به گزارش ایسنا و به نقل از فیز، یک همکاری جهانی میان تلسکوپ‌ها از جمله رصدخانه آژانس فضایی اروپا ترکیبی منحصر به فرد از تابش پرتوها از یک ستاره مرده را در کهکشان راه شیری کشف کرده است، چیزی که قبلاً هرگز در این نوع ستاره ها دیده نشده بود و ممکن است رمز و رازهای دیرینه کیهانی را حل کند.
این یافته شامل دو نوع پدیده جالب کیهانی است: مگنتار یا مغنااختر و انفجار سریع رادیویی(FBR).
مگنتار (Magnetar) یا ستاره مغناطیسی(مغنااختر) نوعی ستاره نوترونی است که میدان مغناطیسی بسیار نیرومندی دارد. مگنتارها بقایای ستاره‌ای همراه با برخی از شدیدترین میدان‌های مغناطیسی در جهان هستند. هنگامی که آنها فعال می‌شوند، می‌توانند تابشی کوتاه از پرتوهای پر انرژی تولید کنند که به طور معمول حتی یک ثانیه هم طول نمی‌کشد، اما میلیاردها برابر درخشان تر از خورشید هستند.
در نجوم رادیویی، یک انفجار سریع رادیویی(FRB) یک پالس رادیویی گذرا با طول کسری از یک میلی ثانیه تا چند میلی ثانیه است که ناشی از برخی فرآیندهای نجومی با انرژی بالا است که هنوز درک نشده اند.
انفجارهای سریع رادیویی یکی از رازهای حل نشده نجوم هستند. آنها برای اولین بار در سال ۲۰۰۷ کشف شدند، جایی که قبل از محو شدن به صورت موج های رادیویی فقط برای چند میلی ثانیه درخشیدند و به ندرت دوباره دیده می شوند. ماهیت واقعی آنها هنوز ناشناخته است و هنوز چنین چیزی در کهکشان راه شیری با منشا شناخته شده و یا انتشار هر نوع تابش دیگر در خارج از حوزه امواج رادیویی مشاهده نشده است.
در اواخر ماه آوریل شش سال پیش، یک مگنتار به نام "SGR ۱۹۳۵ + ۲۱۵۴" در صورت فلکی "Vulpecula" کشف شد و پس از پشت سر گذاشتن تابش قابل توجهی از پرتوهای ایکس، دوباره فعال شد. خیلی زود اخترشناسان متوجه یک پدیده جنجال برانگیز شدند؛ این مگنتار نه تنها اشعه ایکس معمول خود را تابش می کرد، بلکه امواج رادیویی را نیز منتشر می کرد.
ستاره شناسان در زمین، به صورت پشت سر هم امواج رادیویی کوتاه و بسیار درخشانی را از "SGR ۱۹۳۵ + ۲۱۵۴" با استفاده از تلسکوپ رادیویی CHIME در کانادا در یک روز و در یک بازه زمانی پس از انتشار اشعه ایکس رصد و ثبت کردند.
"ساندرو مرگتی" اخترشناس حاضر در این مطالعه می گوید: ما هرگز تاکنون شاهد انفجار سریع امواج رادیویی که شبیه به یک انفجار سریع رادیویی در یک مگنتار است، نبوده ایم.
"ولودیمیر ساوچنکو" اخترشناس دانشگاه ژنو سوئیس می‌گوید: تلسکوپ Integral به ما اجازه داد تا منشاء انفجار را دقیقاً مشخص کنیم. بسیاری از دیگر ماهواره های درگیر در مطالعه مشترک این رویداد قادر به اندازه گیری موقعیت آن در آسمان بودند و این در تعیین این که انتشار در واقع از "SGR۱۹۳۵ + ۲۱۵۴" آمده است، بسیار مهم بود.
"ساندرو" می افزاید: این اولین ارتباط مشاهده ای است که بین مگنتارها و انفجارهای سریع رادیویی دیده می شود. این واقعاً یک کشف بزرگ است و کمک می‌کند تا منشاء این پدیده های اسرارآمیز مورد توجه قرار گیرد.
این ارتباط به شدت از این ایده پشتیبانی می کند که انفجارهای سریع رادیویی از مگنتارها می‌آیند و نشان می‌دهد که تابش های ناشی از این اجرام بسیار مغناطیسی می تواند در طول موج های رادیویی مشاهده شود.
مگنتارها به طور فزاینده ای در نزد منجمان محبوب هستند، زیرا تصور می شود نقش مهمی در رخداد تعدادی از رویدادهای متفاوت گذرا در جهان، از انفجار ابرنواخترهای فوق العاده درخشان گرفته تا انفجار پرتوهای گامای پر انرژی در دوردست بازی می کنند.
تلسکوپ "اینتگرال" که در سال ۲۰۰۲ راه اندازی شد، دارای مجموعه ای از چهار ابزار است که قادر به رصد و تصویربرداری همزمان از اجرام کیهانی در پرتوهای گاما، اشعه ایکس و نور مرئی هستند.
این مطالعه در مجله Astrophysical Journal Letters منتشر شده است.