در سطح جهان حدود ۶۵ درصد بزرگسالان حداقل یک دُز از واکسن‌های موجود کووید-۱۹ از جمله مدرنا، آسترازنکا، جانسون اند جانسون، فایزر و اسپوتنیک V را دریافت کرده‌اند.
به گزارش ایسنا، برای بسیاری از افراد، هر گونه واکنش به واکسن خفیف بوده است. اما آیا از نظر اثربخشی واکسن‌های کرونا و ایمن بودن آنها در میان زنان و مردان تفاوتی وجود دارد؟ پاسخ این پرسش "بله"است. اما موارد دیگری نیز وجود دارد.
اثربخشی و ایمنی
این بررسی که نتایج آن در مجله آزمایشات بالینی معاصر (Contemporary Clinical Trials) آمده به مقایسه تفاوت منتشر شده در مطالعات بین المللی برای تعیین این موضوع پرداخته که آیا بدن افراد بسته به جنسیت به واکسن‌های مختلف واکنش متفاوتی نشان داده است.
در این بررسی بین المللی دو گروه از مطالعات مورد ارزیابی قرار گرفتند. اولین گروه شامل گزارش‌های کارآزمایی بالینی منتشر شده در سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA)، آژانس دارویی اروپا (EMA) و بهداشت کانادا بود. گروه دوم شامل پنج مطالعه انجام شده روی عموم مردم پس از توزیع واکسن است.
محققان اظهار داشتند: آنچه ما دریافتیم این است که ۱۰۰ درصد مطالعات به جمع آوری اطلاعات پرداخته اما تنها ۳۰ درصد آنها به تفاوت‌ها و عوارض جانبی واکسن روی مردان و زنان اشاره کرده‌اند. در ارزیابی اطلاعات مشخص شد که تفاوت‌هایی وجود دارد.
به گفته کارشناسان، اثربخشی واکسن در دُز اول در مردان بالاتر از زنان بوده است. اما همچنین به تفاوت‌های کلیدی جنسیتی در واکسن‌های دیگر مانند واکسن H۱N۱ و واکسن آنفلوآنزا در سال ۲۰۰۹ توجه شد تا زمینه را برای نتیجه گیری فراهم کند.
همچنین در مطالعات بین‌المللی که تفاوت‌های جنسیتی را در اثربخشی و ایمنی واکسن در میان عموم مردم بررسی کرده‌اند، مشخص شد که زنان بیشتر از مردان عوارض جانبی واکسن را تجربه می‌کنند.
به طور خاص، موارد لختگی خون در زنانی که واکسن‌های آسترازنکا و جانسون اند جانسون را دریافت کرده‌اند، بیشتر گزارش شده است. این باور وجود دارد که فرآیند اصلی لختگی خون به دلیل واکنش غیرطبیعی ایمنی به واکسن است که باعث میشود سیستم ایمنی عناصری از سلول‌های خونی را هدف قرار دهند که به لخته شدن خون کمک میکند.
اما هنوز هیچ مطالعه‌ای انجام نگرفته که شیوع موارد لختگی خون را در زنان جوان واکسینه شده ارزیابی و با جمعیت عمومی زنان و جوانان مقایسه کند یا عوامل خطرزا مانند درمان هورمونی و اختلالات ایمنی را در نظر گرفته باشد. بنابراین، در حال حاضر تعیین تاثیر کامل واکسن کووید-۱۹ در این شرایط دشوار است.
واکسن و بارداری
زنان باردار و شیرده به دلیل استانداردهای ایمنی، در کارآزمایی‌های واکسن در سال ۲۰۲۰ حضور نداشتند و در نتیجه در آن زمان توصیه به تزریق واکسن برای زنان باردار تنها در مواردی بود که خطر عفونت بالا بود. از آن زمان، نتایج بررسی‌های انجام شده نشان داد که اثربخشی واکسن های مبتنی بر mRNA در زنان باردار و غیر باردار بی خطر بوده و آنتی بادی ها می توانند از طریق شیر مادر منتقل شوند.
تفاوت های جنسیتی در بررسی‌های پزشکی
بررسی تفاوت های جنسیتی در نتایج پزشکی بسیار مهم است. با وجود الزامات مربوط به نسبت‌های جنسیتی و درخواست برای جمع آوری اطلاعات در مورد تفاوت‌های جنسیتی، هنوز هم در مورد عوارض جانبی با توجه به تفاوت‌های جنسیتی اطلاعات محدودی وجود دارد.
به گزارش مدیکال اکسپرس، به گفته محققان، تفاوت‌های جنسیتی نه تنها در تعمیم عوارض جانبی بین مردان و زنان در مراحل بعدی آزمایش، بلکه باید در مطالعه مربوط به دُز واکسن، فارماکوکینتیک و فارماکودینامیک در مراحل اولیه نیز در نظر گرفته شود.