کلانشهر تهران جذابیت‌های گردشگری بسیار زیادی داشته و دارد، اما هیچ وقت به عنوان مقصد گردشگری مطرح نبوده، این در حالی‌است که جذب گردشگر در پایتخت می‌تواند برای شهروندان فواید زیادی از جمله ایجاد اشتغال را در پی داشته باشد.
محمد بلبلی، در همشهری آنلاین نوشت: نوروز امسال برای اولین بار تهران به عنوان یکی از مقاصد گردشگری داخلی معرفی و با استقبال نیز مواجه شد، این مساله را می‌توان از ترافیک‌های ایجاد شده در ایام نوروز امسال به راحتی متوجه شد. آمارها نشان می‌دهد نوروز ۱۴۰۱ مازندران، خراسان رضوی، گیلان، هرمزگان، فارس، اصفهان، بوشهر، یزد، خوزستان و تهران بیشترین اقامت را در نوروز داشتند و برای نخستین‌بار تهران در بین ۱۰ استان پر سفر قرار گرفت. اما آیا تهران می‌تواند با وجود رقبای سرسختی مانند شهرهای شمالی یا شهرهای تاریخی ایران، همچنان مقصد مهمی برای گردشگران باشد؟
مهدی نجفی فعال حوزه گردشگری و موسس پلتفورم سفرمارکت هم درباره جذابیت‌های تهران برای رشد گردشگری می‌گوید: اواخر سال گذشته برای جذب گردشگران به سمت تهران به مدت یک ماه تبلیغات بسیاری خصوصا از طریق صدا و سیما انجام شد که تاثیر بسیار خوبی نیز داشت.
وی افزود: تهران برای مردم دیگر شهرهای کشور یک مقصد گردشگری جذاب محسوب می‌شود، شهروندان تهرانی با مسائل و مشکلاتی از قبیل آلودگی هوا، ترافیک و... مواجه هستند، اما کسانی که به تهران سفر می‌کنند با یک شهر جذاب روبه‌رو می‌شوند، زیرا امکانات تفریحی و گردشگری که در پایتخت وجود دارد در خیلی از شهرهای دیگر کشور دیده نمی‌شود.
نجفی گفت: باید بدانیم که سقف عمومی خدمات گردشگری در کشور ما بسیار پایین است و داشتن امکانات گردشگری تهران برای خیلی از شهرهای دیگر به نوعی یک آرزو محسوب می‌شود. طبق آمار و اطلاعات به دست آمده، بیش از ۳۰درصد کسانی که به عنوان مسافر به تهران سفر می‌کنند به سینما می‌روند، یعن اینکه این افراد در شهر خود سینما ندارند.
وی با بیان اینکه کشور ما سرمایه‌های بسیار خوبی در زمینه گردشگری دارد، اما متولیان گردشگری هنوز نتوانسته‌اند این ظرفیت فوق‌العاده را به خوبی به مردم معرفی کنند، ادامه داد: بسیاری از کارشناسان و مسئولین بر این باورند که تهران ظرفیت گردشگرپذیری را ندارد، اما بخش خصوصی برای شروع، تهران را انتخاب کرد، زیرا اعتقاد ما بر این است که تهران جذابیت‌های گردشگری بسیاری برای دیگر شهرهای کشور دارد. حضور گردشگران در نوروز ۱۴۰۱ این مساله را به اثبات رساند.
این فعال گردشگری بیان کرد: جامعه هتلداران بر این باور بودند که تبلیغ کردن هتل‌ها تاثیری نخواهد داشت، حتی مدیر یکی از هتل‌های قدیمی تهران می‌گفت، ایام نوروز کم‌کارترین زمان در هتل‌های پایتخت است، اما در نوروز امسال برای اولین بار، حضور گردشگران در هتل‌های تهران به بیش از ۶۰درصد رسید. حتی برای ۵ روز ابتدایی سال تمامی اتاق‌های هتل‌ها از پیش رزرو شده بود. استقبال گردشگران در نوروز ۱۴۰۱ نشان داد که تهران می‌تواند یکی از مقاصد گردشگری بسیار جذاب باشد، اما متاسفانه مسئولان گردشگری توجهی به این ظرفیت ندارند.
نجفی در پاسخ به این سوال که آیا تهران زیرساخت‌های مناسبی برای جذب گردشگر دارد، گفت: همه مساله جذب گردشگر در تهران به زیرساخت‌ها مربوط نمی‌شود، مشکل اصلی، به عدم برنامه‌ریزی مناسب مربوط می‌شود. همچنین فعالان و مسئولان گردشگری در بخش خصوصی و دولتی باید درباره سرویس‌دهی به گردشگران آموزش‌های اصولی ببینند.
وی ادامه داد: گردشگرانی که نوروز امسال به تهران سفر کردند، با مشکلاتی از قبیل ترافیک، ظرفیت پایین پذیرش موزه‌ها، سردرگمی برای انتخاب مسیر و... مواجه بودند، زیرا اولین بار بود که تهران میزبان این حجم از مسافر بود، طوری که مسئولین مربوطه غافلگیر شدند. برای مثال دیدار از کاخ سعدآباد در روز چهارم نوروز روکورد بازدید در کل دوران‌ها به خود اختصاص داد.
نجفی افزود: مسئولان دولتی به رشد گردشگری داخلی تاکید دارند، بخش خصوصی نیز امسال این مسئولیت را بر عهده گرفت و با تبلیغات و برنامه‌ریزی گردشگران را برای سفر به تهران فراخواند، اما مسئولان نباید تنها به شعار اکتفا کرده و برای تحقق این مساله باید زیرساخت‌ها را نیز تامین کنند.
این فعال گردشگری با اعلام اینکه بخش خوصوصی در نوروز امسال ثابت کرد که می‌شود روی مقاصد جدید گردشگری برنامه‌ریزی و تبلیغ کرد و نتیجه گرفت، اظهار کرد: نارسایی و کمبودهایی نیز وجود دارد که باید با همکاری و توجه مسئولان دولتی برطرف شود. برای رسیدن به اهداف بزرگ و رونق گردشگری کشور، بخش خصوصی و دولتی به همراه اصناف، هتلداران و... باید با یکدیگر تعامل کافی داشته باشند.
اردشیر اروجی کارشناس برنامه‌ریزی میراث فرهنگی و گردشگری درباره وضعیت گردشگری تهران با اعلام آنکه تهران با داشتن تعداد بالایی از مراکز گردشگری، فاقد تابلوهای راهنمایی گردشگری (touristinformation) است، که این یک ضعف بزرگ محسوب می‌شود، ادامه داد: تهران در روزهای تعطیل نوروز جذاب‌تر می‌شود، چرا که آلودگی هوا به حداقل رسیده و ترافیک نیز به شدت کم می‌شود، گردشگرانی که از شهرهای دیگر به پایتخت می‌آیند با دیدن این وضعیت، حتی ممکن است هوس مهاجرت به تهران در آنها ایجاد شود، این در حالی‌است که پایتخت تنها در این ایام امکان زندگی آرام را دارد و در دیگر روزهای سال، مردم پایتخت درگیر شلوغی و استرس و ترافیک هستند.
این کارشناس گفت: تهران ظرفیت‌های خوبی در زمینه‌های مختلف گردشگری، از جمله گردشگری سلامت دارد، با تبلیغات در این زمینه می‌توان گردشگران خارجی را جذب پایتخت کرد. این یکی از مواردی است که می‌تواند برای کشور ارزآوری داشته باشد.
اروجی با توضیح این موضوع که گردشگری خارجی برای هر مقصدی ارزآوری ایجاد می‌کند و گردشگری داخلی باعث توزیع ثروت می‌شود، اظهار کرد: تهران نیازی به حضور گردشگر داخلی برای توزیع ثروت ندارد، چرا که تهران خود مرکز اصلی ثروت‌آفرینی‌است، باید این موضوع کاملا به شکل معکوس اتفاق بیفتد، گردشگران از تهران به شهرهای دیگر کشور سفر کرده تا در مناطق محروم توزیع ثروت اتفاق بیفتد. به همین خاطر من معتقدم اولویت اصلی تهران جذب گردشگر خارجی، بخصوص گردشگری سلامت باید باشد.
اروجی در پایان گفت: برای تهران در ابتدا باید یک برنامه جامع گردشگری با حضور کارشناسان و متخصصان این حوزه انجام شود، کمبودها و مشکلات برسی و معضلات حل و اهداف اجتماعی و اقتصادی جذب گردشگر مشخص شود، بعد از این مراحل و جذب گردشگر در هر سال با بررسی‌های صحیح مشخص شود که آیا به اهداف مورد نظر رسیده‌ایم یا خیر؟ بعد با توجه به این بازخوردها برنامه گردشگری تهران را اصلاح کنیم.