کرونای دلتا در مشهد جولان میدهد، میزان رعایت پروتکلهای بهداشتی کاهش یافته، یک سوم بستریها مسافر هستند، میزان مرگ و میر از متوسط کشور پیشی گرفته و شرایط گسترش بیماری و ابتلا به آن بحرانی است؛ تمام این موارد هشدارهایی جدی نسبت به پر شدن تختهای بیمارستانی و اشباع ظرفیت جسمی و روانی کادر بهداشت و درمان است؛ هشدارهایی که بیتوجهی به آنها میتواند فاجعه آفرین باشد.
تابآوری کادر درمان به پایینترین حد ممکن رسیده و توان نیروهای درمانی رو به اتمام است. درست است که کادر درمان قسم پزشکی خوردهاند اما مدام با بیماران و افزایش پیکهای کرونایی در ایران مواجه هستند. رعایت پروتکلها در مشهد به ۳۵ درصد کاهش پیدا کرده و واکسیناسیون نیز ۲۷ درصد پایینتر از میانگین کشوری است.
تعداد بیماران بستری، فوتیهای کرونا و مراجعهکنندگان به مراکز بهداشت با تست مثبت در چند روز اخیر در مشهد نسبت به چهار پیک گذشته بیسابقه بوده و به گفته مسئولان شهری و دانشگاه علوم پزشکی؛ در حال حاضر بیماران کرونایی تختی برای بستری ندارند و بیمارستانهای مشهد به شدت با کمبود امکانات درمانی رو به رو هستند. همچنین سازمان نظام پزشکی مشهد با انتشار بیانیهای وقوع یک شرایط وحشتناک کرونایی در مشهد را هشدار داده و خواهان تعطیلی سراسری شهر مشهد شده است.
تعطیلات اخیر نیز در مشهد فاجعه آفریده است. بیش از یک سوم بستریهای کرونایی در مشهد را مسافران و افراد غیربومی تشکیل دادهاند. گفته میشود در ورود خودروها به مشهد سختگیرانهتر عمل میشود اما با وجود عدم ممانعت در سفرهای ریلی، هوایی و زمینی تفاوت به خصوصی در کاهش حجم ورود مسافر در مشهد نشده است. منظور از قرنطینه، رعایت پروتکلها و ممانعت از سفر هموطنان است اما بیتوجهی مردم در مقوله سفر و عدم رعایت پروتکلها شرایط را بحرانی کرده است.
در پیکهای اول و دوم هموطنان توجه بیشتری به کرونا و شیوع آن داشتند. شهروندان خود را ملزم به استفاده از ماسک در مترو و اتوبوس میدانستند. هموطنان مصوبات ستاد کرونا را یک قانون تلقی کرده و سرپیچی از آن را بی قانونی میدانستند. طرح ممنوعیت ورود خودروهای غیربومی به شهرهای ممنوع، بیشتر مورد توجه قرار میگرفت، اما در حال حاضر چنین اتفاقی رخ نمیدهد.
جانشین رئیس پلیسراه خراسان رضوی چندی پیش به ایسنا گفت که سفرها به خراسان رضوی نسبت به تیر سال گذشته ۲۱ درصد و نسبت به خرداد ماه ۷ درصد افزایش داشته است. مردم بدون توجه به مصوبات، دستورات و جریمههای تعیین شده برای ورود به شهرهایی با وضعیت نارنجی و قرمز که سفر به آنان ممنوع است، اقدام میکنند. ستاد کرونا برای ورود خودروهای غیربومی به شهرهای نارنجی و قرمز به ترتیب ۵۰۰ هزار و یک میلیون تومان جریمه در نظر گرفته اما گویا جریمههای اعمال شده بازدارنده نیست و مردم بدون توجه به مصوبات ستاد کرونا به راحتی به اقصی نقاط ایران به خصوص مشهد سفر میکنند.
بیش از ۷۰۰۰ خودروی غیربومی در ورودیهای شهرهای ممنوع خراسان رضوی در تیر ماه جریمه شدهاند؛ در حالیکه با وجود خیل عظیم ورود مسافران به مشهد در تعطیلات اخیر باید اعداد و ارقام خودروهای متخلف بیش از این میزان اعلام میشد. پیش از تعطیلات اعیاد قربان و غدیر اعلام شد که مسیرهای ورودی به مشهد به شدت کنترل میشود و از ورود مسافران جلوگیری خواهد شد، اما مردم به سفر رفتند، گویی که هیچ نظارت و کنترلی برای آنان وجود ندارد. فارغ از اینکه قوانین محدودیت سفرهای بین شهری درست و یا موثر است، اما مردم به بیقانونی عادت کرده اند. در واقع مردم اینگونه برداشت می کنند که ما قوانینی وضع میکنیم اما شما آن را انجام ندهید!
ورود هر مسافر به مشهد به هر طریقی چه به وسیله خودروی شخصی و چه توسط ناوگان حملونقل عمومی اعم از ریلی، زمینی و هوایی تنها و تنها به گسترش بیماری کمک کرده و خواهد کرد. بررسی آمار بستریهای کرونا در مشهد نشان میدهد که ۳۰ درصد افراد بستری شده در بیمارستانهای مشهد مسافر و غیربومی هستند.
در تعطیلات و اعیاد دهه کرامت و ولایت نیز باوجود اعمال شدیدتر محدودیتها همچنان شاهد افزایش حجم سفرها به مشهد بودهایم. اگر فرض را بر رعایت قوانین و توجه به دستورالعملهای ستاد کرونا و کاهش حجم سفرهای خودرویی بگیریم اما باز هم در سفرهای ریلی و هوایی ممانعتی وجود ندارد و مسافران بدون هیچگونه محدودیتی میتوانند به مشهد سفر کنند.
با توجه به اعمال محدودیتهای سفر در نوروز ۱۴۰۰ در شهرهای قرمز و نارنجی، صدای فعالان حوزه گردشگری درآمده بود، البته نمیتوان منکر ضرر و زیان گسترده صنعت گردشگری در کشور و به خصوص شهر مشهد شد. فعالان این حوزه معتقدند که مقوله انجام سفر و اقامتها با رعایت تمام پروتکلها انجام میشود و به جای اعمال محدودیت در سفرها، مسئولین اگر در سایر ابعاد کنترل و نظارت بیشتری به عمل میآوردند پس از نوروز وارد پیک چهارم و پس از انتخابات وارد پیک پنجم نمیشدیم.
اما از آنجا که یک سوم بیماران بستری شده در مشهد غیربومی هستند، نمیتوان بر تاثیر سفر در افزایش شیوع کرونا چشمپوشی کرد. اگر تمام پروتکلها در سفرهای هوایی، ریلی و حملنقل جادهای هم رعایت شود، باز هم تجمع زائران و گردشگران در مناطق زیارتی و گردشگری مشهد به افزایش شیوع این بیماری دامن زده و باعث وقوع یک فاجعه وحشتناک کرونایی در مشهد میشود.
مردم مشهد نیز از عدم رعایت دقیق پروتکلهای ابلاغی از سوی ستاد کرونا و ورود حجم زیادی از مسافران به مشهد گلایه دارند. اکثر شهروندان مشهدی معتقدند که اگر دستورات ستاد کرونا برای مسافران بازدارنده نیست از هموطنان توقع میرود که از سفرهای غیرضروری خود به مشهد بکاهند و زیارت بارگاه رضوی و سیاحت در مشهد را به زمانی که واکسیناسیون عمومی به طور کامل انجام شد، موکول کنند.
رئیس بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان امام رضا(ع) مشهد نیز در خصوص درخواست تعطیلی مشهد و بارگاه حریم رضوی جهت جلوگیری از ورود مسافر به ایسنا گفت که پزشکان و متخصصان از مسئولان استانی درخواست تعطیلی شهر و حرم رضوی را داشتهاند اما مسئولیتپذیری، حلقه مفقوده این حوزه است. تقاضا دارم به اورژانس تنفسی بیمارستان امام رضا(ع) سری زده و ضجه زدن همراهان بیماران را تماشا کنید. تعطیلی حرم رضوی در پیکهای مختلف کرونا تقاضای پزشکان و متخصصین مشهد بوده اما تعطیلی مشهد و یا حرم رضوی بسیار سخت است و ستاد ملی کرونا هم نمیتواند در این خصوص اعمال نظر کند.
با تمام این اوصاف، مشهد همانند سایر شهرهای قرمز کرونایی وضعیت آشفتهای دارد اما تنها نکتهای که مشهد را نسبت به سایر تقاط ایران متمایز کرده ورود مسافر به این شهر در فصل تابستان است. علاوه بر ایام نوروز، شهادت و ولادت امام رضا (ع)، بازه زمانی فصل تابستان یکی از پیکهای ورود مسافر به مشهد محسوب میشود. تابستان ۹۹ هموطنان به دلیل ترس از کرونا پروتکلها را تا حدودی رعایت کرده و سفرهای خود به مشهد و حرم رضوی را به زمان دیگری موکول کردند اما با گذر زمان و عادیانگاری کرونا توسط مردم، در تابستان جاری شاهد بیتوجهی مردم به شرایط کرونایی موجود هستیم.
اگر مسئولان کشوری و استانی به هر دلیلی نمیتوانند شهر مشهد را با محدودیتهای بیشتری مواجه کنند، حداقل انتظار میرود هموطنان از سفر به مشهد خودداری کنند. با توجه به بیانیه سازمان نظام پزشکی در حال حاضر بیماران کرونایی در مشهد تختی برای بستری ندارند و بیمارستانها به شدت با کمبود امکانات درمانی رو به رو هستند.
اوضاع کادر درمان نیز غیرقابل توصیف است. پزشکان و پرستاران با تزریق هر دو دوز واکسن کرونا، یکی پس از دیگری مبتلا شده و بر خلاف تصور، کرونای دلتا آنها را به طور شدیدی درگیر کرده است. اگر تا دیروز شاهد مرگ سالمندان و افراد ضعیف بودیم، امروز شاهد از دست رفتن جوانان و کودکان این شهر هستیم.
سازمان نظام پزشکی در بیانیه خود از مسئولان شهری و استانی درخواست داشته که شهر مشهد حداقل به مدت یک هفته تعطیل شود و تمامی مبادی ورودی و خروجی مشهد اعم از ریلی، هوایی و زمینی به طور کامل مسدود شود و وضعیت بحرانی کرونا در مشهد مورد توجه قرار گیرد.