عصر ایران؛ مهرداد خدیر- از خدا پنهان نیست از شما هم پنهان نباشد، در حال نوشتن یادداشتی بودم که در آن تصریح میشد باور مهلت 20 روزۀ رییس جمهوری به دستگاههای دولتی برای عقبنشینی از سواحل دریا منوط است به مشاهدۀ نمونههای پیش چشم مردمان و چون صدا و سیما روی آن مانور میدهد مجتمع ساحلی خود این سازمان در زیباکنار (استان گیلان).
حدس اصلی این بود که در توجیه گفته خواهد شد اینجا خارج از کنترل دولت است یا آنجا نظامی و امنیتی است و دست کم صدا و سیما سراغ موضوع اجرای دستور رییس جمهوری طی 20 روز نرود چون بلافاصله این ضربالمثل به یاد میآمد که رطب خورده منع رطب چون کند؟!
مجتمع زیباکنار فراتر از یک شهرک و مجموعهای بسیار گسترده از امکانات تفریحی در یکی از بهترین سواحل گیلان (حاجی بکنده و امیر بکنده) را به خود اختصاص داده و عملا امکان دسترسی به دریا در این مناطق را محدود کرده و به جز میهمانان خودشان، تنها مسافران هتلی در نزدیکی آن که مشخص نیست پساب آن به کجا ریخته میشود یا میشد امکان استفاده دارند یا داشتند.
توجیه صدا وسیما در تمام سالهای گذشته این بوده که از آنتن مخابراتی باید محافظت شود. آنتنی که به لحاظ ارتفاع و نه سازه تا قبل از ساخت برج مخابراتی میلاد در تهران مرتفعترین به حساب میآمد. محدودۀ آنتن اما اگر هنوز با فناوریهای تازه اهمیت گذشته را داشته باشد مشخص است و نیاز به تصرف سواحل و ساخت مجتمع تفریحی نبود در حالی که ماده 23 قانون مدیریت کشوری به صراحت دستگاههای دولتی را از ایجاد هر گونه واحد مسکونی و رفاهی و تفریحی در حریم دریاها منع کرده و سواحل را در ردیف «انفال» برشمرده است.
چون خطاب مستقیم آقای رییسی در سفر اخیر به گیلان و ضربالاجل او متوجه دستگاههای دولتی است بسیاری تصور می کردند صدا و سیما تمکین نمیکند و در این فقره هم خود را تافتۀ جدابافته میداند.
صولت مرتضوی معاون اجرایی رییس جمهوری اما خبر داده که پیمان جبلی رییس سازمان صدا و سیما ابراز آمادگی کرده تا حصار و فنس محدود به آنتن مخابراتی باشد و بقیه فضا به روی مردم باز شود.
اگر چنین دستور و موافقتی ابراز نمیشد گزارش های صدا و سیما دربارۀ «ساحل خواری» زیر سؤال میرفت و هنوز هم البته منوط به آزادسازی سواحل زیباکنار است. همان بخشی که سازمان صدا وسیما از دسترس عموم خارج کرده است.
شخصا به سه دلیل به آزاد سازی سواحل دریا امید نداشتم: نخست این که در دولتهای قبل هم این اقدام به نتیجه نرسید چون به مانع نیروهای نظامی و خارج از کنترل دولت برمیخورد، دوم این که در این مورد خاص صدا و سیما خود را دولتی نمی داند اگر چه خصوصی هم نیست و از دولت بودجه می گیرد و شأن قوه ای برای خود قایل است و چنان که موضوع این نوشته است ذی نفع ماجراست. سوم این که آخر دولت احمدی نژاد کم مانده بود همین صدا و سیما زمین های نمایشگاه بین المللی را هم صاحب شود و حالا چگونه می توان انتظار داشت از سواحل زیباکنار بگذرد؟
پیشتازی صدا و سیما در عقب نشینی از ساحل دریا با آزاد سازی سواحل مجتمع صدا و سیما هم برای شخص آقای رییسی خوب است هم آقای جبلی. چون دست صدا و سیما را در تهیۀ گزارش دربارۀ پیگیری مهلت 20 روزه در جاهای متعدد دیگر و حتی شاید مکان های نظامی باز می گذارد و گفته اند ابتدا یک سوزن به خودت بزن یک جوالدوز به مردم. هر چند که در این فقره صحبت از سوزن نیست.
ایران 5800 کیلومتر ساحل در شمال و جنوب دارد و سهم شمال ایران قریب 900 کیلومتر است و گفته می شود تنها در گیلان 243 نقطۀ ساحلی در حریم 60 متری دریا تصرف نهادهای دولتی و خصوصی است و مجتمع زیباکنار یکی از آنها و شاید مهم ترینشان باشد. از این رو انتظار میرود پس از آزاد سازی این ساحل خبرنگاران صدا وسیما در استانهای شمالی پس از انقضای مهلت 20 روزه پی گیر جاهای دیگر باشند و چون خود سازمان متبوع آنها عقب نشسته نگران نباشند.
تمام این 79 کیلومترساحل تصرفی البته در اختیار دستگاه های دولتی و سایر نهادها نیست بلکه بخشی از این متصرفات سند مالکیت هم دارند و به دلیل پیشرَوی دریا وارد قسمت حریم شدهاند.
به یاد دارم در سفر لبنان در همه جا دریا به خوبی دیده می شد مگر در جاهای معدودی که گمرک قرار داشت و یک جا هم متعلق به یک شاهزادۀ سعودی بود و به همین خاطر مردم نگاه منفی داشتند. در محورهای شمالی ما اما آن قدر ساخته اند یا تصرف کرده اند که چشم انداز دریا غیب شده و باید از کوچه ای خود را به ساحل برسانی.
خوش بختانه این دیگر نرخ تورم نیست که بگویند منظورمان نقطه به نقطه بود و شیب آن کم شده و خلق الله هم سر درنیاورند اگرچه وضعیت معیشت و درآمد مشخص باشد.
جاهای تصرفی مثل گاو پیشانی سفید در هر منطقه مشخص است و 20 روز هم بازۀ زمانییی نیست که به بعد موکول و محول شود. صدا و سیما هم سراغ هر جا می رفت این مطالبه مطرح می شد.
اینها البته برای تخفیف دستور یا استقبال رییس سازمان نیست چون هم می توانست بگوید ما زیر مجموعۀ دولت نیستیم تا آقای رییسی دستور دهد یا قضیه را امنیتی کند و به آنتن مخابراتی ربط دهد.
واقعا منتظر آزاد سازی سواحل زیباکنار از دست صدا و سیما هستیم تا ببینیم و تعریف کنیم و منتظر جاهای دیگر باشیم. هر چند به نظر نمی رسد نهادهای نظامی به صراحت و سرعت صدا وسیما استقبال کنند.