دیوان عالی ترکیه روز جمعه ۱۰ ژوئیه (۲۰ تیر) با لغو حکم موزه بودن بنای ایاصوفیه، کاربری اصلی این بنا را «مسجد» خواند.
به گزارش یورونیوز؛ دیوان عالی ترکیه در حکم خود با تاکید بر اینکه ایاصوفیه در زمان تاسیس به عنوان «مسجد» در اختیار جامعه گذاشته شده است، اعلام کرد: «ایاصوفیه به عنوان مسجد در سند ثبت شده و این قابل تغییر نیست.»
این دیوان بر اساس سند وقف ایاصوفیه اعلام کرده است که استفاده از این مکان به غیر از مسجد یا کاربری دیگر، قانونا امکان‌پذیر نیست.
این بنا که در ورودی تنگه بسفر واقع شده، یک کلیسای باستانی بوده است که در قرن ششم ساخته شده و در قرن پانزدهم در دوران امپراطوری عثمانی به مسجد تبدیل شده است. دولت لائیک مصطفی کمال آتاتورک در سال ۱۹۳۴ میلادی با صدور دستوری ایاصوفیه را به موزه تبدیل کرده بود.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه که از حامیان تعویض کاربری ایاصوفیه به مسجد به شمار می‌رفت، در پیامی واگذاری ایاصوفیه به سازمان امور دینی ترکیه و بازگشایی آن به‌عنوان مسجد را تبریک گفت.
آقای اردوغان پیش‌تر گفته بود تبدیل آن به موزه «یک اشتباه بزرگ» بوده است.
همزمان فرمان اجرایی رئیس جمهور ترکیه برای واگذاری ایاصوفیه به سازمان امور دینی آن کشور و بازگشایی آن به عنوان مسجد در روزنامه رسمی منتشر شده است.
در نخستین واکنش‌ها، کلیسای ارتدوکس روسیه با ابراز تاسف از تصمیم دیوان عالی ترکیه اعلام کرد که غیرقانونی خواندن موزه بودن ایاصوفیه، به انشقاق‌های بیشتر منجر خواهد شد.
بنای ایاصوفیه که در بین مسیحیان با عنوان «سنت صوفیه» شناخته می‌شود یکی از بناهای نمادین گذشته ارتدوکس استانبول محسوب می‌شود.
اقدام تازه ترکیه همچنین می‌تواند تنش بین ترکیه و یونان را افزایش دهد. یونان بارها در مورد به چالش کشیدن وضعیت ایاصوفیه هشدار داده است.
ایاصوفیه به عنوان میراث جهانی یونسکو شناخته می‌شود و هر سال میلیون‌ها نفر برای مراقبه، تفکر یا بازدید از معماری این بنا به استانبول سفر می‌کنند.
این بنا بزرگترین جاذبه توریستی استانبول به شمار می‌رود. تنها در سال گذشته ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار گردشگر از این مکان بازدید کردند.