مصرف آب به دلیل گسترش بیماری کرونا و ضرورت شست و شوی مداوم دست‌ها از یک طرف و نیز افزایش بیش از حد دمای هوا از طرف دیگر رو به ازدیاد گذاشته و این درحالی است که میزان بارش‌های کشور نسبت به پارسال با کاهش یافته است.
روند فزاینده مصرف آب به گونه ای شده که به نگرانی‌ها در باره امکان تامین آب مورد نیاز دامن زده است؛ در همین باره، در روز های اخیر «رضا اردکانیان» وزیر نیرو در جمع خبرنگاران گفت: تامین آب وظیفه اصلی وزارت نیرو است، با اینحال تامین آب مورد نیاز تنها به موجودی آب پشت سدها وابسته نیست، بلکه تصفیه خانه ها ظرفیت محدودی برای تصفیه دارند، بنابراین در شرایط افزایش مصرف ممکن است تامین آب با دشواری روبرو شود.
روند مصرف افزایشی مصرف آب این روزها هم به دلیل گرم شدن بیش از حد هوا و هم گسترش بیماری کرونا اجتناب ناپذیر به نظر می رسد، اما می توان با اقدام های به ظاهر کوچک و کم هزینه، مصارف را به گونه ای مدیریت کرد تا امکان تامین آب برای همه هموطنان در این شرایط سخت فراهم شود.
راهکارهایی که می‌تواند به کاهش مصرف آب کمک کنند
استفاده از تجهیزات کاهنده مصرف، اصلی ترین و مهم ترین گام در اعمال مدیریت صحیح بر مصرف آب بشمار می روند اما این تجهیزات کدامند و چه میزان در کاهش مصرف موثرند.
دفتر مدیریت مصرف کاهش آب بدون درآمد وزارت نیرو این تجهیزات را این گونه معرفی کرده است.
شیر اهرمی
نخستین تجهیز موثر در کاهش مصرف آب استفاده از شیر اهرمی است، در این شیر، اهرم با حرکت بالا و پایین جریان آب را قطع و وصل می کندو با حرکت اهرم به سمت راست و یا چپ دمای آب تنظیم می شود.
شیرهای اهرمی برخلاف شیرهای دو محوره قدیمی که جهت باز و بستن و تنظیم جریان و دمای آب مدت زمان زیادی صرف می شد، با سرعت بیشتر قطع و وصل جریان آب و تنظیم دما (کاهش مدت زمان تنظیم مقدار خروج و دمای آن) تا ۳۰ درصد منجربه کاهش مصرف آب می شود و اگر این شیر با «پرلاتور» (آبفشان) همراه شود میزان کاهش مصرف آب بالاتر خواهد رفت.
شیرهای اهرمی انواع مختلف برای استفاده به عنوان روشویی، سینک ظرف شویی، توالت، حمام و حیاط دارند.
شیر پدالی
باز و بستن این شیر از طریق یک پدال که در سطح زمین و در کنار شیر قرار می گیرد، انجام می شود، تنظیم دمای آب خروجی نیز در هنگام نصب صورت می گیرد.
مزیت این شیر بر شیرهای الکترونیکی بی‌نیازی آنها به برق یا باتری است از دیگر مزیت های این شیر تماس نداشتن دست با شیر است که مانع انتقال بیماری می شود.
شیر پدالی با سرعت بیشتر قطع و وصل جریان آب (کاهش مدت زمان تنظیم مقدار خروج آب) ۵۰ تا ۷۰ درصد منجر به کاهش مصرف آب می شود و اگر این شیر با پرلاتور همراه شود میزان کاهش مصرف آن بالاتر خواهد رفت.
شیرهای پدالی برای نصب در بیمارستان ها، مکان های عمومی و اداری مناسب است.
پرلاتور (آبفشان)
آبفشان نوعی از سرشیرهای کاهنده مصرف است که مکانیزم عملکرد این دسته از سرشیرها براساس اختلاط آب و هوا است و در دو نوع روپیچ و توپیچ قابل دسترس هستند.
مقدار کاهندگی این نوع سرشیرها از ۲۰ تا ۳۰درصد است بدون آنکه تغییری در فشار یا سرعت آب خروجی از شیر احساس شود.
«تجهیزات کاهنده مصرف آب» شامل شیرآلات اتوماتیک، شیرآلات لمسی، شیرهای فشاری زمان دار و انواع ادوات کاهنده مصرفی است که با ترکیب آب و هوا، مصرف آب را بهینه می کنند.
کارکرد این تجهیزات چنین است که آب را به میزان لازم در اختیار مصرف کننده قرار می دهد و با کاهش دِبی - مقدار آبی که از نقطه مشخص در واحد زمان عبور می‌کند - از هدر رفت آن جلوگیری می کند.
برقراری تعادل میان میزان مصرف و حجم منابع آب، نخستین و اساسی ترین گام برای حل بحران کم آبی در اقلیم خشک ایران و رویارویی با پدیده مزمن خشکسالی است.
در این زمینه، «علی سیدزاده» مدیر دفتر مدیریت مصرف شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، اجرایی شدن کامل طرح استفاده فراگیر از تجهیزات کاهنده مصرف آب را منوط به واقعی شدن قیمت آب، فرهنگ سازی گسترده، عزم ملی و باور به وجود کم آبی در کشور دانست.
وی درباره سرنوشت طرح توزیع تجهیزات کاهنده مصرف آب، گفت: این طرح، ماده ای از قانون توسعه و بهینه سازی آب شرب است که براساس آن به شرکت های آب و فاضلاب این اجازه داده شده تا تجهیزات کاهنده مصرف را برای مشترکان متقاضی در اختیار گذاشته و هزینه های آن را به صورت اقساط از قبض آب آنها کسر کنند.
سیدزاده اضافه کرد: بعد از آنکه این قانون ابلاغ شد، اجرای آن در دستور کار شرکت های آب و فاضلاب سراسر کشور قرار گرفت؛ سپس با هدف اجرای این قانون، مناطقی به عنوان مناطق آزمایشی مورد نظر قرار گرفت تا رفتار مشترکان بررسی شود و در نهایت، پس از بررسی‌ها یک آسیب شناسی از این مناطق انجام شد.
وی در تشریح نتایج این آسیب شناسی، گفت: از آنجا که در قانون کلمه متقاضی ذکر شده و الزام و اجباری مطرح نشده است، نمی توان به مشترکان الزامی بودن نصب تجهیزات را تاکید کرد.
مدیر دفتر مدیریت مصرف شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور با تاکید بر اینکه با قیمت های کنونی، مشترکان رغبتی به خرید تجهیزات کاهنده آب ندارند، گفت: در شرایطی که هزینه قبض آب مشترکان بین پنج تا ۱۰ هزار تومان است، آنها نسبت به خرید تجهیزاتی با قیمت ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان اقدام نمی کنند.