مهر نوشت: شناورهای تندرو به عنوان یکی از مهمترین نقاط قوت و مهمترین ابزار دفاعی سپاه برای تأمین امنیت مناطق دریایی، اهمیت استراتژیک و منحصر به فردی دارد.
تجهیزات بدون سرنشین؛ فن آوری نوینی هستند که امروزه در عرصه‌های مختلف تجاری، صنعتی، تفریحی، علمی و پژوهشی و البته نظامی کاربرد قابل توجه‌ای پیدا کرده و به واقع موجب تغیر تحول شده‌اند. تجهیزات بدون سرنشین برای صحنه جنگ‌های اخیر نیز در حوزه هوا، زمین و دریا مورد استفاده قرار می‌گیرد و دارای تلفیقی از فن آوری های مدرن و روز دنیاست.
شناورهای بدون سرنشین نمونه‌ای از تجهیزات بدون سرنشین هستند که در مأموریت‌های دریایی با توجه به اهداف مورد نظر، شرایط محیطی و امکانات موجود، طراحی و به کارگیری می‌شوند.
امروز استفاده از شناورهای بدون سرنشین در انجام مأموریت‌های مختلف‌های نظامی و چه غیر نظامی افزایش چشمگیری یافته است. شناور بدون سرنشین، در مواردی که استفاده از شناورهای باسرنشین برای انسان خطرناک باشد و یا حتی ممکن نباشد، بسیار مفید هست و هزینه‌ی مالی و جانی را نیز کاهش خواهد داد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در آینده نه چندان دور، رویکرد عملیات نوین دریایی، مبتنی بر به کارگیری و مدیریت شبکه ای از شناورهای خودگردان و هوشمند برای اجرای مأموریت‌های مشترک دریایی در کنار وسایل باسرنشین خواهد بود.
تاریخ بکارگیری شناورهای بدون سرنشین
توسعه و استفاده از شناورهای سطحی کلاسیک به صورت خودگردان و بدون سرنشین در جنگ دوم جهانی آغاز شد. اما افزایش نیاز به کاربرد وسایل بدون سرنشین سطحی در دو دهه اخیر باعث توسعه تحقیق و توجه ویژه به فناوری‌ها در توسعه شناورهای بدون سرنشین شد، اگر چه تجهیزات بدون سرنشین زیرسطحی و هوایی زودتر، به منصه ظهور رسیده‌اند اما دست یابی به آنها راه توسعه را به سمت وسایل بدون سرنشین سطحی سوق داد.
ویژگی یک شناور بدون سرنشین بر نوآوری‌هایی در زمینه به کارگیری محموله‌های متعدد، سرعت بالا، اندازه کوچک‌تر و پیاده سازی فناوری سیستم‌های خودگردان استوار است تا بتواند وسیله‌ای با قابلیت تأمین نیازهای فوق العاده برای اجرای عملیات متعدد باشد.
مأموریت‌های شناورهای سطحی بدون سرنشین نظامی
مأموریت نیروهای دریایی در دنیا در حال توسعه است و این موضوع منجر به مأموریت‌های نوین، متفاوت و نیازمندی‌های جدید برای وسایل خودگردان شده است. به عنوان نمونه جمع آوری و ارسال اطلاعات محیطی از محدوده‌های ممنوعه بسیار ارزشمند است. بنابراین هر وسیله خودگردانی که داده‌هایی را به یک پایگاه منتقل کند، می‌تواند باعث ارتقا اثربخشی نیروی نظامی خود شود.
توانایی شناورهای بدون سرنشین در اجرای عملیات بسیار خطرناک یا پُراسترس برای انسان، کاربرد آنها را در این نقش‌ها بسیار ارزشمند کرده است. زمینه‌های بالقوه کاربرد وسایل بدون سرنشین اعم از سطحی و زیرسطحی و البته هوایی در بخش مأموریت‌های دریایی را می‌توان در زمینه عملیات مین یابی و مین روبی در دریا، مقابله با موشک‌های ضد کشتی، مقابله با زیردریایی‌ها، مقابله با شناورهای کوچک سطحی، آشکارسازی حمله‌های شیمیایی- بیولوژیکی و رادیویی و دیده بانی و جمع آوری اطلاعات محیطی و… نام برد.
۸ مأموریت اصلی برای شناورهای بدون سرنشین
در مجموع می‌توان حدود ۸ مأموریت اصلی برای شناورهای بدون سرنشین در نیروهای دریایی ترسیم کرد:
۱- اقدامات ضد مین
۲- جنگ ضد زیردریایی
۳- امنیت دریانوردی
۴- جنگ سطحی
۵- پشتیبانی از نیروهای عملیاتی
۶- جنگ الکترونیک
۷- پشتیبان عملیات ممانعت دریایی
۸- شناسایی و جمع آوری اطلاعات
سپاه به دنبال توسعه شناورهای بدون سرنشین
شناورهای تندرو به عنوان یکی از مهمترین نقاط قوت و مهمترین ابزار دفاعی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای تأمین امنیت مناطق دریایی (بخصوص دریای خلیج فارس و دریای عمان) و دفاع در مقابل متجاوزان و همچنین به عنوان تنها دارنده‌ی شناورهای تندرو با قابلیت پرتاب موشک در سرعت‌های بالا در دنیا، اهمیت استراتژیک و منحصر به فردی دارد. در همین راستا ۱۱ اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۸ ششمین همایش ملی شناورهای تندرو در دانشگاه علوم دریایی امام خامنه‌ای در زیباکنار انزلی برگزار شد و در این مراسم سرلشکر حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران به جنبه‌ای از توان دریایی و شناورهای تندرو اشاره کرد که می‌توان گفت تاکنون سخن زیادی از آن به میان نیامده بود و آن هم ساخت شناورهای بدون سرنشین بود.
سرلشکر سلامی با تأکید بر اینکه باید به سوی تولید شناورهای بدون سرنشین حرکت کنیم، گفت: دستیابی به چنین دستاوردی با توجه به دانشی که در اختیار داریم امکان‌پذیر است.
استفاده شناورهای بدون سرنشین رزمی یا همان USV عرصه‌ای نسبتاً جدید و اثرگذار در ایجاد قدرت دریایی است که طی سال‌های اخیر در سراسر دنیا مورد توجه قرار گرفته است. به طور کلی بهره برداری از تجهیزات بدون سرنشین مانند خودروها، هواپیماها و قایق‌های بدون سرنشین که قابلیت اجرای عملیات‌های تعریف شده را بدون نیاز به حضور اپراتور درون آنها داشته باشد، روز به روز در حال افزایش است که مصداق بارز آن را می‌توان در فراگیر شدن استفاده از پرنده‌های هدایت پذیر از دور یا همان پهپاد برشمرد.
شناورهای بدون سرنشین در حقیقت شناورهایی هستند که کنترل و اجرای عملیات آنها از نقطه‌ای دیگر و از راه دور بدون حضور دریانوردان انجام می‌شود و به طور مسلم چنین فناوری برای اجرای مأموریت‌های رزمی در دریا نیز مورد توجه نیروهای نظامی کشورمان قرار گرفته است.
یامهدی؛ گام اول ایران در حوزه USV
اما در کشورمان اولین گام سپاه به حوزه ساخت شناورهای بدون سرنشین را می‌توان شناور تندروی «یامهدی» برشمرد که مجهز به سه جایگاه پرتاب راکت است و همچنین می‌تواند با حمل مواد منفجره تبدیل به یک بمب متحرک در دریا شود و به بدنه ناوهای دشمن اصابت کند.
شلیک راکت از شناور بدون سرنشین «یامهدی» در رزمایش پیامبر اعظم ۵
سه جایگاه پرتاب راکت در قسمت جلوی قایق «یا مهدی» که با توجه به ابعاد آنها، احتمالاً این قایق پرتابگر راکت‌های فلق است.
از سویی بدنه کامپوزیتی و حجم کوچک این قایق که طولی کمتر از ۱۲ متر و ارتفاعی ۱.۵ متری دارد باعث شده تا سطح مقطع راداری آن در دریا پایین باشد و احتمال اصابت آن توسط سامانه‌های دفاع سطحی دشمن پایین بیاید.
طول آبخور شناور بدون سرنشین یا مهدی ۶۵ سانتی‌متر است و سرعت آن نیز در بیشترین میزان خود به ۵۰ نات (بیش از ۹۰ کیلومتر بر ساعت) می‌رسد.
سامانه هدایت قایق بدون سرنشین «یامهدی» نیز به گونه‌ای است که قابلیت هدایت از ساحل و یا از شناورهای دیگر را دارد و همین موضوع باعث می‌شود تا این قایق تندرو بدون ایجاد خطر برای هدایت کننده آن، به نزدیک ترین فاصله با ناوهای دشمن برسد.
قایق‌های تندرو سپاه رادارگریز می‌شوند
اما دومین محور مهمی که در خصوص آینده شناورهای تندرو ایرانی توسط فرمانده کل سپاه و فرمانده نیروی دریایی سپاه مطرح شد، موضوع رادارگریزی شناورهای تندرو بود که سرلشکر سلامی با تاکید بر اهمیت این موضوع، گفت: شناورهای ما باید قدرت اختفا از دید رادارها و چشم‌های مسلح و غیرمسلح را داشته باشند.
دریادار تنگسیری فرمانده نیروی دریایی سپاه هم این محور را مورد تاکید قرار داد که رادارگریزی و قدرت اختفا، گام بعدی در زمینه ساخت شناور است و گفت: باید از مرحله ساخت بدنه شناورها فراتر برویم و در گام دوم، اختفای شناور و هوشمندسازی آن را مورد توجه قرار دهیم.
شناورهای بدون سرنشین در سایر کشورها
اسرائیل
فناوری شناورهای بدون سرنشین و کاربرد آن در نیروی دریایی بسیاری از کشورهای دیگر دنیا نیز توسعه چشمگیری یافته است. شناور بدون سرنشین پروتکتور ساخت گروه رافائل در رژیم اشغالگر قدس، نوعی از شناورهای بدون سرنشین و پیشرفته است که مأموریت‌های جمع آوری اطلاعات، حمله علیه اهداف سطحی کوچک، جنگ آکوستیکی، شناسایی و کشف زیردریایی و مین‌ها با واسطه نصب سونار در زیر این شناور، نظارت و دیده بانی و جنگ الکترونیک برای آن تعریف شده است.
در موارد عملیاتی یک اسلحه مینی تایفون و یک سنسور تشخیص دهنده مواد منفجره بر روی این شناور نصب می‌شود که برای شناسایی و هدف قراردادن اهداف مشکوک به کار می‌رود و این اجازه را به شناور بدون سرنشین می‌دهد که بدون اینکه تماس مستقیمی با شناورها و کشتی‌های تجاری داشته باشد، مهمات منفجره آنها را شناسایی کند. این شناور همچنین برای بررسی شناور هدف در خارج از سواحل نوار غزه استفاده می‌شود.
شناور البیت یکی دیگر از شناورهای ساخته شده توسط رژیم اشغالگر قدس است. این شناور، خودگردان و هوشمند برای مأموریت‌های گشت دریایی با تجهیزاتی مانند اسلحه، سیستم مخابراتی و دوربین‌های نظارتی است که قادر است عملیات‌های مشترک را در محدوده ۵۰ کیلومتری انجام دهد. این شناور با داشتن دوربین بر روی دکل قادر است با تغییر مسیر حرکتی خود با موانع موجود در مسیر خود برخورد نداشته باشد.
آمریکا
نیروی دریایی آمریکا در سند برنامه کلان شناورهای بدون سرنشین سطحی نیاز خود را به ۴ سطح متفاوت از این شناور بر اساس مأموریت و ابعاد تقسیم کرده است:
۱- کلاس ایکس: شناورهای کوچکی با طول حدود سه متر و یا کمتر هستند که ساخت آنها مأموریت پایه و براساس هدف خاص است. این شناورها برای پشتیبانی نیازهای نیروی عملیات ویژه و یا عملیات ممانعت دریایی ساخته می‌شود و از دو مأموریت کوتاه، ظرفیت بار کم، قابلیت حمل محدود سلاح و توانایی محدود دریامانی برخوردار است.
۲- کلاس بندرگاهی: شناورهایی با طول ۷ متر و با بدنه سفت و قابل بادشدن است که به صورت باسرنشین و یا بدون سرنشین می‌تواند به کار گرفته شود. این کلاس از شناور در اکثر پلت فرم‌های شناور جنگی برای مأموریت‌های پیشرفته اطلاعاتی، مراقبت و شناسایی و امنیت دریانوردی به کار گرفته می‌شود.
۳- کلاس اسنورکلر: یک شناور نیمه مغروق با طول ۷ متر است که در حین عملیات تا عمق معادل ارتفاع لوله هواگیر در زیر سطح آب می‌تواند قرار گیرد. این حالت از عملیات در مقایسه با سایر انواع شناورهای سطحی، شرایط پایدار در دریا و با وضعیت بالا (دریای مواج و آب و هوای طولانی) را فراهم می‌سازد. نیاز به این شناورها از شناورهایی بر مبنای عملیات جست و جو و خنثی سازی برای اقدامات ضد مین و عملیات جنگ ضد زیردریایی توسط نیروی دریایی آمریکا اعلام می‌شود.
۴- کلاس ناوگانی: این کلاس از شناور بدون سرنشین به طول ۱۱ متر و با بدنه پروازی و یا مین پروازی هستند. این شناورها اگر برای یدک کشی تجهیزات مین روبی به کار برود از سرعت دریانوردی متوسط و اگر برای اجرای عملیات ضد زیردریایی، جنگ سطحی و یا جنگ الکترونیک به کار رود، از سرعت بالا برخوردار است.
شکارچی دریا، کشتی نظامی بدون سرنشین آمریکا
اکثر این شناورها از ویژگی پنهان مانی، سرعت، مانور پذیری و ماژولاریتی برخوردار هستند. فرم ظاهری و جنس بدنه با مشخصات پنهان مانی و سیستم رانش واترجت به دلیل راندمان و کارایی بیشتر در سرعت بالا و نیز مانور پذیری بهتر از شاخصه‌های فنی در اکثر این شناورهاست.
انگلستان
شناور آرکیمز یک شناور بدون سرنشین ۱۱ متری با سرعت حداکثر ۴۰ نات است که به طور ویژه برای کاربردهای چندگانه از جمله مین روبی، جنگ سطحی، هیدروگرافی و امنیت دریایی در کشور انگلستان طراحی شده است.
الگوریتم‌ها و نرم افزارهای هوشمند به کار رفته در این شناور آن را قادر به واکنش و تطبیق مأموریت‌های خود براساس بازخوردهای به دست آمده از سنسورهای خود کرده و همچنین توانایی ارتباط این شناور را با سایر پلتفرم‌های بدون سرنشین برای همکاری در اجرای مأموریت‌های هدفمند مشترک فراهم کرده است.
این شناور قابلیت آب اندازی و از آب گیری سریع محموله‌های کوچک و متوسط و سیستم‌های منهدم کننده مین را در قسمت پاشنه خود به صورت خودکار و یا نیمه خودکار دارد. این شناور برای به آب اندازی و از آب گیری نمونه خودکار محموله‌ها می‌تواند با سرنشین شود. اتاق سکان و ایستگاه کاری، محیط مناسب و راحتی را برای فعالیت‌های فرماندهی کنترل و ارتباطات فراهم می‌کند.
چین
کشور چین نیز اولین شناور سطحی بدون سرنشین خود را با عنوان «تیانیانگ» برای خدمات هواشناسی جهت مسابقات قایقرانی در المپیک ۲۰۰۸ مورد استفاده قرار داد. این اولین کاربرد یک شناور سطحی بدون سرنشین برای مقاصد هواشناسی بوده است. این شناور از یک سیستم خودپایدار ساز برای شرایط دریایی مواج برخوردار است. بدنه ۶.۵ متری این شناور از کامپوزیت الیاف کربن استفاده شده است. این شناور از سیستم قدرت قابل اطمینان برخوردار است که قادر می‌سازد تا صدها کیلومتر را جهت هواشناسی طی مدت ۲۰ روز در اقیانوس طی کند.
بسیاری از تکنولوژی‌های به روز در زمینه سیستم‌های راه اندازی هوشمند، سیستم راداری پیشرفته، ارتباط ماهواره‌ای، پردازش و انتقال تصویر در این شناور به کار رفته است.
شناور رزمی بدون سرنشین JARI که توسط چین طراحی شده، یکی از نمونه‌های توسعه یافته از شناورهای رزمی بدون سرنشین در دنیا است. این شناور ۱۵ متر طول، ۲۰ تن وزن، ۴۲ نات سرعت و بردی در حدود ۵۰۰ ناتیکال مایل (بیش از ۹۰۰ کیلومتر) دارد و قادر است بر علیه اهداف سطحی و زیرسطحی اجرای عملیات کند.
روسیه
شناور بدون سرنشین فوگو ساخت کشور روسیه و مأموریت آن به عنوان یک رله مخابراتی برای پشتیبانی زیردریایی‌های بالستیکی است که در سال ۲۰۱۶ تست‌های خود را در وزارت دفاع روسیه به انجام رساند. این شناور خودگردان با حرکت امواج جابجا می‌شود. طبق گزارشات، این شناور از یک مودم اکوستیکی برای ارتباط زیرآبی با زیردریایی‌های استراتژیک حامل موشک‌های بالستیک هسته‌ای بهره می‌برد. این شناور بدون سرنشین می‌تواند سیگنال‌های تاکتیکی، هواشناسی و اقیانوس شناسی را به زیردریایی‌ها مخابره کند.
ترکیه
ترکیه یکی دیگر از کشورهایی است که به فناوری ساخت شناورهای بدون سرنشین دست یافته است. این کشور در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۰ آزمایش‌های دریایی یک مدل قایق بدون سرنشین مسلح را با موفقیت انجام داد. این شناور که SIDA نام دارد در جریان پروژه‌ای تحت عنوان ULAQ از حدود سه سال پیش آغاز شده و حالا در سواحل منطقه آنتالیا ترکیه آزمایش‌های دریایی آن به انجام رسیده است.
این شناور که به صورت مشترک توسط شرکت کشتی سازی Ares و شرکت صنایع دفاعی Meteksan طراحی و ساخته شده است می‌تواند مسافتی در حدود ۴۰۰ کیلومتر را طی کند و سرعت نهایی آن نیز ۶۵ کیلومتر بر ساعت است. طول این شناور ۱۱ متر است.
این شناور با موشک‌های ضد زره L-UMTAS و راکت‌های هدایت لیزری Cirit ساخت ترکیه مجهز شده است که می‌تواند در نقش تهاجم سطح به سطح به کار رود. این شناور همچنین به سیستم‌های شناسایی و هدف گذاری برای عملیات در شب و روز نیز مجهز شده است. این شناور با توجه به نیاز کاربر می‌تواند برای مأموریت‌های مختلف دیگر دریایی نیز مجهز شود.
فاکتورهای محدود کننده شناورهای بدون سرنشین
برنامه‌های تحقیقاتی وسایل بدون سرنشین هوایی، زمینی و زیرآبی، زمینه گسترش و رشد فناوری را برای توسعه شناورهای سطحی بدون سرنشین فراهم کرده است. این موارد شامل ارتباط امن، پهنای باند دید مستقیم، انواع مختلف سنسورها و سیستم‌های پیشرفته فرماندهی و کنترل است. فناوری‌های موجود در حوزه هیدرودینامیک، سازه، رانش، زیرسیستم‌های الکترونیکی برای تأمین نیازمندی‌های تولید شناورهای بدون سرنشین سطحی، آینده را تأمین می‌کند.
عوامل متعددی وجود دارد که قابلیت‌ها و پتانسیل‌های وسایل بدون سرنشین به آنها وابسته است. این عوامل شامل فاکتور هزینه، ظرفیت پردازش، حساسه های به کارگرفته شده، ماندگاری عملیاتی، ابعاد و وزن ارتباطات و مکانیزم‌های آب اندازی و آب گیری است.
۱- هزینه: هزینه اجرای عملیات وسایل بدون سرنشین در مقایسه با وسایل سرنشین دار کمتر است. چرا که این وسایل ملزم به تدارک نیازهای انسانی برای اسکان، پشتیبانی و زندگی و محافظت اختصاصی در برابر تهدیدات ندارد. وسایل بدون سرنشین معمولاً بسیار کوچک‌تر از وسایل سرنشین دار ساخته می‌شوند. بنابراین کاهش وزن این وسایل منجر به صرفه جویی اساسی در هزینه خرید و اغلب نیز باعث صرفه جویی در هزینه پشتیبانی می‌شود.
۲- ظرفیت پردازش همراه: ظرفیت پردازش یک شناور بدون سرنشین بسته به عملیات آن متفاوت است. با توجه به اینکه شناورهای بدون سرنشین را می‌توان از یک دیدگاه به دو نوع خودگردان و کنترل شونده از راه دور تقسیم بندی کرد که البته هر کدام پیچیدگی محاسباتی مربوط به خود را دارند. طبیعتاً برای انجام عملیات و محاسبات پیچیده به پردازنده‌های با قابلیت بالا نیاز است که این خود منجر به افزایش هزینه تأمین و نگهداری می‌شود.
۳- حساسه های جاسوسی و مراقبت، شناسایی و ردگیری: علاوه بر ظرفیت‌های پردازشی محاسباتی، سایر جنبه‌های شناورهای بدون سرنشین از جمله سنسورهای تصویربرداری تحت تأثیر پیشرفت سریع ناشی از بازارهای دیگر است. با این وجود این سیستم‌ها دارای محدودیت‌های فوری هستند که پیشرفت‌های بعدی را در زمینه خاص محدود می‌کنند. سنسورهای پیشرفته برای جاسوسی، مراقبت، شناسایی و هدف گیری نمی‌توانند کوچک سازی شوند. بنابراین این ویژگی یکی از محدودیت‌های شناورهای بدون سرنشین است.
۴- ماندگاری عملیاتی: وسایل کوچک ذاتاً برد و زمان مانور نسبتاً کوتاهی دارند در حالی که وسایل بزرگ می‌توانند برد و زمان مانور بیشتری داشته باشند. از آنجایی که یک وسیله با اندازه‌های مشخص تنها می‌تواند مقدار مشخصی سوخت همراه ببرد، بنابراین می‌تواند برای مدت زمان محدودی در مقابل وزش باد و یا جریانات دریایی مقاومت کند. ماندگاری و برد وسایل بدون سرنشین به نسبت وزن و قیمت آنها افزایش کندتری دارد.
۵- اندازه شناور: وزن و ابعاد وسایل سطحی بدون سرنشین بر مأموریت و تجهیزات آنها تأثیر دارد. وزن به اندازه چندین وسایل به معنای آن است که می‌تواند ارزان مأموریت، ماندگاری محدود و حتی به صورت یک بار مصرف و غیر قابل بازیافت در نظر گرفته شوند. وسایل این گروه دارای ماندگاری محدود و سرعت کم هستند. دسته دیگری از شناورهای بدون سرنشین بزرگ‌تر و وزن آنها چند صد کیلوگرم تا چند صد تن است و بسته به محموله همراه می‌تواند یک یا چند روز بدون سوخت گیری مجدد مانور انجام دهد.
۶- ارتباط: یکی از چالش‌های مهم در گسترش و برد کاربرد وسایل بدون سرنشین، محدودیت ارتباطات فراتر از افق است. از طرف دیگر نیز در ارتباط با شناور بدون سرنشین و ایستگاه کنترل از راه دور آن، مسائلی از قبیل امنیت و پایداری ارتباط مطرح است. استفاده از روش‌های مبتنی بر طیف گسترده برای افزایش امنیت لینک ارتباطی می‌تواند مؤثر باشد. برای افزایش محدوده تحت پوشش نیز می‌توان از تقویت کننده‌ها با توان بالا و یا رله های مخابراتی روی پهپادها استفاده کرد که با افزایش توان تقویت کننده، هزینه و ابعاد آن نیز افزایش خواهد یافت.
جنگ‌های آتی احتمالاً در محدوده آب‌های ساحلی کشور مورد تهاجم در مقابل یک نیروی دریایی قوی اتفاق می‌افتد که نیاز مبرم به توسعه و کاربرد شناورهای سطحی بدون سرنشین را افزایش خواهد داد. چرا که قراردادن نیروی انسانی در معرض خطرات الزاماً گزینه ارزشمندی از لحاظ عملیاتی نیست. از این رو استفاده از وسایل سطحی بدون سرنشین می‌تواند جایگزین مناسبی برای اجرای عملیات‌های متعدد با مزیت کاهش نسبی، هزینه مالی و انسانی باشد.
یکی از بزرگترین ویژگی‌های شناورهای هوشمند بدون سرنشین قابلیت آنها در عملیات مستقل بدون دخالت انسان و یا عملیات شبکه ای آنهاست. بنابراین مهم است که تحقیقات برای چگونگی ارتقا سطح هوشمندی این وسایل به عمل آید.
تحقیقات در زمینه شناورهای بدون سرنشین در کشور ما حدوداً از اوایل دهه ۸۰ شمسی شروع شده است که عمدتاً بر مبنای هدایت به صورت کنترل از راه دور، استوار بوده است. بسیاری از فناوری‌های کلیدی نظیر یکپارچه سازی سیستم، کنترل هوشمند، طراحی شناورهای سرعت بالا با سازه مقاوم از اهمیت بسزایی در این حوزه برخوردار است و به دلیل محدودیت‌های تحریمی، محصولات با تکنولوژی بالا، لازم است تحقیقات داخلی در زمینه شناورهای هوشمند بدون سرنشین با سرعت بالا و مأموریت متنوع و جدید نظیر جنگ الکترونیک، دفاع سطحی، مین روبی و غیره مورد توجه قرار گیرد.