شفقنا نوشت: دکتر حمید سوری، اپیدمیولوژیست و استاد دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی درباره چشم انداز موج ششم کرونا در کشور می گوید: در پیک جدید و در واریانت جدید چند مولفه در مدیریت اپیدمی بسیار مهم است؛ یکی اینکه ما باید سرعت عمل خود را افزایش بدهیم چون سرعت گسترش اُمیکرون بسیار بالا است و تاخیر باعث می شود آتش این پیک شعله ورتر شود.
دومین نکته این است که باید حتما برای مدیریت اپیدمی از روش های هوشمند استفاده کنیم. یعنی بیاییم و در شهر ها ارزیابی خطر کنیم و مداخلات موثر اعمال کنیم چون اساس رنگ بندی ها اشتباه است.
نکته بعدی این است که از مداخلات زودبازده استفاده کنیم که متناسب با شرایط این واریانس جواب بدهد ما نمی توانیم طرح های چند هفته ای و چند ماهه تدارک ببینیم.
متن گفت وگوی شفقنا با دکتر سوری را می خوانید:
امروز وضعیت کرونا اُمیکرون به چه صورتی است؟ این پیک تا چه زمانی ادامه دار خواهد بود؟
هیچ سناریو قطعی و از پیش تعیین شده ای برای وضعیت اپیدمی و واریانت اُمیکرون نه در کشور ما و نه در هیچ کجای دیگر دنیا وجود ندارد. آنچه که در انتظار هر جامعه ای است بستگی به رفتار آن جامعه و نحوه مدیریت اپیدمی در آن جامعه دارد. هر چقدر این رفتار و مدیریت مناسب تر و سنجیده تر و علمی تر باشد طبیعتا طول دوره این پیک کوتاه تر خواهد بود و ارتفاع کمتر خواهد بود و جامعه زودتر رها می شود در غیر این صورت اپیدمی و پیک ادامه خواهد داشت.
واکسیناسیون یکی از راه های قطع زنجیره انتقال است و آن هم تا زمانی که بالای ۹۰% از افراد جامعه واکسینه شده باشند و باید امیدوار بود که به ایمنی جمعی برسیم اما طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت هنوز واکسیناسیون ۶۵ درصد است و تا رسیدن به عدد بالای ۹۰% فاصله داریم. از طرف دیگر وقتی به مناطق مختلف کشور مراجعه می کنیم و در سفر های میدانی ما خوشبختانه در شهرهایی که شروع پیک زودتر صورت گرفته است نشانه هایی امیدوار کننده از کاهش پیک و سیر نزولی پیک هم دیده می شود که امیدوار هستیم این اتفاق هر چه سریعتر برای سایر مناطق کشور نیز بیفتد.
قله پیک چه زمانی پیش بینی می شود؟
ارتفاع قله به این بستنگی دارد که ما ارتفاع را از چه منظر ببینیم. در ابتلا ما اعداد و ارقام موثقی در مورد ابتلا در کشور نداریم چون نظام بیماریابی فعال در کشور ما وجود ندارد و ما به جامعه مراجعه نمی کنیم تا ببینیم چند نفر مبتلا هستند بلکه منتظر هستیم تا ببینیم افرادی که علامت و شکایت دارند مراجعه می کنند یا نه؟!
اما با همین عدد و رقم ها طبیعتا ارتفاع قله شاید بیشترین اندازه نسبت به پیک های قبلی باشد و به آن حد رسیده است همانطور که در بسیاری از کشور ها امروز رکورد ارتفاع قله در پیک جدید تجربه شده است اما در مورد مرگ و میر و بستری اینطور نیست و وقتی ارتفاع قله و منحنی بستری و مرگ و میر را مشاهده می کنیم بعید به نظر می رسد که تجربیات گذشته به لحاظ ارتفاع قله پیک در خصوص مرگ و بستری دوباره تجربه شود.
آمار هایی منتشر می شود بسیاری تست نمی دهند اگر بخواهیم برآورد دقیقی از تعداد مبتلایان داشته باشیم باید رقم را چند برابر کنیم؟
چند برابر ضریب دادن عدد و رقم ها تصوری ذهنی است و مبنای علمی ندارد، برای اینکه بتوانیم عدد موثق تری داشته باشیم باید تعداد تست هایمان را بیشتر کنیم و بیمار یابی فعال را برقرار کنیم و این ضرایب پشتوانه علمی ندارد و هر کسی هر چه به ذهنش می آید می گوید.
اینکه کسی از آن ها بپرسد سند شما چیست و بر اساس چه مطالعه و کدام بررسی این حرف را می زنید هیچ پاسخی برای گفتن ندارند. متاسفانه برخی از این برآورد های ضریب دار از جانب اعضای کمیته های علمی اپیدمی کشور مطرح می شود درحالیکه انتظار می رود آن ها مبتنی بر علم حرف بزنند. نه براساس برداشت های شخصی خود.
وضعیت اُمیکرون در بسیاری از کشور ها شایع است و بسیاری از کشور ها با این بیماری درگیر هستند. در برخی کشور هایی که درگیری وجود دارد برنامه هایی خاص و منسجم در نظر گرفته شده است و برخی دیگر نه. آیا برای موج هایی که می آید برنامه ریزی وجود دارد و محدودیت ها و ممنوعیت هایی اعمال می شود یا بخاطر روند واکسیناسیون برنامه ها با شدت قبل اجرا نمی شود؟
روند ابتلا به اُمیکرون در دنیا به طور کلی کاهشی است اما در برخی از کشور ها از جمله در کشور ما روند افزایشی است. در پیک جدید و در واریانت جدید چند مولفه در مدیریت اپیدمی بسیار مهم است؛
یکی اینکه ما باید سرعت عمل خود را افزایش بدهیم چون سرعت گسترش اُمیکرون بسیار بالا است و تاخیر باعث می شود آتش این پیک شعله ورتر شود دومین نکته این است که باید حتما برای مدیریت اپیدمی از روش های هوشمند استفاده کنیم. یعنی بیاییم و در شهر ها ارزیابی خطر کنیم و مداخلات موثر اعمال کنیم چون اساس رنگ بندی ها اشتباه است.
نکته بعدی این است که از مداخلات زودبازده استفاده کنیم که متناسب با شرایط این واریانس جواب بدهد ما نمی توانیم طرح های چند هفته ای و چند ماهه تدارک ببینیم. در کشورهای دیگر نیز از همین مکانیزم ها استفاده شده است ولی سرعت عمل به نوعی است که یک روز تاخیر در اقداماتی که باید انجام گیرد مدیریت اپیدمی را بسیار بسیار مشکلتر می کند.
کشور ما نزدیک به دو ماه است که نشانه های ورود اُمیکرون را دیده و هشدارها داده شده ولی اقداماتی که باید صورت بگیرد کافی نبوده است. طبیعی است که امروز هم ما بیشتر شاهد روندی عادی و طبیعی در این اپیدمی هستیم تا روندی مدیریت شده!
شاید در تهران یا هر استانی تنها نیاز به تعطیل شدن یک محله باشد یا در یک استان یک شهر باید تعطیل شود یا یک بازار تعطیل شود دلیلی ندارد با این وضعیت اقتصادی و معیشتی جامعه بازارها را تعطیل کنیم. مطالعات نیز نشان داده تعطیلی اقتصادی تاثیری چندان ندارد و اگر تاثیر داشته باشد جزو مداخلاتی است که بسیار گران قیمت تمام می شود.
خرید آخر سال و دید و بازدیدهای نوروزی در راه است آیا نزدیک بودن عید روند موج ششم کرونا را طولانی تر می کند؟
قطعا طولانی تر می کند تجربه مشابه ما را در اروپا و در ایام کریسمس می بینیم که اُمیکرون زودتر شایع شد و خریدهای متعدد و دید و باز دید ها نشان داد در کشور هایی که کنترل زیادی نداشتند اپیدمی سرعت بیشتری پیدا کرد از این رو اگر برای نوروز و خرید و دید و بازدید برنامه ریزی نکنیم دچار مشکلاتی جدی تر می شویم.