پس از لمس سکه ها یا دیگر اشیا فلزی ممکن است متوجه بویی فلزی روی انگشتان خود شده و تصور کنید که رد فلز روی دست های شما باقی مانده است. با این وجود، پژوهش ها نشان می دهند که این شرایط می تواند پیچیده‌تر از آن چیزی باشد که تصور می کنید.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "هلث لاین"، احساس بوی فلز در عرق یا طعم فلز در دهان نشان دهنده یک نمونه جالب از کارکرد شیمی بدن است.
در شرایطی که این بوها یا طعم ها به طور معمول یک نگرانی موقتی هستند، آگاهی از این که چه عواملی ممکن است موجب شکل گیری آنها شوند از میزان مرموز بودن چنین رویدادهایی می کاهد.
اگر با سکه های فلزی در تماس بوده باشید، ممکن است متوجه باقی ماندن بوی فلز روی انگشتان دست خود شوید. شرایطی مشابه می تواند به واسطه لمس نرده ها یا دیگر سطوح فلزی رخ دهد.
احتمالا نخستین چیزی که در ذهن شما نقش می بندد این است که چنین بویی به واسطه لمس فلز روی دست های شما باقی مانده است.
با این وجود، مطالعه ای که در سال 2006 در نشریه ای از انجمن شیمی آلمان منتشر شد، نشان داد که بوی فلز در واقع نوعی بوی بدن است و به واسطه تجزیه برخی چربی ها در پوست پس از تماس با اشیا فلزی یا مواد شیمیایی فلزی رخ می دهد.
افرادی با حس بویایی قوی‌تر ممکن است حتی رایحه فلزی از خون روی پوست را نیز احساس کنند زیرا خون حاوی آهن و دیگر مواد معدنی است.
شستشوی دست ها با آب و صابون اغلب برای از بین بردن بوی فلز کفایت می کند. اگر این روش کارساز نبود، مالش دست ها با خمیری که از جوش شیرین و سرکه آماده شده است و سپس شستشوی دست ها با آب و صابون را می توانید امتحان کنید.
اگر می دانید که باید با سکه ها یا دیگر اشیا فلزی کار کنید، پوشیدن دستکش می تواند از فعال شدن غدد چربی در پوست به واسطه تماس با فلز جلوگیری کند.
تغییرات در بوی بدن در طول زندگی انسان رخ می دهند. این شرایط می تواند به واسطه تغییرات هورمونی مانند بلوغ، یا عوامل دیگر از جمله موارد زیر رخ دهد:
- محیط زیست
- بهداشت شخصی
- داروها
- وضعیت سلامت
هنگام تعریق، ممکن است سرنخ هایی درباره رژیم غذایی شما با بوی عرق آشکار شوند. به عنوان مثال، اگر به تازگی پیاز یا غذاهای تند مصرف کرده باشید، عرق شما ممکن است بوی تندتری داشته باشد.
اما اگر متوجه بوی فلز یا شبه آمونیاکی در عرق خود شده اید، این شرایط ممکن است با رژیم غذایی شما در ارتباط نباشد.
زمانی که دوندگان مسافت های طولانی و دیگر ورزشکاران متوجه بوی فلز حین یا پس از ورزش می شوند، ممکن است به این مساله اشاره داشته باشد که بدن آنها برای تامین سوخت مورد نیاز خود به جای گلوکز در حال سوزاندن پروتئین است.
زمانی که این اتفاق رخ می دهد، بدن آمونیاک را به اوره تجزیه می کند که از طریق ادرار دفع می شود. با این وجود، سطوح آمونیاک می تواند افزایش یافته و بدن میزان اضافه آن را که ماده ای سمی است از طریق تعریق دفع کند.
با توجه به شرایط هر فرد، تعریق سرشار از آمونیاک ممکن است بویی شبیه آمونیاک یا فلز داشته باشد. اگر یک رژیم غذایی سرشار از پروتئین و کم کربوهیدرات را دنبال می کنید نیز ممکن است این شرایط را پس از یک تمرین ورزشی سنگین تجربه کنید.
اگر طعم فلز را در دهان یا بوی فلز را در نفس خود احساس می کنید، این شرایط می تواند به واسطه دلایل مختلفی شکل گرفته باشد. برخی از رایج‌ترین آنها شامل موارد زیر می شوند:
پریودنتیت (بیماری لثه)، جینجیویت (نوعی پریودنتیت که موجب التهاب لثه می شود) و عفونت دندان همگی می توانند موجب احساس بوی فلز در نفس شما شوند.
بهبود بهداشت دهان و دندان و درمان بیماری لثه یا دیگر مشکلات دندان باید به از بین رفتن طعم فلز در دهان منجر شود.
برخی داروهای تجویزی می توانند محرکی برای تغییرات در بویایی و چشایی باشند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آنتی بیوتیک ها
- فنوپروفن (یک داروی ضد التهاب غیر استروئیدی)
- شل کننده های عضلات
- داروهای ضد میکروب و ضد ویروس
- آنتی هیستامین ها
مولتی ویتامین ها و مکمل های مواد معدنی نیز می توانند موجب تغییراتی در بویایی و چشایی شوند. زمانی که مصرف دارو را متوقف کنید بوی فلز به طور معمول از بین می رود.
پرتو درمانی و شیمی درمانی برای سرطان می توانند موجب طعم فلزی یا تلخ در دهان شوند، همانطور که برخی انواع سرطان سر و گردن نیز می توانند موجب این شرایط شوند.
آدامس های بدون قند یا نعناع ممکن است به بهبود این شرایط کمک کنند. شستشوی دهان با دهانشویه ای ساخته شده از جوش شیرین، نمک، و آب پیش از غذا خوردن ممکن است به تجربه طعم بهتر غذا کمک کند.
تغییرات هورمونی ناشی از بارداری می توانند محرکی برای بسیاری از علائم غیرمعمول باشند که طعم فلز در دهان یکی از آنها است.
به طور کلی، این مشکل طی سه ماهه نخست بارداری شرایط بدتری دارد. شیرینی ها یا کراکرهای شور ممکن است به کاهش طعم فلز کمک کنند.
هیدراته نگه داشتن بدن نیز نه تنها برای سلامت مادر و نوزاد، بلکه برای پرهیز از خشکی دهان که می تواند به احساس طعم های ناخوشایند منجر شود، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، به ویژه سرب می تواند موجب احساس طعم فلزی در دهان شده و به عوارض خطرناک بسیاری منجر شود.
زوال عقل عروقی و بیماری های انحطاط عصبی مانند آلزایمر و پارکینسون می توانند محرکی برای شرایطی به نام دیسگوژا (Dysgeusia) باشند.
از علائم این اختلال چشایی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس طعم فلزی یا ناخوشایند در دهان
- درک اشتباه از طعم
- از دست دادن درک چشایی
این مشکل می تواند مزمن باشد. امتحان کردن چاشنی های مختلف ممکن است کمک کند.
برخی افراد ممکن است متوجه بوی فلز یا روایح دیگری شوند که افراد دیگر در اطراف آنها احساس نمی کنند، اما این روایح در واقع وجود ندارند.
این شرایط به نام فانتوسمیا شناخته می شود که یک توهم بویایی است و به واسطه بروز مشکل در سینوس ها رخ می دهد. از دیگر دلایل شایع آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آلرژی ها
- مشکلات دندان
- قرار گرفتن در معرض دود یا هوای آلوده
- میگرن ها
- روش های درمان سرطان
از دلایل کمتر شایع نیز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آسیب دیدگی سر
- سکته مغزی
- بیماری های انحطاط عصبی مانند پارکینسون و آلزایمر
فانتوسمیا ناشی از یک مشکل در سینوس ها یا دیگر مشکلات سلامت موقتی است و پس از بهبود آنها به طور معمول از بین می رود.
زمانی که طعم یا بوی فلز در نتیجه یک مشکل پزشکی زمینه ای شکل گرفته باشد، احتمالا با علائم دیگری نیز مواجه خواهید بود و باید برای بررسی دقیق شرایط به پزشک مراجعه کنید.
به عنوان مثال، بیماری لثه می تواند موجب خونریزی لثه شود، در شرایطی که بیماری های انحطاط عصبی با مشکلات حافظه یا اختلالات حرکتی همراه هستند.
اگر طعم فلز تنها علامتی است که با آن مواجه هستید و این شرایط با محرک های آشکار مانند داروها، بارداری یا ورزش پس از مصرف کربوهیدرات های کم مرتبط نیست، به پزشک مراجعه کنید.
همچنین، احساس طعم و بوی فلز یکی از علائمی است که باید با دندانپزشک خود به اشتراک بگذارید. در شرایطی که دلیل این شرایط ممکن است خوش خیم باشد، در مواردی که یک شرایط زمینه ای جدی وجود دارد، بررسی دقیق بهترین گزینه است.
-----------------------------------------------------------
بیشتر بخوانید: