خبرگزاری رویترز با انتشار گزارشی از نشست منطقه ای بغداد نوشت این نشست در صورت حضور رهبران ارشد ایران و عربستان سعودی می تواند یک نشست تاریخی و یک گام مهم در حل تنش ها و بحران های منطقه ای باشد.
به گزارش عصرایران، رویترز با اشاره به این نشست که گفته می شود روزهای شنبه و یکشنبه هفته آینده برگزار خواهد شد، نوشت: عراق با هدف کاهش تنش ها بین ایران و کشورهای عربی کرانه خلیج فارس از این کشورها برای حضور در اجلاس منطقه ای بغداد دعوت کرده است.
طبق گفته مقامات عراقی در این نشست که در مورد جنگ یمن، فروپاشی لبنان و بحران آب منطقه ای نیز بحث خواهد شد، می توان گامی برای نزدیک شدن ایران و عربستان برداشت، هرچند هنوز معلوم نیست تهران و ریاض در این نشست حضور یابند و در صورت حضور در چه سطحی خواهد بود.
تنش بین عربستان سعودی و ایران پس از حمله سال 2019 به تاسیسات نفتی عربستان که نیمی از تولید نفت این کشور را کاهش داد، بدتر شد. ریاض این حمله را به گردن ایران انداخت، اتهامی که تهران آن را رد کرد.
دو کشور با نیروهای رقیب در حال جنگ در یمن هستند. عربستان سعودی در سال 2016 روابط سیاسی خود با ایران را قطع کرد، اگرچه چند دور مذاکرات مستقیم رفع تنش بین تهران و ریاض از آوریل امسال (اردیبهشت 1400) در بغداد و با میانجیگری دولت عراق از سر گرفته شده است.
عربستان سعودی با نگرانی از اینکه دولت بایدن مذاکرات هسته ای را احیا کرده که می تواند منجر به کاهش تحریم ها علیه تهران شود، تعاملی را برای مهار تنش ها با ایران پی گرفته است؛ هر چند همچنان نگرانی های امنیتی خود را از فعالیت های ایران و متحدانش در منطقه پنهان نمی کند.
"مصطفی الکاظمی" نخست وزیر عراق/ عکس آرشیوی/ رویترز
مقامات عراقی امیدوارند "سید ابراهیم رئیسی" رئیس جمهوری جدید ایران در اجلاس منطقه ای که قرار است روز شنبه آینده برگزار شود، حضور یابد. بغداد همچنین انتظار دارد وزیران کشورهای حوزه خلیج فارس از جمله عربستان سعودی و امارات متحده عربی نیز برای شرکت در این اجلاس به بغداد بروند.
یک مقام نزدیک به "مصطفی الکاظمی" نخست وزیرعراق به رویترز گفت: "حتی اگر ما موفق شویم در سطح وزاری خارجه کشورهای منطقه را دور یک میز گرد آوریم، این می تواند یک پیشرفت برای پایان تنش ها بین ایرانیان و اعراب خلیج فارس تلقی شود."
یک سیاستمدار نزدیک به نخست وزیر عراق، که اوایل امسال میزبان جلسات خصوصی بین مقامات سعودی و ایران بوده، در این باره به رویترز گفت از تهران و کشورهای عربی خلیج فارس "سیگنال های مثبتی" دریافت کرده که آنها آماده مذاکرات مستقیم هستند.
تا کنون کویت تنها کشور خلیج فارس بوده که با اعزام نخست وزیر، مشارکت خود را در اجلاس بغداد تأیید کرده است.
مصر و اردن، متحدین کشورهای عربی خلیج فارس، به همراه ترکیه و "امانوئل مکرون"، رئیس جمهوری فرانسه به نشست بغداد دعوت شده اند.
مذاکرات مستقیم
ریاض و تهران در ماه آوریل امسال (اردیبهشت 1400) مذاکرات مستقیم خود را برای مهار تنش ها آغاز کردند در حالی که قدرت های جهانی نیز همزمان مذاکراتی را برای احیای برجام با ایران انجام می‌دادند. عربستان سعودی و متحدانش به دلیل عدم تمرکز مذاکرات احیای برجام به برنامه موشک های بالستیک و نیروهای نیابتی ایران در منطقه، با مذاکرات احیای برجام مخالفت کرده اند.
عربستان سعودی اعلام کرده است که می خواهد شاهد اقدامات "قابل تایید" از سوی ایران باشد. در اوایل ماه جاری، شاهزاده "فیصل بن فرحان آل سعود" وزیر خارجه عربستان سعودی گفت که ایران همچنان در یمن و لبنان و در آبهای منطقه ای، به "رفتار های مخرب " خود ادامه می دهد.
امارات متحده عربی، متحد ریاض، از سال 2019 به دنبال حملات به نفتکش ها در آبهای خلیج فارس با ایران در تماس بوده است تا تنش ها را کاهش دهد.
این تلاش ها می تواند افزایش یابد زیرا کشورهای عربی خلیج فارس که مدت هاست برای تضمین امنیت خود به واشنگتن متکی هستند، با نگرانی به مذاکرات احیای برجام و پایان آشفتۀ 2 دهه حضور آمریکا در افغانستان می نگرند.
گروه بین المللی بحران در گزارشی که روز سه شنبه (2 شهریور) منتشر شد، تاکید کرده: "چشم انداز درگیری های منطقه ای، همراه با نگرانی کشورهای عربی از سیاست های دولت جدید واشنگتن به عنوان شریکی غیرقابل اعتماد، باعث شده است که سعودی ها و اماراتی ها تنش زدایی های محدود تاکتیکی و دو جانبه ای را با تهران دنبال کنند."