وب سایت آمریکایی "پولیتیکو" با انتشار گزارشی تحلیلی پیروزی "سید ابراهیم رییسی" در انتخابات ریاست جمهوری اخیر ایران و تاثیر آن بر روند مذاکرات احیای برجام در وین را مورد تحلیل قرار داده است.
به گزارش عصرایران، پولیتیکو می نویسد در میان مقامات آمریکایی اطمینان نسبی وجود دارد که انتخاب رئیسی مانعی غیر قابل حل برای احیای برجام نیست.
یک مقام آمریکایی به پولیتیکو گفته است: همانند زمانی که در سال 2015 توافق برجام حاصل شد هم اینک نیز ایران و ایالات متحده آمریکا هر دو از یکدیگر انتظاراتی دارند که بدون توافق ممکن نیست، ایران انتظار لغو تحریم ها را دارد و ایالات متحده آمریکا خواهان برچیده شدن پیشروی های هسته ای ایران و مذاکره با این کشور بر سر مباحث منطقه ای و توان موشکی تهران است.
رییسی در نخستین نشست خبری خود پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری/ آسوشیتدپرس
پولیتیکو می نویسد یکی از پیچیدگی های انتخاب رییسی برای آمریکا قرار داشتن نام او ذیل تحریم های ایالات متحده آمریکا به بهانه حقوق بشر است.
ایالات متحده آمریکا غالبا سران و رهبران کشورها را در لیست تحریم قرار نمی دهد اما در دوره ترامپ و در چارچوب سیاست فشار حداکثری غالب سران حکومت ایران به بهانه های حقوق بشری و هسته ای و تروریستی در لیست تحریم قرار گرفتند و ابراهیم رییسی نیز در سال 2019 به بهانه نقض حقوق بشر در این لیست قرار گرفت.
به نوشته پولیتیکو هنوز معلوم نیست که دولت بایدن مایل باشد رییسی را از لیست خارج کند چون این اقدام مخالفت های داخلی زیادی را برخواهد انگیخت. از سوی دیگر قرار داشتن نام رییسی در لیست تحریمی امکان گفتگوهای آمریکا با دولت جدید ایران را مختل خواهد کرد و برای مثال مانعی برای سفر رییسی از جایگاه رییس جمهوری ایران به نشست های سالانه مجمع عمومی ملل متحد در نیویورک خواهد شد.
یک مقام آمریکایی در این باره به پولیتیکو گفت در مذاکرات وین که تاکنون 6 دور انجام شده دیپلمات های ایرانی روی نام خاصی تمرکز ندارند و خواهان لغو تمامی تحریم هایی هستند که در دولت ترامپ و پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام علیه ایران وضع شده است.
اما به نوشته این گزارش این کار آسانی نخواهد بود چون برخی از این تحریم ها به بهانه های دیگری از جمله مباحث تروریستی و حقوق بشر وضع شده اند و دولت بایدن آنها را غیرقابل مذاکره می داند.
"مایکل سینگ" عضو شورای امنیت ملی در دوره رئیس جمهوری سابق "جورج دبلیو بوش" در این باره مدعی شد " تحریم های رییسی ربطی به مباحث هسته ای و برجام ندارد و مربوط به مسایل حقوق بشری است؛ اگر ایالات متحده آمریکا در ادعای خود در زمینه تحریم ناقضان حقوق بشر جدی باشد، رییسی در چنین گروهی قرار می گیرد."
رییسی در جریان نشست خبری اخیر خود پس از پیروزی در انتخابات به گونه ای سخن گفت که مانعی در زمینه احیای برجام نباشد.
او روز دوشنبه در یک نشست خبری خواستار آن شد که ایالات متحده "همه تحریم های ظالمانه علیه ایران را لغو کند. وی گفت که برنامه موشک های بالستیک و سیاست های منطقه ایران "غیرقابل مذاکره" است.
اینها (برنامه موشکی و سیاست های منطقه ای ایران) موضوعاتی است كه مقامات آمریكایی امیدوارند به عنوان بخشی از توافق گسترده تر با ایران مورد توجه قرار دهند. رئیسی با یک "نه" قاطع امکان دیدار مستقیم با بایدن را نیز رد کرد و گفت مایل به چنین دیداری نیست.
احیای برجام از سوی دولت روحانی در واپسین روزهای دولت او برای رییسی دو مزیت دارد؛ نخست اینکه اگر توافق نتواند تکسین های لازم برای اقتصاد ایران را فراهم کند او می تواند سلف خود را بابت این موضوع سرزنش کند و اما مزیت دوم نیز این است که فواید اقتصادی احیای برجام کاملا به دولت او خواهد رسید و به اعتبار سیاسی او خواهد افزود.
مذاکرات احیای برجام در وین/ گتی ایمجز
با این حال مذاکره کنندگان در وین نسبت به این احتمال که رئیسی با ارایه درخواست های جدید بر پیچیدگی روند مذاکرات بیفزاید و حصول توافق را سخت تر کند، ابراز نگرانی می کنند. در این راستا 3 کشور اروپایی عضو برجام اخیرا به ایران هشدار دادند که مذاکرات وین به صورت نامحدود ادامه نخواهد یافت.
پولیتیکو در ادامه نوشت؛ سابقه گذشته نشان می دهد تصمیم گیری نهایی درباره موضوع هسته ای در اختیار روسای جمهوری نیست و تحت اختیار رهبری ایران است.
به نوشته پولیتیکو: در سیستم حکمرانی ایران اختیارات نهایی با رهبری نظام است که به نظر می رسد تمایل دارد با آمریکا به توافق برسد تا بسیاری از تحریم ها را از روی اقتصاد آسیب دیده کشورش بردارد. رئیسی شخصیتی نزدیک به رهبر ایران است و احتمالا در نهایت تابع خط مشی ترسیم شده از سوی رهبری برای مذاکرات وین است.
در گذشته نیز شواهدی بر این امر وجود دارد: مثلا گفتگوهایی که منجر به توافق برجام در سال 2015 شد ، در اصل در واپسین ماه های زمان ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد تندرو آغاز شد، اما بعد از سوی دولت میانه روی روحانی دنبال شد و منجر به توافق برجام شد.