در این گزارش ماهی هایی را به شما معرفی خواهیم کرد که نه تنها می توانند جنسیت خود را تغییر دهند، بلکه آن را به عنوان بخشی از چرخه زندگی طبیعی خود انجام می دهند.
جنسیت یک انسان بسته به کروموزوم هایی که از والدین خود به ارث می برد، مشخص می شود و این حتی با یک جراحی تغییر جنسیت نیز قادر به تولید تخمک یا یک زن از اسپرم نیست اما این نوع ماهی ها را به شما معرفی خواهیم کرد نه تنها می توانند جنسیت خود را تغییر دهند، بلکه آن را به عنوان بخشی از چرخه زندگی طبیعی خود انجام می دهند.
در بیشتر ماهی های با جنسیت متغیر، تقریبا تمام افراد با جنسیت مونث متولد می شوند و وقتی بزرگ می شوند، تعدادی از آنها مذکر می شوند. در برخی دیگر، این تغییر از نر به ماده می باشد. در هر صورت، تغییر جنسیت با سبک زندگی آن ماهی خاص برای تولید بیش ترین تعداد زاد و ولد در ارتباط است.
ماهی که از ماده به نر تبدیل می شود - شامل ماهی طوطی، باس سفید و ماهی خاردار - معمولا در گروه هایی متشکل از یک نر و چند ماده زندگی می کنند.از آنجا که نر ها از گروه های خود در برابر نرهای دیگر محافظت می کنند، احتمال بیشتری وجود دارد که یک ماهی کوچک در صورتی که ماده است تکثیر شود اما وقتی مرد می میرد، بزرگ ترین ماده به رنگ نر در می آید، اندام های جنسی او رشد می کند و حتی می تواند اسپرم تولید کند، بنابراین در گروه تبدیل به مرد می شود.
اما در ماهی های دیگر، همه به دنیا می آیند و بزرگ ترین آن ها به ماده تبدیل می شوند این ماهی ها معمولا جفت جفت هستند.از آنجا که مقدار زیادی اسپرم می تواند توسط یک حیوان کوچک تولید شود، اندازه ماده مشخص می کند که چند جفت تخم بارور شده می تواند تولید کند.
بنابراین آنطور کهگفته شده است وقتی که ماهی جوان و کوچک است، آن ها مرد هستند و اسپرم تولید می کنند، اما وقتی بزرگ تر شدند زن می شوند و تخمک تولید می کنند.
هیچ کس دقیقا نمی داند که تغییر جنسیت چه طور رخ می دهد، اما در هر دو جهت، توانایی تغییر از یک جنسیت به دیگری، با قادر ساختن گونه ها به تولید بیش ترین تعداد زاد و ولد ممکن، یک مزیت تکاملی متمایز دارد.
حدود 450 گونه ماهی می تواند جنسیت خود را تغییر دهد و پدیده تغییر جنسیت در زندگی فردی در حدود 450 گونه از ماهی ها و عمدتا گونه های دریایی رخ می دهد. بسته به شرایط، فرد ممکن است به یک زن یا مرد تبدیل شود، مثل یک شریک زندگی کنند، و هنگامی که تنها هستند، ممکن است حتی تخم های خود را بارور کند.
19 خانواده از ماهی ها خود را به شکل پروتوگینی نشان می دهند یعنی افراد زندگی را به عنوان ماده آغاز می کنند و سپس به نرها تبدیل می شوند، در حالی که 10 خانواده تغییر جنسیت را به ماده ها نشان می دهند یعنی پروتاندری.
پروفسور رومن کوجاوا از اداره شیلات و علوم محیط زیست، دانشکده علوم محیط زیست، دانشگاه واریما و مازوری در اولشتین توضیح داد:"پدیده تغییر جنسیت به روش یکنواخت یا متغیر در ماهی قلمرویی و نیز ماهی هایی که در ذخایر آبی کوچک زندگی می کنند رخ می دهد، زمانی که پیدا کردن یک شریک برای تولید مثل دشوار است".
ماهی می تواند به روش های مختلفی تولید مثل کند ؛ آن ها خود را به شکل هرمافوردیسم نمایش می دهند یک فرد هم جنس نر و هم جنس ماده را دارد. در هرمافوردیسم همزمان، ماهی ها با گونه های زن و مرد می توانند به طور همزمان تخمک و اسپرم تولید کنند.
بنابراین ممکن است یک لحظه زن باشد و لحظه بعد مرد، بسته به نیاز لحظه ای و شرایط متفاوت خواهد بود. ماهی زمانی تخم ریزی می کند که در آنجا یک فرد با جنسی متغیر وجود داشته باشد و بتواند به سرعت به جنس مخالف تغییر کند تا تولید مثل را تضمین کند.
یک نمونه از ماهی های دریایی (Serranellus subligarius)، یک ماهی کوچک در ساحل فلوریدا است از سوی دیگر، باس گوزن هرمافردی (Serranus tortugarum) همگن می تواند جنسیت خود را 20 بار در روز تغییر دهد اما ماهی هایی نیز وجود دارند که تولید مثل را در مسیر زندگی فردی خود تغییر می دهند.
یک فرد یک نوعی از غده جنسی را، چه زن و چه مرد، رشد می دهد و در طول زندگی آنها به سمت مقابل تغییر می کنند و تغییر جنسیت را تحت تاثیر قرار می دهد.
این پدیده به نام hermaphroditism و به صورت متوالی رخ می دهد، به عنوان مثال یک ماهی از دریای مدیترانه بنام سرخ گلو (example aurata)، که تا 3 سالگی مرد و پس از آن تبدیل به یک زن می شود .در ماهی ها، همه جنسیت ها برای تولید مثل مجاز هستند و قادر به تولید مثل می باشند.ماهی هایی که هرمافرودی هستند نیز می توانند از نظر آمادگی زاد و ولد به اندازه کافی خودکفا باشند.
پروفسور کوجاوا توضیح می دهد که وقتی یک ماهی نمی تواند یک شریک پیدا کند، تخم گذاری می کند و سپس آن ها را بارور می کند. این روشی است که ماهی گورخری انجام می دهد.
چرخه تولیدمثل ماهی قرمز (Amphiprion ocellaris) نیز جالب است این ماهی یک ماهی آکواریومی است که در تپه های مرجانی زندگی می کند. جوانان در ابتدا نرهای غیر فعال هستند. زمانی می رسد که بزرگ ترین فرد در جمعیت به یک زن تبدیل می شود، و دومین ماهی بزرگ - یک مرد فعال خواهد بود. هیچ رقابتی وجود ندارد، زیرا باقی ماهی ها هنوز نرهای غیر فعال هستند.
زوج انتخاب شده شروع به تولید مثل می کنند اما چنانچه در این بخش بسیار جالب توضیح داده ایم وقتی زن، به عنوان مثال، طعمه ماهیان شکارچی می شود، طبیعت یک مرد به اجازه می دهد تا تبدیل به ماده شود، و یک مرد غیر فعال دیگر به سرعت تمایل خود برای تولید مثل به عنوان یک مرد فعال را نشان می دهد.
ماهی دیگری که به aquarists معروف است و به طلای دریایی یا فلفل مرجانی نیز شناخته می شود، رفتار متفاوتی را نشان می دهد.همه ماهی ها به صورت ماده متولد می شوند و تنها بعد از آن به یک مرد تبدیل می شوند.اگر ماهی نری ناپدید شود، در عرض چند روز پیرترین زن، جنسیت را تغییر خواهد داد تا جایگزین او شود.
برخی از انواع ماهی ها حتی به یک مرد برای تولید مثل هم نیاز ندارند، بلکه یک مرد از هر گونه هستند این مورد کپور پروس (Carassius gibelio)است که در آن افراد جوان یک جزئی از مادرشان هستند. نر یک گونه دیگر نیز برای تولید مثل کافی است، چون اسپرم آن فقط تخمک را تحریک می کند تا بارور شود و ماده زایی را تحریک کند.
ماهی تیان (Cobitis taenia) به طور مشابه با کپور پروس - سه تایی و چهارتایی تولیدمثل می کند فقط ماهی تیان دو تایی به طور سنتی تولید می شود.گونه هایی از ماهی نیز وجود دارند که در آن ها ماده چنان غالب است که می تواند نر شود.
پروفسور کوجاوا می گوید:" طبیعت هنوز ما را شگفت زده می کند و بسیار پیچیده است که نمی توانیم تصور کنیم و پیش بینی کنیم که چه چیز دیگری را از ما پنهان می کند.
منبع: نمناک