دنیایاقتصاد نوشت: فعالان اقتصادی و کارشناسان بخشهای مختلف اقتصاد ایران تعبیری که از «وضعیت زندگی بدون اینترنت» برای کسبوکارها دارند، «باخت بزرگ تولید به فیلترینگ» است.
نتایج بررسی-از شرکتهای بزرگ تا استارتآپها و در نهایت کسبوکارهای خرد- نشان میدهد «ادامه حیات در اقتصاد منهای اینترنت، برای فعالان اقتصادی غیرممکن است» و تداوم محدودیت و اختلال در شبکههای مجازی، نه تنها اعتبار صنعتگران و تجار در بازارهای جهانی را تحت تاثیر قرار میدهد که این تحدید اینترنت خود باعث تهدید رشد اقتصادی خواهد شد.
قطع اینترنت، تولید در نیمی از بخشهای اقتصاد ایران را محدود میکند؛ بهطوریکه نرخ رشد اقتصادی بهطور چشمگیری کاهش مییابد. دراینباره ۴۰ فعال اقتصادی در نظرسنجی «دنیایاقتصاد» آسیبهای بهوجودآمده در بخش تولید طی هفتههای اخیر را تشریح کردند. در بازار مسکن نیز فیلترینگ باعث تشدید ابررکود شده است و بازار سرمایه هم در اقتصاد آفلاین در کوتاهمدت از سمت تقاضا، آسیب خواهد دید.
قطع اینترنت چطور میزان تولید را کم میکند؟
مکانیزم اثر قطع اینترنت بر واحدهای صنعتی بسیار متنوع و پیچیده است و در هر رشته فعالیت یا حتی واحد صنعتی، عمق و دامنه متفاوتی دارد. گفتوگو با صنعتگران، برخی فعالان بخش خصوصی و اعضای اتاقبازرگانی ایران حاکی از اثرگذاری قطع اینترنت بر واحدهای تولیدی از سهمسیر متفاوت است.
در مسیر نخست، قطع اینترنت موجب خواهد شد تا محصول در جریان ساخت و تولید دچار مشکل شود و صنعت را از این ناحیه تحت فشار قرار دهد. این معضل عمدتا در صنایعی نظیر نساجی که دستگاههای ریسندگی از طرحهای خاصی برای تولید پارچه استفاده میکنند یا در صنایع لبنیات، بهویژه تولید شیر که نیازمند پایش بسیار دقیق است یا در صنایع فولاد که محصول نهایی باید به سطح مشخصی از مقاومت برسد یا بخش دارو که حین تولید، نظارت هوشمند بر محصول نهایی یک مساله حیاتی است، بیشتر دیده میشود.
در عین حال به گفته برخی از فعالان بخش کشاورزی و آندسته از فعالیتهای تولید محصولات کشاورزی که در آن سمپاشی مزرعه با پهپاد انجام میشود یا آن بخش از فعالیت معدنی که سنجش و اکتشاف هوایی در آن پیوسته صورت میگیرد، از قطعی اینترنت ضربه دیدهاند.
در مسیر دوم، قطع اینترنت بر تمام فرآیندهای بیرون از کارخانه، اعم از تامین، توزیع، فروش یا دریافت سفارش، ترخیص کالا، قطعات و مواد از گمرک یا مسائل ارزی در بانکمرکزی تاثیر میگذارد؛ مواردی که بنا به تاکید عمده فعالان اقتصادی زمینه ناامنی سرمایهگذاری به دلیل ناتوانی واحدهای صنعتی برای برنامهریزی بهمنظور پاسخگویی به سفارشها یا تلاش برای تامین نیازهای تولید را ایجاد کردهاند.
سومین ضربه قطعی اینترنت به تولید که قطعا اثرات مخربی نظیر افزایش بیکاری و کاهش رفاه ملی را در پی دارد، افت تقاضا و کاهش تولید در ماههای آتی است که زمینه کاهش سود و حتی افزایش زیان تولیدکنندگان را فراهم میکند؛ موضوعی که همین حالا در صنعت غذا خود را نشان داده است.
به گفته برخی از فعالان صنعت غذا، مهرماه در هر سال موعد رشد تولید به دلیل بازگشایی مدارس است؛ اما امسال به دلیل نوسانات در بازگشایی و برگزاری کلاسهای آموزشی در سطح مدارس و دانشگاهها، افت سفارشها کاملا محسوس است و دستکم تا این لحظه، میزان تقاضای صنعت غذا حتی از مهرماه سال قبل که کرونا وضعیت سختی را به کشور تحمیل کرده بود، کمتر است یا در همان میزان باقی مانده است.