در اتفاقی چون برنامه مثل ماه، متراژ ما چیست؟

عصر ایران ؛ نهال موسوی - در چند روز گذشته ویدئویی از برنامه افطار شبکه سه ( مثل ماه ) در شبکه‌های اجتماعی با واکنش انتقادی کاربران مواجه شد.

در این ویدئو رسالت بوذری مجری برنامه «مثل ماه» در مقابل مهمان برنامه از واژه «متراژ» برای پرسیدن از وضعیت جسمی خانواده‌اش استفاده می‌کند و کاربرد همین واژه در مقابل فردی که از نظر ابعاد دست و پا دچار معلولیت است، با واکنش‌هایی تند در فضای مجازی همراه شد.

نسخه کامل این گفتگو نشان داد این واژه ابتدا توسط خود مهمان استفاده شده و مجری برنامه هم زمان پرسش از تعبیر مهمان برنامه استفاده کرده و این قضیه از سر نا آگاهی یا توهین به مهمان برنامه نبوده است.

البته با دیدن برنامه متوجه می شویم که این بخش از سوالات مجری در ادامه حرفهای توضیحات مصطفی شریعتی مهمان برنامه است که خود ابتدا از واژه متراژ استفاده کرده است.

رسالت بوذری مجری «مثل ماه» در مصاحبه ای با خبرگزاری مهر اعلام کرد: « وقتی من می‌بینم رو به روی من کسی نشسته است که دوست دارد این معلولیت دیده نشود و یک تفاوت دیده شود و حتی این تفاوت را با چنین الفاظی بیان می‌کند من هم دوست دارم او را خوشحال کنم و جمله‌ای به کار می‌برم که خودش می‌گوید.

[...] به نظر می‌آید آنها که فضای حرفه‌ای را درک می‌کنند متوجه می‌شوند که خیلی بعید است که آدم رو به روی معلول باشد، از چنین جمله‌ای استفاده کند و قصدش شوخی و طنازی یا مطایبه باشد. فردی که اندکی بویی از رسانه برده باشد می‌داند روبه‌روی معلول نباید چنین شوخی‌ انجام داد.»

من همواره منتقد عملکرد صداوسیما بوده ام و به قول معروف دعوای ما با صداوسیما سر جای خودش اما اینکه از هر امکانی استفاده کنیم تا صداوسیما یا یک برنامه تلویزیونی را مورد نقد قرار دهیم و یا تخریب کنیم عملی غیر اخلاقی، غیر حرفه ای و به دور از انصاف است.

در زمانه ای که بیشتر مخاطبان شاید اصل برنامه را ندیده باشند و فقط همان تکه ویدئو را در شبکه های اجتماعی دیده و بر اساس آن فکر می کنند که واقعا توهینی صورت گرفته است.

این اتفاق بیشتر به ما به عنوان مخاطب این نهیب را می زند که در روزگار کنونی رای صادر کردن درباره یک ویدئو یا تصویر، عکس، صدا و ... نیازمند دقت و رصد بسیار بیشتری است.

علی الخصوص که صفحات و کانال های زرد شبکه های اجتماعی بدون هیچ حد و مرزی فقط به دنبال موضوعات جنجالی هستند تا مخاطب بیشتر و توجه بیشتر به دست آرند.

مارتین اسکورسیزی کارگردان مشهور آمریکا در بهمن ماه سال گذشته مقاله ای در تمجید از فدریکو فلینی فیلمساز پرآوازه ایتالیایی در مجله «هارپر» منتشر کرد و در بخشی از آن نوشت:

«۱۵ سال پیش عبارت "محتوا" تنها زمانی استفاده می شد که افراد در حال بحث درباره سینما در سطحی جدی بودند و "محتوا" در مقابل "فُرم" قرار می گرفت و سنجش می شد.

اما به تدریج عبارت "محتوا" بیشتر و بیشتر توسط افرادی که مدیریت کمپانی های رسانه ای را بر عهده داشتند مورد استفاده قرار گرفت، افرادی که هیچ چیز در مورد تاریخ سینما نمی دانند و حتی فکر نمی کنند که باید در این باره چیزهایی بدانند»

و حالا متاسفانه باید به نوشته آقای اسکورسیزی اضافه کرد امروزه تولیدکنندگان محتوا ادمین های صفحات اینستاگرامی و کانال های تلگرامی شده اند که حتی شاید در تمام زندگی شان بیشتر از 10 کتاب نخوانده باشند!

همان گونه که تولید کنندگان محتوا و یا منتشر کنندگان در مقابل مخاطب خود رسالتی مبنی بر تعهد حرفه ای، رعایت اخلاق و ... دارند من مخاطب هم در برابر محتوایی که قرار است به مغزم فرو کنند مسئولیتی دارم و نباید هر آنچه دیدم و شنیدم را بپذیرم و بر اساس آن رای صادر کنم.

با توجه به اتفاق اخیر برنامه «مثل ماه» باید گفت شاید این واژه مقداری دافعه داشته باشد ولی نیاز مبرم زندگی امروز ماست: " راستی آزمایی "

البته در تلویزیون و صداوسیما اینقدر اشتباهات از این دست دیده ایم که مخاطب بدون هیچ درنگ و تاملی رخ دادن چنین اتفاقی را هم محتمل می داند و می پذیرد. که این بر می گردد به بحث همان دعوای قدیمی با صداوسیما و ...