یک پژوهشگر علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: مطالعات انجام شده بر روی هفت هزار خانواده مشهدی نشان داد ۱۸ درصد آنان قلیان مصرف می‌کنند که ۱۰ درصد آنان را مردان و ۸ درصد را زنان تشکیل می‌دهند.
به گزارش ایرنا، دکتر حسین اکبری روز دوشنبه در نشست خبری که به مناسبت روز جهانی بدون دخانیات برگزار شد، افزود: بر اساس تحقیقات صورت گرفته، عامل جنسیت در این حوزه تاثیرگذار است و مردان بیشتر از زنان دخانیات مصرف می‌کنند که البته این اختلاف بسیار پایین است.
عضو هیات علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی با بیان اینکه افراد بی سواد و کم سواد حدود ۱۲ درصد و دارندگان مدارک تحصیلی لیسانس و بالاتر حدود ۵ درصد به مصرف دخانیات گرایش دارند، ادامه داد: براساس این بررسی ها، شاخص درآمد، سواد، تجرد، طبقه اجتماعی و محل سکونت در مصرف دخانیات موثر است و افراد ساکن در مناطق کم برخوردار که تحصیلات پایین تری دارند، یا افراد مجرد و کسانی که متارکه کرده‌اند به مصرف دخانیات و اعتیاد تمایل بیشتری دارند.
اکبری اظهار کرد: متاسفانه در مشهد مصرف قلیان از سیگار شایع‌تر شده و به صورت یک فرهنگ درآمده است، به گونه ای که ۴۰ درصد مصرف کنندگان قلیان با اعضای خانواده، ۲۸ درصد با دوستان، ۱۵ درصد با اقوام و ۱۲.۵ درصد به‌صورت انفرادی قلیان مصرف می کنند.
وی افزود: ۶۰ درصد مصرف کنندگان قلیان در خانه، حدود ۱۴.۵ درصد در خانه دوستان، ۱۱ درصد در کافه سراها و ۱۰ درصد در بوستانها به کشیدن قلیان می پردازند که این امر نشان دهنده آن است که مصرف قلیان به تدریج دارد به یک امر جمعی، خانوادگی، رفاقتی و یک کنش اجتماعی تبدیل می شود.
دکتر اکبری با بیان اینکه مسائل اجتماعی بسیار پیچیده است و نمی‌توان برای آن به راحتی نسخه پیچید، خاطرنشان کرد: عمده ترین آسیب های اجتماعی کنونی جامعه ما اعتیاد به مواد مخدر، طلاق و مصرف دخانیات است.
این آسیب شناسی اجتماعی تاکید کرد: امروزه در دنیا مدل‌های مختلفی برای مهار مسائل پیچیده اجتماعی به اجرا درآمده است، اما در کشور ما هیچگونه اقدامی درخوری صورت نپذیرفته است و حال آنکه کاهش سن اعتیاد و رسیدن آن به زیر ۱۴ سال یک هشدار و زنگ خطر جدی باید تلقی شود.
وی با ضروی خواندن انجام اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از آسیب‌های ناشی از مصرف دخانیات، گفت: باید اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از کاهش سن مصرف دخانیات، عدم افزایش مصرف زنان، عدم گسترش مصارف جمعی، دوری از آسیب‌های طبقاتی و کم شدن فاصله‌ها و شکاف‌های موجود، که نگرانی‌های زیادی در جامعه ایجاد کرده است، صورت پذیرد.
دکتر اکبری افزود: در حوزه جامعه شناسی، مصرف انواع دخانیات را نه یک آسیب اجتماعی، که یک مساله اجتماعی در نظر می‌گیرند که هم بر ابتلای افراد به بسیاری از بیماری‌ها و سکته‌ها نقش مستقیم دارند و هم عوامل و پیامدهای متعدد اجتماعی دارد.
مصرف دخانیات در ایجاد ۱۰ نوع سرطان نقش دارد
عضو هیات علمی گروه آنکولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز در این نشست گفت: مصرف دخانیات با بیش از ۱۰ نوع سرطان ارتباط مستقیم دارد که شامل سرطان ریه، حفره دهان، حنجره، مری، معده، کبد، لوزالمعده، کلیه، مثانه و سرطان خون است.
دکتر سیدامیر آل‌داوود افزود: سرطان‌های دستگاه گوارشی از شایع‌ترین سرطان‌هایی است که با مصرف دخانیات ارتباط مستقیم دارد.
وی ادامه داد: سرطان تنها بیماری ناشی از مصرف دخانیات نیست بلکه مشکلات قلبی و عروقی، عفونی، ریوی، سیستم ایمنی و سکته‌های قبلی و مغزی هم از جمله آسیب‌های ناشی از آن محسوب می شود.
این متخصص آنکولوژی با بیان اینکه بسیاری از مردم تنها سیگار را عامل ایجاد سرطان می‌دانند و از آسیب‌های قلیان غافل هستند، تاکید کرد: آسیب تنباکوی قلیان اگر بیشتر از آسیب توتون سیگار نباشد، کمتر هم نیست.
دکتر آل‌داوود با اشاره به افزایش مصرف دخانیات در زنان، گفت: آسیب‌های ناشی از مصرف دخانیات برای هر ۲ جنس مرد و زن وجود دارد، اما در برخی موارد آسیب وارده به خانم‌ها، شدیدتر از مردان است که با توجه به حساسیت بیشتر جامعه نسبت به زنان، می تواند برای آنان از بعد اجتماعی نیز آسیب‌زاتر باشد.
وی افزود: اثرات و عوارض دخانیات طولانی مدت بوده و گاه تا ۲۰ سال پس از ترک هم ادامه دارد و بهترین کار این است که به سمت دخانیات نرویم و در خصوص بیماران سرطانی باید گفت که بیش از دوسوم آنان مصرف کننده دخانیات بوده اند.