عصر ایران؛ مهرداد خدیر- در حالی که اخبار دریافتی از وین مثبت است و امید می‌رود جلسۀ بعدی کمیسیون مشترک برجام در وین نیز دستاوردهای مثبتی در پی داشته باشد به گونه‌ای که به احیای برجام و تأثیر آن بر قیمت ارز و بهبود و گشایش اقتصادی بینجامد، صدا وسیما به بهانۀ روز ملی فناوری هسته‌ای «برجام‌کوبی» را از سر گرفته و مدام تکه‌ای از سخنان رییس کل پیشین بانک مرکزی در یک کنفرانس خارجی ( به قصد امتیاز گیری از طرف مقابل) را پخش می‌کند؛ همان تعبیر «تقریباً هیچ» را.
این‌گونه تحلیل‌ها البته به این پرسش پاسخ نمی‌دهد که اگر برجام، فعالیت‌های هسته‌ای ایران را درسال 1394 تعطیل و غیر قابل‌برگشت کرد چگونه یک سال پس از خروج آمریکا از برجام ایران توانست گام به گام به وضعیت قبل از آن نزدیک شود؟
همین نشان می‌دهد که ادعای بتون‌ریزی و نابودی امکان غنی‌سازی درست نبوده چرا که به سرعت به وضعیت قبل نزدیک می‌شویم هر چند که در صورت احیای برجام ایران نیز از این گام‌های پیش رفته عقب می‌نشیند و به غنی سازی 3.5 درصدی و اکتفا به تحقیقات در برخی سایت ها بازمی گردد.
جالب این که همین صدا وسیما که توافق با 6 کشور از جمله چین را این‌گونه محکوم می‌کند لام تا کام دربارۀ سند 25 سالۀ همکاری‌های راهبردی با همین چین، حرف نمی‌زند و انگار که برجام فقط توافقی با آمریکا بوده و انگار نه انگار که چین و روسیه ( دو کشور محوری نگاه به شرق ) هم در میان آنها هستند.
اصرار بر این که برجام دستاورد نداشته را می‌توان به حساب بیم اصول‌گرایی رادیکال از احیای آن در آستانۀ انتخابات و از کف رفتن فرصت پیروزی نامزد مورد نظر به لطف اُفت مشارکت دانست.
هر چند خود این گزاره هم نادرست است زیرا وضعیت اقتصادی در سال های 94 تا 96 از یاد نرفته و انتقاد به روحانی به خاطر چیدن همۀ تخم‌مرغ‌ها درسبد برجام است نه این که سبد مشکل داشته است که اگر داشت آمریکا زیر آن نمی‌زد.
مهم ترین دستاورد برجام، دور کردن سایۀ جنگ بود و نوید خروج از انزوا. ایرانیان البته برجام را تقدیس نکردند بلکه به مثابۀ دریچه‌ای به سوی جهان به آن نگریستند. دریچۀ بزرگی نبود اما از همان «چشمی» هم می‌شد دنیا را بهتر دید و پس از آن دری گشود.
تحریم به انزوا و تحقیر بین‌المللی می‌انجامد و کشور تحریم‌شده مجال چانه‌زنی و حق انتخاب ندارد. نوع گفت و گو با همین چینی‌ها در سال 94 و پس از برجام آیا مانند یک سال اخیر بود که فروش نفت ما به 300 هزار بشکه در روز هم رسید و در به در دنبال مشتری بودیم؟
انکار دستاوردهای برجام می‌تواند ناشی از نگرانی از کاندیداتوری ظریف (به رغم تکذیب های مکرر او) باشد گرچه می‌دانم مخاطبانی این جمله را نمی‌پسندند و سودای دیگری دارند.
جفای اصلی اما نه به ظریف و برجام که به خود روز ملی فناوری هسته‌ای است؛ تبدیل و تقلیل روزی ملی و برای صلح به روزی برای عقده گشایی و تولید نفرت و کین خواهی و انکار دستاوردها.
راستی اگر برجام دستاوردی نداشته پس اصرار مجلس برای پیش برد روند کنونی چگونه است و از کدام عقب نشینی صحبت می شود.
هر چند که بالاترین دستاورد بازگشت به جهان بود که با خروج ترامپ متوقف شد.
از تونی بلر نخست وزیر اسبق بریتانیا پرسیدند گفته بودید برای نابودی سلاح های کشتار جمعی به عراق حمله کردید ولی هیچ سلاحی پیدا نکردید. او پاسخ داد: بدترین سلاح کشتار جمعی خود صدام حسین بود که سرنگون و دستگیر کردیم.
در داستان برجام هم می‌توان گفت مهم ترین دستاورد همین بود که ایران را از انزوای بین المللی نجات داد و چنان پیمانی بسته شد که خروج آمریکا از آن و توصیف به عنوان یک «لاشۀ متعفن» در مجلس انقلابی هم تصویر جسد مرده را از آن ترسیم نکرد و روزی که آمریکا هم بازگردد روشن‌تر خواهد شد تا چه حد زنده است.
روز ملی فناوری هسته‌ای را دور از شعارهای تحریم‌ساز و در چارچوب برجام و تعامل با جهان گرامی می‌داریم.
--------------------------------------
بیشتر بخوانید:
* بیانیه وزیر خارجه آلمان درباره نتایج نشست کمیسیون مشترک برجام