به گزارش ایسنا، دکتر محمود نیلی احمدآبادی رئیس دانشگاه تهران در نشست مدیران ارشد وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با معاون اول رئیس جمهوری که امروز (دوشنبه) در محل این وزارت برگزار شد، با اشاره به سابقه ۱۷۰۰ ساله آموزش عالی گفت: بحران کرونا در کشور نشان داد که مفهوم و سبک فعلی آموزش نیازمند بازنگری است.
وی در ادامه به ۵ مدل نوآورانه آموزش عالی بر اساس گزارش اکونومیست اشاره کرد و افزود: مدل آنلاین به معنای استفاده از تکنولوژی دیجیتال و آموزش برای همه، مدل کلاستر به معنای تجمیع توانایی‌های دانشگاه‌های مختلف، مدل تجربی به معنای ترکیب آموزش سنتی با تجربه حرفه‌ای، مدل مشارکتی به معنای جذب همکاری و سرمایه گذاری بیرونی و مدل شخصی شده به معنای آموزش عمیق و بین رشته‌ای از جمله مدل‌های آموزشی است.
وی در ادامه گفت: با تغییر مسیر ناگهانی به سمت آموزش‌های الکترونیکی دو سوال مطرح شد یک وضعیت آموزش الکترونیکی در دوران پسا کرونا چگونه خواهد بود و تاثیر این تغییر مسیر ناگهانی بر اقتصاد آموزش عالی چیست؟ در این زمینه دیدگاه‌های متنوعی وجود دارد. برخی معتقدند تغییر مسیر سریع و برنامه‌ریزی نشده بدون توجه به زیرساخت اینترنت و عدم ارائه آموزش کافی با توسعه پایدار در تناقض است. برخی نیز معتقدند مدل جدید آموزش به صورت هیبریدی است و به سرعت جایگزین مدل‌های فعلی خواهد شد چرا که مزایای زیادی دارد و دیدگاه دیگر نیز معتقد است که آموزش الکترونیکی امکان ارتباط بهتر استاد و دانشجو در زمان‌های مختلف را فراهم می‌کند و کارآیی آن در برگزاری جلسات و به اشتراک گذاشتن منابع درسی بسیار زیاد است.
رئیس دانشگاه تهران در ادامه با اشاره به مزایای آموزش الکترونیکی افزود: افزایش ثبت‌نام‌ها، کاهش هزینه‌های یادگیری، مزیت‌های اقتصادی، افزایش دسترسی توسعه دانشگاه و حذف مرزهای جغرافیایی، تقویت مهارت‌های دیجیتالی دانشجویان، کاهش مشکلات ناشی از کمبود اعضای هیئت علمی، رفع مشکلات کلاس‌های شلوغ، کاهش هزینه‌های زیرساخت، بهبود جنبه دانشجو محوری آموزش، کاهش میزان تبعیض و بهبود زمان ماندگاری دانشجویان و رشد آماده فراغت تحصیلی از جمله مزایای استفاده از این نوع آموزش است.
دکتر نیلی احمد آبادی درخصوص تاثیر آموزش مجازی در کشور مطرح کرد: تحقیقات نشان می‌دهد در مناطقی که دسترسی به اینترنت و امکانات وجود دارد، آموزش مجازی بسیار موثرتر از آموزش حضوری است و دانشجویان بین ۲۵ تا ۶۰ درصد منابع بیشتری جمع آوری می‌کنند در صورتی که برای کلاس حضوری فقط ۸ تا ۱۰ درصد منابع کلاس را جمع آوری می‌کنند. دلیل این مسئله آن است که دانشجویان در آموزش مجازی، ۴۰ تا ۶۰ درصد وقت کمتری نسبت به کلاس حضوری نیاز دارند و می‌توانند با توجه به وقت خود مفاهیم درسی را انتخاب، چشم پوشی یا مطالعه مجدد کنند. با این وجود میزان تاثیر بستگی به زیرساخت و محیط فراهم شده برای آموزش دارد.
وی ضریب نفوذ و دسترسی به اینترنت، اقبال کمتر به آموزش‌های مجازی و کمبود منابع زبان رسمی هر کشور را از مشکلات اصلی آموزش الکترونیکی در خاورمیانه دانست و اظهار داشت: نتایج مطالعه IAU بر روی ۹۶۷۰ مرکز نشان می دهد ۱۰۰ درصد مراکز آموزشی جهان متاثر از همه‌گیری کرونا هستند، ۵۹ درصد آموزش حضوری را به طور کامل متوقف کردند و ۹۱% نیز زیرساخت لازم برای اطلاع رسانی را دارا هستند.
رئیس دانشگاه تهران در ادامه در خصوص تاثیر کرونا بر ثبت نام سال آینده دانشگاه‌ها مطرح کرد: حدود ۸۰ درصد معتقدند ثبت نام دانشجویان جدید در سال تحصیلی پیش رو با مشکل مواجه خواهد شد، ۴۶ درصد معتقدند دانشجویان داخلی و دانشجویان بین المللی با مشکل مواجه خواهند شد. دو سوم مراکز آموزشی اعلام کردند که دولت مربوطه با ایشان در جهت تدوین سیاست مبارزه با کرونا مشورت نموده است و حدود ۴۸ درصد دیگر نیز اعلام کردند که دولت از ایشان در جهت کاهش آثار کرونا حمایت می‌کند.
دکتر نیلی احمد آبادی با بیان اینکه اکنون چالش اصلی آموزش مجازی، نداشتن زیرساخت، مجوزها و نیز عدم دسترسی به مواد آموزشی است، در خصوص دیدگاه دانشگاه‌ها نسبت به شرایط جدید گفت: تقریباً همه مراکز آموزش عالی اعلام کردند ویروس کرونا یادگیری و یاددهی را تحت تاثیر قرار می‌دهد که دو سوم این جمعیت آموزش از راه دور را جایگزین کرده‌اند. همچنین از دیدگاه همکاری‌ها، ۶۴٪ دانشگاه ها اعلام کردند که همکاری‌های بین دانشگاهی تحت تاثیر کرونا قرار گرفته است. نصف این جمعیت، تضعیف همکاری‌ها را اعلام کرده‌اند. ۱۸٪ هم آن را باعث تقویت همکاری‌ها دانسته‌اند. ۳۱٪ نیز معتقدند که فرصت‌های جدیدی در این حوزه ایجاد شده است. براساس بررسی‌ها، بیشترین نگرش منفی در آسیا وجود دارد زیرا ۸۵% مراکز آموزش عالی معتقدند کرونا تاثیر منفی زیادی بر ثبت نام‌ها خواهد داشت.
وی در ادامه سخنان خود به برخی از چالش‌های دانشگاه در نیمسال جاری و ترم آینده در حوزه آموزش الکترونیکی اشاره کرد و گفت: آماده سازی ذهنی مدیران، اساتید و دانشجویان با توجه به وضعیت پیش آمده و اجرای آموزش از طریق الکترونیکی، آنجام آموزش‌های لازم به اساتید برای ارائه آموزش به شیوه الکترونیکی، توسعه زیرساخت‌ها و امکانات آموزش الکترونیکی، مشکلات دانشجویان در زمینه دسترسی به اینترنت، هزینه آن و سخت افزارهای مورد نیاز، تصمیم‌گیری در مورد مشکلات آموزشی دانشجویان مانند حذف ترم و درس، برگزاری کلاس‌های عملی، آزمون‌ها و ارزشیابی نهائی، دفاعیه ها و چگونگی انجام رساله و پایان نامه‌ها، بازگشایی خوابگاه‌ها، شهریه دانشجویان و… از جمله چالش دانشگاه‌ها در شرایط جدید است.
رئیس دانشگاه تهران به اقدامات این دانشگاه در جهت مسئولیت های اجتماعی اشاره کرد و گفت: اقدامات این دانشگاه در سه محور آموزش، بین الملل و پژوهش انجام شده که بر همین اساس در حوزه آموزش بیش از ۴۶۰ هزار کاربران آنلاین، بیش از ۳۷ هزار آرشیو قابل دانلو و بطور کلی ۴۲ هزار و ۴۰۸ کلاس آنلاین از ۱۰ اسفندماه تا ۱۰ خردادماه برگزار شده است.
وی ادامه داد: مشارکت حداکثری اساتید و دانشجویان در اجرای برنامه های آموزش الکترونیکی، اینترنت رایگان و کمک مالی به دانشجویان در جهت خرید تبلت، آزمون‌ها و ارزشیابی نهائی در مقاطع تحصیلات تکمیلی به شیوه غیر حضوری، کارشناسی حدود ۳۰٪ حضوری به کمک دانشگاه پیام نور، دفاعیه ها به شیوه حضوری و الکترونیکی، بازگشایی خوابگاه ها برای دانشجویان ارشد و دکتری، دانشجویان بین المللی مشابه دانشجویان ایرانی، آمادگی نسبتاً مناسب برای ارائه آموزش مجازی در نیمسال آتی صورت لزوم، بودجه و وضعیت مالی دانشگاه، با توجه به افزایش حقوق و دستمزد، پاداش بازنشستگی، کاهش درآمد دانشگاه، بودجه دانشگاه کسری در حدود ۸۰ میلیارد تومان از جمله برنامه‌ها و اقدامات دانشگاه در دوران کرونا است.
دکتر نیلی احمدآبادی گفت: در بحث آموزش نیز ایجاد شبکه‌های اجتماعی مرتبط با کرونا، تشکیل کارگروه‌های علمی و خوشه‌های تخصصی، ایجاد شبکه علمی مشترک با مشارکت مسئولان و صاحب‌نظران دانشگاه تهران، دانشگاه‌های بزرگ و دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، برگزاری جلسات و نشست‌های منظم در کارگروه های مختلف و ارسال گزارش جلسات به نهادهای بالادستی حسب نیاز صورت گرفت.
رییس دانشگاه تهران تصریح کرد: محورهای موجود در ایجاد شبکه‌های اجتماعی مرتبط با کرونا (خانواده تهران) شامل پژوهش و فناوری در موضوع کرونا، اقتصاد در دوران کرونا، امور اجتماعی در دوران کرونا، امور فرهنگی، هنری، سرگرمی، و ورزشی در دوران کرونا، کسب و کار و کارآفرینی است. همچنین محور کارگروه ها و خوشه های تخصصی نیز مشتمل بر فعالیت های پارک علم و فناوری دانشگاه، خوشه مشورتی اقتصاد کلان و سرمایه اجتماعی، کارگروه تشخیص و مقابله با ویروس کووید ۱۹ با رویکردهای بیوفیزیکی، کارگروه زیست حسگرها و کیت‌های تشخیص ویروس کووید، کارگروه ارائه روش‌های درمان و تولید واکسن برای ویروس کووید ۱۹، کارگروه سیستم‌های هوشمند و آنالیز داده و کارگروه امنیت غذایی است.
وی با اشاره به اقدامات این دانشگاه در حوزه بین‌الملل ادامه داد: مکاتبه با روسای بیش از ۴۰۰ دانشگاه همکار خارجی، پیگیری وضعیت دانشجویان خارجی، هماهنگی برنامه ها با دانشگاه های سطح یک در حوزه بین الملل، پیگیری وضعیت قراردادهای بین المللی و پیگیری وضعیت اساتید و دانشجویان در فرصت مطالعاتی اقداماتی بود که در این حوزه طی این مدت انجام شد.
به گزارش اداره کل روابط عمومی وزارت علوم، دکتر نیلی احمدآبادی در پایان سخنان خود گفت: بحران کرونا یک مساله جهانی است که آثار آن را می‌توان تنها با همکاری جهانی و پیاده سازی راه حل‌ها در مقیاس محلی به حداقل رساند. حرکت به سمت آموزش الکترونیکی یک ضرورت است چراکه شیوه سنتی آموزش در برخی جنبه ها کارآیی خود را از دست داده است و لازم است که دانشگاه‌ها از قالب فعلی خود که به جای آموزش و ترویج تفکر انتقادی (که لازمه جهان آینده است) به سمت آموزش مجازی حرکت نمایند. بحران کرونا نشان داد که سرمایه‌گذاری در آموزش عالی یک سرمایه‌گذاری هوشمند برای حرکت به سمت آینده‌ای ایمن است.