مشق نو؛ محمد رهبری- پژوهشگر شبکه‌های اجتماعی مجازی
رصد و تحلیل وضعیت کاندیداهای احتمالی انتخابات ریاست‌جمهوری در شبکه‌های اجتماعی مجازی، روش مناسبی برای ارزیابی جدیّت هریک از آن‌ها برای شرکت در انتخابات است.
کمپین‌های انتخاباتی کاندیداهای احتمالی در شبکه‌های اجتماعی خودش را نمایان می‌کند و در صورتی که یکی از کاندیداها کمپین‌های مجازی خود را آغاز کرده باشد، با بررسی محتوای منتشر شده راجع به آن‌ها می‌توان این موضوع را ارزیابی و میزان اثربخشی آن کمپین را تحلیل کرد.
به همین جهت، در این یادداشت وضعیت ۱۲ کاندیدای احتمالی انتخابات ریاست‌جمهوری در ماه فروردین در شبکه اجتماعی توئیتر و پیام‌رسان تلگرام مورد ارزیابی قرار گرفته است.
بر این اساس، میزان محتوای منتشر شده در ماه فروردین در هر یک از این شبکه‌ها که حاوی نام هر یک از کاندیداهای احتمالی بوده به‌دست آمده است که نتایج آن به شرح زیر است:
بررسی یافته‌های به‌دست آمده از هر یک از ۱۲ کاندیدای احتمالی بررسی شده نتایج زیر را نشان می‌دهد:
جلیلی. کمپین سازماندهی‌شده با هشتگ #رأی_من_جلیلی باعث شد تا توئیت‌های زیادی در روز ۱۵ فروردین در خصوص او زده شود. توئیت‌های حاوی نام او از روز ۳۰ فروردین ماه نیز افزایش یافته است.
محسن رضایی. کمپین سازماندهی شده با هشتگ #محسن_رضایی و #اقتصاددان_انقلابی در روز ۲۰ فروردین باعث شد تا توئیت‌های زیادی در مورد او زده شود. توئیت‌های حاوی نام او از روز ۳۱ فروردین ماه نیز مجددا افزایش چشم‌گیر داشته است. در تلگرام نیز مطالب مربوط به او از اواخر فروردین رشد کرده است.
ابراهیم رئیسی. در روزهای ۱۹ و ۲۹ فروردین نام او پرتکرار بوده است. در تلگرام نیز به‌طور کلی اخبار زیادی در خصوص او منتشر شده است. ریاست او بر قوه قضائیه به‌طور طبیعی در افزایش این اخبار مؤثر بوده است.
سید حسن خمینی. نام او در توئیتر در روزهای ۲۱ تا ۲۵ فروردین و در تلگرام در روزهای ۲۳ تا ۲۵ فروردین زیاد تکرار شده است. اما قبل و بعد از این ایام چندان مطلبی در خصوص او منتشر نشد؛ به مانند ستاره‌ای که یک لحظه درخشید و بعد خاموش شد.
سعید محمد. به‌دنبال مصاحبه سردار جوانی در مورد تخلفات او در سپاه، نام او در روز ۱۴ فروردین در تلگرام و توئیتر پرتکرار شد اما در روزهای دیگر توجه ویژه‌ای به او نشده است. به‌نظر می‌رسد کمپین سعید محمد دچار افول شده باشد.
ظریف. به‌دنبال سخنان ظریف در کلاب‌هاوس، توئیت‌های حاوی نام او در روز ۱۲ فروردین در توئیتر پرتکرار بوده است. در تلگرام نیز به‌طور کلی اخبار زیادی در خصوص او منتشر می‌شود که عمدتا در خصوص مسائل سیاست خارجه است.
جهانگیری. در توئیتر توجه ویژه‌ای به او نشده است اما در تلگرام مورد توجه کانال‌ها بوده است. خصوصاً عذرخواهی او از مردم بابت گرانی‌ها در روز ۱۴ فروردین و حواشی سفرش به مشهد و همچنین سخنان او مبنی بر تورم و همچنین دستور اخراج مدیرانی که بدون نوبت واکسن زده‌اند در روز ۳۰ و ۳۱فروردین باعث افزایش اخبار حول او شده است.
علی لاریجانی. در توئیتر و تلگرام هنوز مورد توجه کاربران و کانال‌ها نیست.
محمدباقر قالیباف. توجه ویژه‌ای در تلگرام و توئیتر به او نشده و به‌عنوان رئیس مجلس اخبار و مطالب عمومی در خصوص او منتشر شده است.
حسین دهقان. به نظر می‌رسد علی‌رغم آغاز به کار کمپین حسین دهقان از ماه‌ها پیش، او هنوز نتوانسته است جایگاه ویژه‌ای را در میان افکار عمومی به دست آورد.
محمدرضا عارف. در توئیتر و تلگرام هنوز مورد توجه کاربران و کانال‌ها نیست.
مسعود پزشکیان. در توئیتر و تلگرام هنوز مورد توجه کاربران و کانال‌ها نیست.
تحلیل یافته‌های به‌دست آمده از وضعیت هر یک از کاندیداهای احتمالی انتخابات ریاست‌جمهوری در فروردین ماه ۱۴۰۰نشان می‌دهد که فضای تلگرام و توئیتر در این ماه نسبت به کاندیداهای احتمالی داغ نشده است. عارف، پزشکیان و حسین دهقان علی‌رغم آن که فعالیت‌های انتخاباتی خود را آغاز کرده‌اند، همچنان چهره‌هایی هستند که در فضای مجازی مورد توجه قرار نگرفته‌اند.
علی لاریجانی و اسحاق جهانگیری نیز در طول فروردین ماه در میان کاربران توئیتری چندان جلب توجه نکرده‌اند، هرچند مواضع و سفرهای استانی جهانگیری در فضای تلگرام توجه کانال‌ها را به خود جلب کرده بوده است.
نکته مهم اما آن است که در حالی توجه‌ها به قالیباف در ماه فروردین کم بوده، که جلیلی و محسن رضایی به‌عنوان دو چهره اصولگرا فعالیت‌های قابل توجهی را خصوصا در فضای توئیتر داشته‌اند.
کمپین‌های توئیتری جلیلی و رضایی نشان می‌دهد که آن‌ها در ماه فروردین برای حضور در انتخابات جدی بوده‌اند و تلاش خود را خواهند کرد که به کاندیدای مورد حمایت همه جریان‌های اصولگرا تبدیل شوند.
این دو کاندیدا برای نیل به این امر با یک مانع جدی روبرو هستند و آن ابراهیم رئیسی است. کسی که به مانند ظریف، نسبت به بسیاری از کاندیداهای احتمالی دیگر، بدون هیچ کمپینی و هیچ برنامه روشنی برای انتخابات مورد توجه کاربران توئیتری و کانال‌های تلگرامی بوده است.