با سلام، ادب و احترام
بالغ بر هشت سال از انتشار روزنامه «شهروند» می‌گذرد. این روزنامه با شعار اشاعه فرهنگ خدمت داوطلبانه در راستای اهداف جمعیت هلال احمر و با بودجه همین نهاد بنیان گذاشته شد.
اما به‌دلیل فقدان درک درست از مفهوم رسانه، روزنامه «شهروند» نیز با هر تغییر ریاست جمعیت هلال احمر، دستخوش اعمال سلیقه‌های شخصی شد که گاه درک آنان از کارکرد و رسالت روزنامه فاصله بزرگی با فلسفه و رسالت انتشار «رسانه» به معنای اعم کلمه و روزنامه «شهروند» در مفهوم اخص آن داشت.
نمونه واضح و مشخص آن را می‌توان در دورانی دید که این رسانه به تریبون اخبار زرد سلبریتی‌ها و دعوای فلان خواننده با فلان بازیگر تبدیل شد.
البته که این نیز گونه‌ای از دیدگاهی است که فکر می‌کند روزنامه باید «بفروش» باشد، اما سوابق نشان می‌دهد که در آن دوره، شهروند نه «بفروش» بود و نه در راستای اهداف جمعیت هلال احمر.
آن دوره از انتشار «شهروند»، با مدیرمسئولی آقای رمضانی، درست بعد از زمانی اتفاق افتاد که روزنامه با انتشار گزارش‌های اختصاصی با نگاه ویژه به آسیب‌های اجتماعی و طبقات فرودست و فراموش‌شده، در جلب توجه افکار عمومی به مشکلات و نیز اقدامات داوطلبانه و مسئولیت‌های هلال احمر نقش مهمی ایفا کرد. گورخواب‌ها که یادتان هست؟
روند طی‌شده از اسفند ۹۶ تا تابستان ۹۸ به‌گونه‌ای بود که مدیران وقت جمعیت هلال احمر را مجاب به عزل آقای رمضانی و انتصاب مدیر جدید کرد.
پس از انتصاب مدیرمسئول جدید، «شهروند» دوباره معنای رسانه اجتماعی و در خدمت اهداف هلال‌احمر و اقدامات داوطلبانه را پیدا کرد.
شوق نوشتن از رنج مردمانِ ازیادرفته و رساندن حرف آنان به مردم و مسئولان در روزنامه‌نگارانِ شاغل در این روزنامه دوباره جان گرفت.
در همین دوران بود که دوباره ریاست جمعیت هلال احمر نیز تغییر کرد.
جناب آقای دکتر کریم همتی، رئیس تازه، در تیرماه ۱۳۹۹، در اظهاراتی که در وبسایت رسمی جمعیت هلال احمر منتشر شد، درباره هفت-هشت میلیارد پول هزینه شده بدون سند در روزنامه چنین گفت: «تکلیف ۷-۸ میلیارد تومان از پول‌هایی که به روزنامه رفته معلوم نیست. از پولی که برای خرید کاغذ رفته تا هزینه چاپ و… سندی برای آن وجود ندارد.
و این یکی از مشکلات ما در جمعیت است» و بعد از طرح این شائبه افزود: «دوستان به ما قول داده‌اند که ظرف کمتر از دو ماه این روزنامه آنلاین شود.»
گرچه ارتباط میان این دو گزاره معلوم نبود ولی برخی چنین استنباط کردند که لابد منظور این است که پول نداریم، چاپ لازم نیست، آنلاینش کنید.
این رویکرد به رسانه باعث شد، سردبیر و معاون سردبیر روزنامه در نامه‌ای به حضرتعالی (رئیس انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران) درخواست رسیدگی و حل مشکل را بکنند.
نتیجه رایزنی‌های انجمن منجر به قول پرداخت هزینه انتشار روزنامه از سوی سازمان برنامه و بودجه و به دستور جناب آقای نوبخت شد.
بیش از هشت میلیارد تومان برای ادامه حیات روزنامه تخصیص داده شد تا دیگر بهانه‌ای برای توقف انتشار شهروند وجود نداشته باشد.
در خلال همین مذاکرات، مدیران جمعیت هلال احمر، بی‌توجه به حمایت‌های مقامات ارشد دولت، اما بر خواسته عجیب دیگری نیز پای می‌فشردند.
آنها بارها درخواست انتقال ۳۰ نفر از خبرنگاران شهروند را به مجموعه روابط‌عمومی هلال احمر مطرح کردند که هر بار از سوی مدیرمسئول روزنامه رد شد.
روشن بود که این کار تغییر شغل محسوب شده و مغایر با ضوابط حرفه‌ای است.
بودجه که تخصیص داده شد، ریاست جمعیت هلال احمر بلافاصله و در تازه‌ترین اقدام دست به تغییر مدیرمسئول روزنامه زد: اسماعیل رمضانی به‌جای رامیز قلی‌نژاد.
هرچند دهه‌هاست به این گونه تغییرات عادت کرده‌ایم اما آقای همتی حکم مدیرمسئولی جدید را به نام کسی زد که تجربه مدیریتش در روزنامه هم برای مدیران هلال احمر و هم مخاطبان و فضای رسانه‌ای روشن است و حتی به گفته خودش به این مسئولیت بی‌علاقه است.
چهارشنبه‌شب، هشتم مرداد‌ماه، معارفه جناب آقای رمضانی با حضور دبیرکل جمعیت هلال‌احمر برگزار شد.
جناب آقای قوسیان مقدم، دبیر کل جمعیت هلال احمر، در این جلسه با اعتراف به اینکه تا به حال فقط چند نسخه از روزنامه را ورق زده، خطاب به روزنامه‌نگاران شهروند توصیه‌هایی داشت که غیرمنتظره نبود و نشان داد ایشان با رسانه و فضای رسانه‌ای هیچ پیوندی ندارد.
جای تعجب نیست که رئیس جمعیت نیز در مأموریتی که برای مدیرمسئول تازه تعریف کرده، از او خواسته حداکثر ظرف یک ماه سایت خبری شهروند آنلاین را راه‌اندازی کند، روزنامه شهروند را آنلاین کند و صرفه‌جویی اقتصادی داشته باشد.
مدیر جدید ماموریت پیدا کرده تا «با استفاده از نیروهای موجود» روزنامه را آنلاین کند و سایت جدیدی هم برای هلال احمر تاسیس کند.
ظاهراً این حکم نقصی ندارد. هوشمندانه نوشته‌اند تا نیروهای انسانی روزنامه از بابت بیکار شدن‌شان نگران نشوند.
اما سخنان اخیر مدیرمسوول جدید در جمع روزنامه‌نگاران تاکید بر این نکته داشت که ما مجبوریم برای کم کردن هزینه‌ها، دست به اصلاحات (هم مالی و هم نیروی انسانی) بزنیم.
جناب آقای رمضانی، اما نکته مهمتری در صحبت‌های خود گفت که به نظر می‌رسد آنلاین شدن، کاهش هزینه‌ها و بی‌پولی هلال بهانه‌ای بیش نیست؛ او دلیل تغییرات را تعارض منافع هلال احمر با روزنامه شهروند اعلام کرد چرا که هلال احمر در بخش‌های مختلفی با نهادها و سازمان‌ها در ارتباط است و نمی‌خواهد در رسانه‌اش کوچکترین انتقادی به کاستی‌ها در سایر بخش‌ها داشته باشد.
و نکته اول و آخر در سخنانش این بود که در مجموعه هلال احمر هیچ مسوولی روزنامه شهروند را نمی‌خواهد و برای ماندنش تلاشی نخواهد کرد.
آقای رمضانی درباره هزینه های بدون سند دوره مدیریت قبلی‌شان هم البته توضیحاتی دادند و گفتند که پولی گم نشده بلکه بیش از ۵ میلیارد تومان از پول مورد اشاره باید واخواهی شود. «یعنی سندهایش کامل نیست که باید کامل شود و مشکلی از این بابت نیست.»
ما، اعضای تحریریه روزنامه شهروند، هر چه در توان داشتیم به‌کار بستیم تا «شهروند» را، در مقام رسانه‌ای که در اندیشه رفع فقر و نابرابری است، زنده نگه داریم.
اما برآیند تمامی اتفاقات و اظهارنظرهای مسئولان هلال احمر به ما نشان داد که اراده‌ای بر حفظ این «رسانه» از سوی آنان وجود ندارد.
همچنان که در نامه رئیس هلال احمر به مدیرمسئولِ جدید نیز تلویحاً اعلام شده که این رسانه باید نقش روابط عمومی را ایفا کند.
این تصمیم علاوه بر اینکه به نقش اثرگذار «شهروند» به‌عنوان یک رسانه اجتماعی پایان می‌دهد، باعث بیکاریِ تعدادی از نیروهای حرفه‌ای تحریریه و بخش‌های دیگر روزنامه نیز خواهد شد.
اما مرگ یک رسانه فقط به بیکاریِ روزنامه‌نگاران نخواهد انجامید.
حذف صدای یک رسانه، آثار عمیقی بر جامعه و قدرت گرفتن رسانه‌های غیررسمی خواهد داشت که این را کارشناسان بارها هشدار داده‌اند.
ما از انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران درخواست داریم که همچنان که تا کنون به شهروند توجه داشته‌اند در مقابل این اقدام نیز واکنش جدی نشان داده و برای حفظ این نهاد رسانه‌ای از توان‌شان بهره بگیرند.
با تجدید احترام
جمعی از روزنامه‌نگاران روزنامه شهروند
آرمین منتظری
امیرحسین احمدی
امیرحسین خواجوی
امین شول سیرجانی
امین فرج‌پور
راضیه زرگری
روشن نوروزی
زهرا جعفرزاده
سجاد خداکرمی
سعید اصغرزاده
سعیدغلامحسینی
سعیده اسلامیه
سُمیرا زمانی
سوگل دانایی
سیما فراهانی
شادی خوشکار
فاطمه علی اصغر
فروغ فکری
لیلا مهداد
مجتبی پارسا
مجتبی رحیمی
مریم رضاخواه
مریم نراقی
ملیحه محمودخواه
مهتاب جودکی
مهدی حسنی
مینا شهنی
الناز محمدی
نرگس جودکی
نسیم اعتمادی
نیره خادمی
یاسمن طاهریان
یزدان مرادی
منبع: گلونی و اعتمادآنلاین