"کهربا" درخشان، شکننده و ماده‌ای پر حرمت در جهان است. این سمغ فسیل شده از قرن سیزدهم میلادی در قوانین کشور "پروس" مورد محافظت قرار گرفت و ماده‌ای پرطرفدار برای ساخت محصولات سلطنتی و مذهبی در سراسر اروپای شرقی محسوب می‌شد. بسیار بر این باورند این سنگ زیا و شکننده دارای خاصیت آرامش بخشی استو پادشاهان از آن برای تممد اعصاب، آرامش، حظ بصری و حتی عنصری برای حفظ جوانی استفاده می‌کردند.
به گزارش عصر ایران به نقل از بی بی سی، سرنوشت "اتاق کهربا" روسیه یکی از عجایب این روزهای جهان است.
این اتاق که برای اعضای سلطنتی "پروس" و "روسیه" طراحی شده بود سالها پیش و در جنگ جهانی دوم و در نبرد بین آلمان و روسیه گم شد و داستان این اتاق جنجالی و مرموز تا به امروز مانند خود کهربا به صورت یک راز باقی ماند.
اتاق کهربای بازسازی شده در کاخ کاترین یا موزه "تزارسکویه سلو" یا "دهکده تزارها" در سن پترزبورگ قرار دارد/ عکس: Getty Images
اتاق کهربا با نقوش طلایی، کاشی کاری‌‌های ظریف و آینه کاری‌هایش با 6 تن کهربا تزئین شده است. اتاق اصلی در اوایل قرن هجدم میلادی به عنوانی تالاری مقدس و مجلل و در مساحت 16 متر مربع برای "فردریک اول" پادشاه پروس طراحی شد.
پروس در آغاز و قبل از شکل گیری آلمان امروزی منطقه کوچکی از شمال لهستان، استان کالینینگراد روسیه و قسمت‌هایی از لیتوانی امروزی بود. بخش کالینینگراد بخشی جدا از خاک اصلی روسیه است که در میان لهستان و لیتوانی در ساحل دریای بالتیک در شمال اروپا قرار دارد.
فردریک اول پادشاه پروس تالار کهربا در سال 1716 به پتر کبیر تزار روس اهدا کرد. او در آن زمان قصد داشت با چنین بخششی اتحاد پروس و روسیه را در برابر سوئیدی‌ها مستحکم نشان دهد. این اتاق در نهایت به کاخ زمستانی "کاترین" ملکه روسیه انتقال یافت.
در آن زمان فرانسیسکو بارتولومئو راسترلی (Francesco Bartolomeo Rastrelli) طراح ایتالیایی مامور شد تا ابعاد تالار کهربا با اتاق‌های بزرگ کاترین کبیر هماهنگ کند.
با مدیریت این معمار ایتالیایی پنل‌های اصلی کهربا در اتاقی به مساحت 55 متر مربع قرار گرفت و بقیه اتاق با کهربای اضافی، شمعدان، کاشی کاری و تصاویر طلاکوب تزئین شد. این معماری "باروک روسی" به خاطر زیابی و سطح وسیعی از تجملات به عنوان "هشتمین عجایب جهان" شناخته است.
نازی‌‌های آلمان در سال 1941 و پس از حمله به روسیه، اتاق کهربا را قطعه قطعه کرده و به قلعه "کونیگسبرگ" در استان پروس آلمان منتقل کردند.
"آناتولی والوئف" از موزه تاریخ و هنر "کالینینگراد" در این باره گفت: کونیگسبرگ به پایگاه اشیاء فرهنگی غارت شده برای حمل و نقل به دیگر بخش‌های آلمان تبدیل شده بود. با این حال وقتی ارتش سرخ روسیه در سال 1945 شهر کونیگسبرگ را تصرف کرد دیگر هیچ اثری از اتاق کهربا وجود نداشت.
"والوئف" گفت: برخی فکر می کردند که این اتاق در آتش سوزی تخریب شد است. اما هیچ اثری از کهرباهای سوخته نیز پیدا نشد.
وی افزود: فرض بر این بود که این اتاق همچنان وجود دارد و احتمالا در زیر زمین قلعه مخفی شده یا به جای دیگری انتقال یافته است.
بخش بازسازی شده اتاق کهربا با کاشی‌کاری‌های ظریف، آینه و برگ‌های طلایی روی دیوار که مانند مدل اصلی آن ساخته شده است/ عکس: Alamy
جست‌و‌جو برای اتاق کهربای افسانه‌ای ادامه یافت. کونیگسبرگ در سال 1946 بخشی از روسیه شد و به کالینینگراد تغییر نام داد. در دو تغییر اصلی هیچ نشانه و آثاری از اتاق کهربا دیده نشد. متخصصان و کارشناسان اتحاد جماهیر شوروی صدها مکان در اطراف شهر و ویرانه‌های قلعه را جست‌و‌جو کردند. در دهه اول سال 2000 تیم‌هایی با تجهیزات پیشرفته به جست و جو پرداختند و آثار هنری و جواهرات دیگری را در قسمت مخفی زیر زمین قلعه پیدا کردند اما هیچ اثری از اتاق کهربا پیدا نشد.
"تاتیانا سوورووا" از موزه منطقه‌ای "کهربا" در کالینینگراد در این باره گفت: اگر اتاق کهربا پیدا می‌شد، احتمالا تنها شبیه سایه‌ایی از اتاق سابق بود.
وی افزود: کهربا ماده ای شکننده است و با گذر زمان تغییر می‌کند.
وی افزود: تصور پیدا شدن دوباره این تالار کهربایی مایه خوشبختی است اما واقعیت این است که تاریخ اثر هنری نیست. از آنجا که چنین هنری از ماده‌ای شکننده ساخته شده است این آثار نیاز به بازسازی کامل دارد و برای حفظ این ماده باید در موزه نگهداری شود.
پس از ناامیدی در پیدا شدن اتاق کهربا، ایده بازسازی این اتاق مطرح شد. در سال 1979 اتحاد جماهیر شوروی بازسازی اتاق را با دو دستورالعمل اصلی آغاز کرد. آنها این کار را از روی 86 عکس سیاه و سفید باقی مانده از تالار کهربا آغاز کردند. این عکس‌ها درست قبل از جنگ جهانی دوم گرفته شده بود.
روزنامه "سان" در سال گذشته نوشت: تصاویر شگفت‌انگیزی از صندوق‌های گنج در یک کشتی جنگی غرق شده نازی‌ها موسوم به "کارلسروهه" منتشر شده که ممکن است به معمای طلا‌های و آثار گمشده اتاق کهربا به ارزش ۲۵۰ میلیون پوند مربوط باشد.
نمایی از قلعه کونیگسبرگ که احتمال دارد جواهرات و آثار ارزشمند اتاق کهربا پس از جنگ روسیه با آلمان در دوران جنگ جهانی دوم در آن مخفی شده باشد
این کشتی در آوریل سال ۱۹۴۵ غرق شد. در ماه اکتبر سال گذشته تیمی از غواصان لهستانی اعلام کردند لاشه این کشتی را تقریبا سالم پیدا کرده اند.
این کشتی پس از بمباران توسط هواپیما‌های شوروی، با از دست دادن صدها نفر از غیرنظامیان و نظامیان، به اعماق دریای بالتیک فرو رفت.
تیم غواصی و تحقیقاتی در بررسی‌های خود گفته اند احتمالا بخش‌هایی از قطعات طلای اتاق معروف کهربا در این کشتی حمل می‌شده است. با این حل هنوز اطلاعات معتبری در این مورد منتشر نشده است.
بازسازی کلی اتاق کهربا 23 سال طول کشید. اتاق کهربای بازسازی شده امروزی در مجموعه تاریخی "تزارسکویه سلو" و در بخش کاخ کاترین به نمایش گذاشته می‌شود. این اتاق طلایی- حنایی کهربایی بار دیگر جذابیت سمغ های فسیلی را زنده کرده کرده‌اند.