نگرانی شالیکاران مازندران از زمزمه‌های واردات برنج‌ خارجی

زمزمه ادعای احتمال برخورد به کمبود برنج در بازار و تمنای واردات برنج‌های خارجی توسط برخی در رسانه‌ها آن هم در زمانی که محصول داخلی تا رسیدن به مرحله برداشت یک ماه و ورود به بازار تا 45 روز فاصله دارند، سبب نگرانی جدی کشاورزان شالیکار مازندران شده است.

 

به گزارش ایرنا، ثبات بخشی به بازار برنج داخلی در فصل برداشت و بیرون راندن دلالان و سودجویان از این بازار دارای چرخه مالی عظیم در مازندران ، استانی که بیش از 42 درصد نیاز کشور به این محصول راهبردی را تامین می کند ، اقدام مهم و ماندگار دولت تدبیر و امید بوده است تا جایی که طی چهار سال گذشته بازی دو سر برد میان تولید کنندگان و مصرف کنندگان برنج داخلی در کشور شکل گرفت.

 

البته آنهایی که از بازار پرمنفعت دلالی برنج مازندران بیرون رانده شدند طی این سال ها تلاش های بی وفقه ای را برای بر هم زدن بازی برد - برد تولید کنندگان و مصرف کنندگان ساماندهی کرده بودند ؛ از ارائه آمارهای بی اساس در باره سرانه مصرف برنج و موجودی انبار گرفته تا لابیگری برای حذف ممنوعیت واردات برنج خارجی در فصل برداشت ، ولی هر بار با اتخاذ سیاست های حمایتی بموقع دولت با ناکامی مواجه شدند.

 

زمزمه ادعای مواجه شدن کشور با کمبود برنج آن هم در اواخر ماه اردیبهشت به معنای بازکردن راه برای ورود انبوه برنج خارجی است که درست در اوج برداشت برنج داخلی به بازار خواهد رسید و حتی اگر به بازار هم نرسد ، تاثیر روانیش را برای خالی کردن زیردل برنجکاران داخلی و گرفتار کردنشان در چنگ دلالان و واسطه های سودجو فراهم خواهد کرد.

 

کارشناسان و کشاورزان برنجکار مازندران معتقدند طرح این ادعا که ذخایر برنج های خارجی تنها برای سه ماه آینده پاسخگوی نیاز کشور است ، بهانه به دست سودجویان می دهد تا به بهانه علم کردن واردات انبوه برنج خارجی ، یک بار دیگر بازار برنج داخلی را در فصل برداشت دچار التهاب کنند.

 

به اعتقاد این گروه، حتی اگر موضوع کمبود ذخایر برنج خارجی درست هم باشد ، اصلا جای نگرانی نیست ، چرا که برداشت و عرضه بیش از ۱.۵ میلیون تن برنج استان های شمالی تا کمتر از ۲ ماه آینده نیاز بازار کشور را تامین خواهد کرد.

 

موضوع کمبود برنج خارجی را سه هفته پیش دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران خطاب به مسئولان کشور مطرح کرد و گفت ؛ در حالی که مسئولان کشور سرگرم انتخابات هستند ، ذخایر برنج وارداتی تا سه ماه آینده به پایان می رسد. این مسئول از آنچه که فراموشی مشکلات تامین برنج از سوی دست اندرکاران نامید ، ابراز نگرانی کرد و حتی پا را فراتر گذاشت و بدون توجه به اهمیت تولید برنج داخلی گفت : فصل ممنوعیت واردات برنج در زمان برداشت نیز کوتاه شود.

 

 

طبق اظهارات کارشناسان و مسئولان بخش تولیدات کشاورزی مازندران ، دولت تدبیر و امید یک سال پس از شروع کارش یعنی سال ۱۳۹۳ با انجام بررسی های همه جانبه  با مدیریت صحیح در امر واردات به میزان واقعی و توزیع بموقع آن ، دست واسطه ها و دلالان برنج را از بازار محصول داخلی کوتاه کرد و به همین دلیل انتظار دارند که دولت امسال نیز باید برای تداوم تدبیری که اندیشیده بود ، مصوبه ممنوعیت واردات و توزیع برنج های خارجی را در زمان برداشت عملیاتی کند.

 

بررسی ها و اظهارات شالیکاران مازندران نشان می دهد که حمایت دولت از برنجکاران شمال پس از منطقی کردن میزان واردات و مدیریت بر زمان واردات برنج طی سال های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۹ همواره علاوه بر کوتاه شدن دست واسطه ها ، قیمت ها را نیز به ثبات نسبی رسانده است که بیش از پیش به نفع مصرف کنندگان نیز بوده است.

 

شالیکاران مازندران عمکرد دولت تدبیر و امید را طی چند سال گذشته در زمان واردات و مقدار واردات برنج قابل قبول و مورد رضایت توصیف می کنند و می گویند مصوبات ممنوعیت واردات برنج خارجی در زمان برداشت شالی در شمال و انجام بررسی کارشناسی در مقدار مورد نیاز برای واردات هر ساله با قوت اجرا می شده است و انتظار دارند امسال نیز با قوت ادامه یابد.

 

به گفته شالیکاران، همواره قیمت محصولات کشاورزی از دغدغه های تولید کنندگان بوده است و به طور یقین امسال که فصل برداشت مصادف با انتخابات ریاست جمهوری و پایان عمر دولت تدبیر و امید است ، نباید کشاورزان برنجکار مورد بی توجهی قرار بگیرند.

 

ذکر این نکته نیز مهم است که دولت به دلیل وجود مشکلات کمبود ارز ناشی از تحریم سال گذشته در نخستین گام حمایت از شالیکاران شمال ، ارز چهار هزار و 200 تومانی را برای واردات برنج حذف کرد ، سیاستی که سبب شد تا شالیکاران و مسئولان کشاورزی  از دولت تدبیر و امید قدر دانی کنند ، اما کشاورزان می گویند امسال با توجه به هزینه بالای تولید توقع است تا بازار برنج تحت مراقبت و نظارت ویژه تری قرار بگیرد. 

 

 

از سوی دیگر طبق اظهارات صاحبان شالیکوبی های مازندران هنوز حدود ۱۰ درصد از برنج تولید سال گذشته یعنی برابر با  ۱۰۰ هزار تن در انبارها موجود و آماده عرضه به صورت عمده در شالیکوبی های استان با قیمت بسیار مناسب است که حتی اختلاف کمی هم  با برنج های خارجی دارد.

 

طبق آمار رسمی سازمان جهاد کشاورزی مازندران تا کنون  بوته های برنج در ۲۰۰ هزار هکتار از ۲۱۵هزار هکتاری شالیزارهای مازندران نشا کاری شده است ، اما  از هم اکنون کشاورزان این خطه شمالی نگران دلالی و کاهش احتمالی قیمت محصولشان در زمان برداشت هستند.

 

امسال قیمت انواع نهاده های کشاورزی از جمله  کود و سم، قطعات یدکی تیلر و تراکتور، کارمزد تراکتور برای شخم و شیار و آب تخت کردن، تعمیر وسایل کشاورزی و دستمزد نشاکار به نسبت سال گذشته افزایش قابل توجهی داشت و به همین دلیل کشاورزان شالیکار نسبت به هرگونه سیگنال دادن در باره بی سامان کردن بازار برنج داخلی در فصل برداشت دچار اضطراب و نگرانی جدی می شوند.

 

 

شماری از کشاورزان برنجکار مازندران به درگفت وگو با ایرنا با اظهار این که امسال با قیمت سرسام آور نهاده های کشاورزی و کارگری ، کار نشاء شالی را انجام داند ، گفتند که امسال علاوه بر تحمل افزایش قیمت چهار تا پنج برابری بیشتر نهاده های کشاورزی نظیر کود و سموم ، با افزایش حدود سه برابری دستمزد نشاکاران نسبت به سال گذشته مواجه شدند و به همین دلیل توقع دارند نرخ برنج به صورت کارشناسی و طبق هزینه تولید محاسبه و اعلام شود.

 

آنان می گویند: اگر چه با حمایت همه جانبه مکانیزاسیون در کشت و برداشت و همچنین با مدرن شدن شالیکوبی ها، ضایعات و هزینه تولید این محصول استراتژیک کاهش محسوسی یافته است، اما از آن جایی که هزینه های تولید بالا است و از سویی  قیمت برنج به نسبت دیگر کالاها افزایش چندانی نداشته است، مدیریت بر بازار برنج همانند سال های قبل، امسال باید بیشتر مورد اهتمام قرار بگیرد.

 

یکی از برنجکاران فریدونکناری با اظهار این که امسال ایجاد هرگونه التهاب در بازار برنج برای کشاورزان غیرقابل تحمل خواهد بود و ممکن است عده ای در فصل انتخابات و ماه های پایانی کار دولت به دنبال ایجاد چنین التهابی باشند، گفت: دولتمردان همانند سال های گذشته باید به فکر تولیدات داخلی بویژه کشاورزان شمالی باشند.

 

اصغر رمضانی افزود: اکنون که کشاورزان سخت مشغول کشت و کار هستند و با هزینه هنگفت کار نشاء را به پایان رساندند، از هم اکنون برخی از دلالان در صدد واردات برنج های خارجی و رسیدن به منافع خودشان هستند ولی کشاورزان از دولت توقع دارند تا مراقب سودجویی های این افراد باشند و بدون بررسی های کارشناسی تصمیم نگیرند.

 

فتاح حسینی مالک یک شالیکوبی در شهرستا ن بابل نیز با اظهار این که هنوز به اندازه کافی برنج تولید داخلی سال گذشته در شالیکوبی ها موجود و آماده فروش است، گفت : اگر چه واردات برنج خارجی با ارز غیر یارانه ای و آزاد مشکل زیادی را برای شالیکاران به وجود نمی آورد و در واقع رقابت بین تولید داخلی و برنج های خارجی به وجود می آید ، اما  با توجه به قدرت پائین مردم به با وجود این که قیمت برنج های داخلی و خارجی بسیار ناچیز است، اما با واردات بی رویه به کشاورزان صدمه می زند.

 

وی توضیح داد: دولت نیز برای این که شهروندان بتوانند برنج های تولید داخلی را بخرند ، با مدیریت صحیح اجازه نداده است تا برنج نیز همانند دیگر کالاها حتی طبق افزایش قیمت نهاده ها از جمله کود و سموم کشاورزی بالا برورد و سبب شد تا اختلاف قیمت بین برنج های داخلی و خارجی به حداقل برسد.

 

وی گفت: درحال حاضر قیمت برنج طارم محلی درجه یک در فروش عمده ای ۲۷تا ۲۸هزار تومان است که این قمیت تقریبا به نسبت برنج های خارجی حدود ۳ تا چهار هزارتومان بیشتر است ، در حالی که اختلاف قیمت برنج داخلی و خارجی به لحاظ کیفیت بالای برنج های داحلی باید تا ۱۲هزار تومان باشد. 

 

این تاجر برنج مازندران کیفیت برنج های تولید داخلی را غیر قابل مقایسه با برنج های خارجی دانست و گفت: از آن جایی که بیشتر برنج های خارجی  در رستوران ها و تالار های پذیرایی مصرف می شود و با شیوع کرونا بیشتر این برنج ها همچنان در بازار وجود دارد، به نظر می سرد اصلا نیازی به واردات برنج نباشد.

 

حسینی گفت: اظهارات کمبود برنج در کشور فقط سودجویی از فرصت سرگرم بودن مسئولان کشور  برای انجام انتخابات است ، وگرنه به اندازه کافی برنج های خارجی و داخلی  در کشور وجود دارد.

 

 

رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران هر گونه اظهار نظر در مورد کمبود برنج در بازار رارد کرد و گفت: دولت همواره در تامین کالاهای اساس  از جمله برنج وگندم حداقل ذخیره ۶ تا ۹ ماهه را دارد و هر گونه ادعای کمب.د برنج در بازار  بریا سودجویی است.

 

عزیزالله شهیدی فر در گفت و گو با ایرنا با اظهار این که ارز نیمایی برای واردات برنج، مانع کاهش قیمت تولیدات داخلی این محصول می‌شود، افزود: اگرچه هزینه تولید برنج امسال بسیار بالا رفته است، اما شالیکاران نگران قیمت محصول خود نباشند. 

 

وی با تاکید بر این که دولت تدبیر و امید هماند سال های گذشته تا آ[رین ساعت کاری از برنجکاران شمال حمایت جدی می کند، توضیح داد: اگر چه اصل عرضه و تقاضا تعیین کننده قیمت بازار است ، اما با توجه به این که واردات برنج مورد نیاز کشور طبق مصوبه دولت باید با ارز نمیایی شد ، قیمت برنج تولید داخل واقعی تر می شود.

 

رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران در عین حال تاکید کرد که اگر قیمت برنج طبق تورم و هزینه تولید واقعی نشود ، به وطور یقین اقتصاد خانوار کشاورزان استان بشدت به مخاطره می افتد و  شالیکاران را در حفظ زمین کشاورزی دچار تردید می کند.

 

شهیدی فر تاکید کرد: با توجه به افزایش هزینه‌های کشت و کار از دستمزد نشاءکار گرفته تا نهاده‌های کشاورزی در سال زراعی جاری، شالیکاران توقع دارند دسترنجشان را با قیمت مناسب همگام با افزایش هزینه تولید به فروش برسانند.

 

وی توضیح داد: به طور یقین با توجه به شرایط امروز اقتصاد کشور و هزینه های صورت گرفته، شالیکاران محصولشان را با قیمت واقعی عرضه می کنند و امیدواریم  قیمت برنج در مسیر افزایش قابل توجه به  نسبت به سال قبل قرار بگیرد.

 

وی با بیان این که سطح کشت برنج امسال همانند سال قبل ۲۱۵هزار هکتار است، گفت: تا کنون ۹۰ درصد زمین های شالیزاری استان نشا کاری شده است و فقط شماری از کشاورزان  شرق  استان مشغول نشاکاری هستند.

 

وی وضعیت رویش گیاه برنج را مناسب توصیف کرد و گفت: حدود ۶۵ درصد عملیات نشا کاری در سال جاری به صورت مکانیزه صورت گرفت و مطمئنا با این رو شکشت ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش محصول را در کشت اول خواهیم داشت.

 

مازندران دارای ۴۶۰ هزار هکتار اراضی زراعی و باغی است. طبق آمار رسمی هر ساله به طور متوسط ۲۱۵ هزار هکتار از زمین های کشاروزی مازندران زیر کشت  برنج می رود و این استان با تامین بیش از ۴۲ درصد برنج سفید کشور ، رتبه اول را دارد.