رئیس اداره مدیریت سرطان وزارت بهداشت ضمن اشاره به وضعیت بروز سرطان دهانه رحم در کشور، گفت: در حال بررسی این موضوع هستیم که آیا واکسن HPV وارد برنامه کشوری واکسیناسیون شود یا خیر؛ در صورت اتمام اقدامات کارشناسی ممکن است این واکسن هم به برنامه واکسیناسیون کشوری اضافه شود.
دکتر علی قنبری مطلق در گفت‌وگو با ایسنا، درباره شیوع عفونت HPV در کشور، گفت: بر اساس مطالعه‌ای که در چهار شهرستان انجام داده‌ایم همچنین چندین مطالعه دیگر، میزان شیوع این عفونت در بین جمعیت زنانی که در سنین باروری هستند هشت درصد است البته مسئله تنها میزان شیوع عفونت نیست.
افزایش بروز سرطان‌ها طی دو دهه آتی
او تاکید کرد: موضوع این است که میزان بروز سرطان طی دو دهه آینده افزایش می‌یابد که این امر هم مربوط به نوع خاصی از سرطان نیست و علت اصلی آن افزایش نسبت جمعیت سالمندی است اما، در مورد برخی سرطان‌ها عامل خطر اختصاصی وجود دارد. مثلا در مورد سرطان دهانه رحم یک عامل خطر اختصاصی مانند HPV با انواع خوش خیم و بدخیم وجود دارد.
شیوع پایین سرطان دهانه‌رحم در ایران
وی با اشاره به اینکه نوع خوش خیم HPV سبب بروز زگیل تناسلی و نوع بدخیم آن سبب بروز سرطان‌هایی از جمله سرطان دهانه رحم می‌شود، تصریح کرد: در حال حاضر سرطان دهانه رحم در ایران بروز بالایی ندارد. برای کنترل و تشخیص بیماری، نوع عادات بهداشت فردی افراد و انجام پاپ‌اسمیر موثر است که طی دهه‌های گذشته انجام پاپ‌اسمیر در جمعیت ایران در نظام شبکه و خارج از آن نسبتا شایع بوده است.
واکسن HPV تنها واکسن جلوگیری کننده از سرطان
قنبری مطلق با تاکید بر اینکه تنها سرطان‌های قابل پیشگیری در حال حاضر سرطان وابسته به HPV است، اظهار کرد: در حال حاضر تنها واکسنی که می‌تواند سبب جلوگیری از بروز سرطان شود، واکسن HPV است. این واکسن تولید شده و در کشورها موجود است. در ایران دو شرکت دانش‌بنیان به این موضوع ورود کرده‌اند که یکی از آنها واکسن را تولید کرده و دیگری در حال اخذ مجوز برای تولید است.
مهم‌ترین علت آلودگی به عفونت HPV چیست؟
وی با بیان اینکه شرایط بروز عفونت HPV در کشور قابل کنترل است، توضیح داد: برای آنکه بتوانیم از بروز این عفونت جلوگیری کنیم، راهکارهایی مانند افزایش دانش افراد درباره HPV و راه‌های جلوگیری از ابتلا به این عفونت و تزریق واکسن در مقابل ما قرار دارد. عدم رعایت بهداشت فردی از سوی خانم‌ها و آقایان در تماس‌های جنسی مهم‌ترین عامل آلودگی به عفونت HPV است که می‌تواند سبب انتقال عفونت شود.
رئیس اداره مدیریت سرطان وزارت بهداشت، تاکید کرد: اخیرا برخی گزارشات نشان می‌دهد احتمال آلودگی به HPV حتی در بین کسانی هم که روابط پرخطر جنسی نداشتند ممکن است به وجود آید. به عنوان مثال در خصوص استخر یا آب‌های آلوده هم این احتمال مطرح شده است که افراد از این طریق به عفونت مبتلا شوند هرچند این احتمال چندان قوی نیست.
چه کسانی می‌توانند واکسن HPV تزریق کنند؟
او ادامه داد: بر اساس آنچه که در منابع علمی به آن توصیه شده است، هر دو جنس می‌توانند واکسن را تزریق کنند، اما اولویت تزریق واکسن در دختران بویژه در گروه سنی ۹ تا ۱۴ سال است. البته در سنین بالاتر هم منعی برای تزریق وجود ندارد. در مورد کسانی هم که در سنین بالاتر بوده و ازدواج کرده و رابطه جنسی دارند، تزریق واکسن محدودیتی ندارد، اما علت اینکه اعلام می‌شود در سنین پایین واکسن تزریق شود این است که قبل از ازدواج و شروع رابطه جنسی، واکسن تزریق شود تا اثرات خود را بگذارد.
کسانی که ازدواج کرده و وارد رابطه شده‌اند هم می‌توانند از واکسن استفاده کنند اما ممکن است فرد از قبل آلوده به برخی سوش‌های HPV شده باشد و این مهم است که واکسن در چه مرحله از آلودگی فرد به او تزریق شود.
وی درباره قیمت واکسن HPV، گفت: انواع مختلفی از واکسن ۲، ۴ و ۹ ظرفیتی HPV وجود دارد و با توجه به انواع ایرانی و خارجی و نوع ظرفیت واکسن، قیمت واحدی برای واکسن HPV وجود ندارد.
احتمال ابتلا به سرطان دو دهه پس از ورود عفونت به بدن
رئیس اداره مدیریت سرطان وزارت بهداشت، تاکید کرد: از زمان ورود HPV به بدن تا بروز سرطان حدود دو دهه زمان می‌برد؛ اما این به آن معنا نیست که تمام افرادی که به عفونت HPV مبتلا شوند قرار است با سرطان دست و پنجه نرم کنند.
احتمال ورود واکسن HPV به برنامه واکسیناسیون کشوری
وی درباره برنامه وزارت بهداشت برای ورود واکسن HPV به برنامه واکسیناسیون کشوری، بیان کرد: در حال بررسی این موضوع هستیم که آیا واکسن HPV وارد برنامه کشوری واکسیناسیون شود یا خیر. در صورت اتمام اقدامات کارشناسی ممکن است این واکسن هم به برنامه واکسیناسیون کشوری اضافه شود.
قنبری مطلق درباره کسانی که به دنبال ابتلا به HPV دچار بروز زگیل تناسلی می‌شوند، تصریح کرد: یکی از مشخصات زگیل‌های تناسلی این است که می‌توانند عود کنند، به همین علت اعلام می‌شود رعایت بهداشت فردی و عادات جنسی سالم اهمیت دارد تا احتمال عود بیماری را کاهش دهد. اقداماتی مانند لیزر زگیل تناسلی سبب از بین رفتن عامل اصلی بیماری نمی‌شود بلکه ضایعه را برطرف می‌کند. وقتی عامل بیماری از بین نرفته باشد احتمال عود بیماری هم وجود دارد.
پوشش بیمه‌ای تست HPV
او تاکید کرد: یک نکته مهم در سرطان رحم، انجام غربالگری است که این غربالگری در سطح نظام شبکه در حال توسعه است. با کاهش قیمت تست HPV در کشور این غربالگری تحت پوشش بیمه قرار گرفته است و کمک می‌کند غربالگری HPV هم انجام شود تا اگر افرادی در معرض خطر هستند آنها را شناسایی کنیم.