«میرمحمد صادقی» مدیرکل دفتر پیشگیری از آسیبهای اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در گفتوگو با ایلنا درباره پیشگیری از وقوع خودکشی در بین نوجوانان گفت: برای پیشگیری از خودکشی اقدامات متفاوتی باید انجام شود از جمله راهاندازی و تقویت خطهای کمک مانند ۱۴۸۰ یا خطهای بحران مانند ۱۲۳ اورژانس اجتماعی.
وی ادامه داد: همچنین باید به معلمان آموزش دهیم که متوجه افکار خودکشی و تغییر حالتی که در زندگی دانش آموزان رخ میدهد مانند افت تحصیلی دانش آموزان باشند. افت تحصیلی در بسیاری از مواقع یکی از نشانههای افسردگی است و شاخص بسیار خوبی برای شناسایی مشکلات دانش آموزان است. وقتی دانشآموزی دچار افت تحصیلی میشود به این معنی است که دچار مشکلاتی شده و ذهنش درگیر موضوعات دیگری شده است، بنابراین باید مراقب این موضوع باشیم و معلمان از این نظر در خط مقدم قرار دارند.
مدیرکل دفتر پیشگیری از آسیبهای اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه بیشترین میزان خودکشی در سنین بلوغ و جوانی یعنی بین ۱۵ تا ۲۵ سال است، تصریح کرد: جوانها و نوجوانان در این سنین احتمال اقدام به خودکشی دارند و باید سطح آگاهی خانواده و دانشآموزان را ارتقا دهیم. وقتی افکار خودکشی به یک شخص حمله میکند آن فرد در معرض این افکار قرار میگیرد و تصور میکند هیچ کاری را نمیتوان کرد در صورتی که راههای درمانی بسیار زیادی برای جلوگیری از افکار خودکشی وجود دارد.
صادقی خاطرنشان کرد: فرد باید بداند، زمانی که افکار خودکشی به آنها حملهور میشود این یک علامتی از افسردگی، اضطراب و مسائل روحی است که با دارو و روان درمانی و مشاوره برطرف میشود و میتوان آن را کنترل کرد، بنابراین فرد باید بداند وقتی درگیر تفکرات خودکشی میشود باید از دیگران کمک بگیرد و آن را بیان کند.
وی ادامه داد: همچنین نباید از پرسیدن این مطلب که آیا فرد فکر خودکشی هم در سر دارد؛ ابا داشت، چرا که در مواقعی با پرسش این مطلب میتوان به این افراد کمک کرد. در مجموع باید بدانیم در این شرایط چگونه از دیگران کمک بگیریم و چگونه به دیگران کمک کنیم.
مدیرکل دفتر پیشگیری از آسیبهای اجتماعی سازمان بهزیستی کشور خاطرنشان کرد: فردی که درگیر افکار خودکشی است و تحت استرس قرار دارد و دچار افسردگی است، نباید تنها بماند؛ بنابراین روابط اجتماعی میتواند در این زمینه بسیار کمک کننده باشد. به ویژه برای افرادی که در گذشته اقدام به خودکشی کردهاند، چراکه این افراد بسیار در معرض خطر خودکشی مجدد قرار دارند. بنابراین این افراد نباید رها شوند و باید در حلقههای اجتماعی پذیرفته شوند و خانواده و خویشاوندان نباید این فرد را تنها گذاشته و از طرفی دسترسی این افراد به دارو و یا ادوات خودکشی باید محدود شود.
صادقی یادآور شد: موضوع دیگر این است که باید تاثیر مقوله آزار و اذیت را جدی گرفت، گاهی اوقات آزار و اذیت کلامی، جنسی، کتک زدن و محروم کردن فرد از بسیاری از چیزها اثر منفی خود را میگذارد، در حقیقت وقتی نوجوان یا هر فرد دیگری با آزار چه از نوع فیزیکی، کلامی، عاطفی و جنسی مواجه میشود، احتمال خودکشی بالا میرود، چراکه فرد احساس شرمندگی میکند و حس میکند، کاری از او ساخته نیست و هر جایی که فرد به استیصال برسد، ممکن است اقدام به خودکشی کند، بنابراین موضوع استیصال یک موضوع بسیار مهم است.
وی با اشاره به نشانههای افسردگی تصریح کرد: به نظر مسئله مهم دیگر در جامعه برای جلوگیری از خودکشی این است که باید افسردگی را بشناسیم و باید بدانیم در افسردگی ممکن است، افراد گریه نکنند و عصبانی شوند. آدمهایی که زیاد عصبانی میشوند و خشونت به خرج داده و فریاد میزنند و نمیتوانند خودشان را کنترل کنند افراد افسرده هستند و این احتمال زیاد است که این افراد با موضوعات مربوط به خودکشی مواجه شوند.
مدیرکل دفتر پیشگیری از آسیبهای اجتماعی سازمان بهزیستی کشور تاکید کرد: یکی از مهمترین مسائل در جامعه که در زمینه خودکشی بسیار اهمیت دارد، جمعآوری ابزارهای خودکشی است. در حال حاضر یکی از مهمترین ابزارهای خودکشی قرص برنج است و این قرص باید از جامعه ما جمع آوری شود و کسی که قرص برنج را میفروشد، باید بداند که در مرگ افراد شریک است. در حال حاضر از قرص برنج برای جلوگیری از آفت برنج استفاده نمیشود. اگر کسی قرص برنج میفروشد باید بداند فردی که آن را خریداری میکند به قصد خودکشی این قرص را تهیه میکند. قرص برنج در جامعه ما بسیاری از خودکشیها را مدیریت میکند، بنابراین از همه افرادی که در این زمینه مسئولیت دارند، تقاضا دارم برای پیشگیری از خودکشی فروش قرص برنج را ممنوع کنند.
صادقی با اشاره به استانهایی که بالاترین آمار خودکشی را دارند، درباره اقدامات دفتر پیشگیری از آسیبهای اجتماعی سازمان بهزیستی در این استانها گفت: دفتر پیشگیری از آسیبهای اجتماعی سازمان بهزیستی درباره جلوگیری از خودکشی در استانهایی که آمار بالایی در خودکشی دارند، اقدامات ویژهای را در دستور کار قرار داده است. از مهمترین اقدامات ما نیز آگاهسازی و شناسایی و آموزش علائم خودکشی است. همچنین ایجاد شبکههای اجتماعی نیز از دیگر اقدامات است، چراکه هرچه شبکههای اجتماعی قویتر و روابط اجتماعی قویتری داشته باشیم، احتمال خودکشی کاهش مییابد. وقتی فرد تنهای تنها باشد، احتمال خودکشی افزایش پیدا میکند، اما وقتی در حلقه دوستان و خانواده باشد احتمال خودکشی کاهش پیدا میکند. بنابراین ما طرح تشکیل گروههای محلی در مناطق پرخطر برای کاهش خودکشی را دنبال میکنیم.
وی با اشاره به ۵ استان غربی کشور که دارای بالاترین آمار خودکشی در کشور هستند، گفت: در استانهای ایلام، لرستان، کهکیلویه و بویراحمد، کرمانشاه و همدان میانگین خودکشی بالا است، یعنی نسبت به جمعیت این استانها آمار خودکشی در آنها بالاتر است. نبود شغل و فقر از مهمترین عوامل خودکشی در این استانهاست، اما مهمترین پارامتر در این استانها ضرب و شتم توسط همسر است در مکانی که همسر نمیتواند طلاق بگیرد و فرد احساس کند در این زندگی خانوادگی نه راهی برای خروج دارد و نه برای ادامه ممکن است اقدام به خودکشی کند، بنابراین همسرآزاری یکی از مواردی است که میتواند منجر به خودکشی شود.
مدیرکل دفتر پیشگیری از آسیبهای اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه بالاترین میزان اقدام به خودکشی و خودکشی منجر به فوت به نسبت جمعیت در این ۵ استان گزارش شده است، تصریح کرد: زمانی خودسوزی در این استانها بالا بود، اما در حال حاضر بسیاری از موارد خودکشی به صورت ناگهانی است و با قرص برنج انجام میشود. اگر قرص برنج جمع آوری شود، میتوانیم بگوییم ۳۰ درصد از خودکشیها کمتر میشود. خودکشی حالت ناگهانی دارد و فرد به محض اینکه فکر خودکشی به ذهنش رسید اقدام میکند در حالی که ممکن است نیم ساعت بعد پشیمان شود، اما قرص برنج درمان ندارد و از طرفی جایی برای پشیمانی ندارد، فرد وقتی قرص برنج را مصرف میکند، اگر با پای خود بیمارستان برود، هم نمیتوان او را نجات داد.