عصر ایران ؛ نهال موسوی - این نوشتار نقد معمول یک مجموعه تلویزیونی نیست بلکه بیشتر واکاوی دلایل ارتباط برقرار نکردن سریال سرباز به کارگردانی "هادی مقدم دوست" است که در این شبها بعد از افطار از آنتن شبکه سه سیما در حال پخش است.
هر بسته نمایشی برای تداوم و بقا خود نیاز به قُلابی دارد که مخاطب را به خود وصل کند، این یک قانون بدیهی و پایه در فیلمنامه نویسی است، حال در یک کلام می‌توان گفت سریال سرباز فاقد این قلاب است و بعد از 17 قسمت هنوز نتوانسته است دل تماشاگر را با خود همراه کند.
سریال سرباز بر محور زندگی یک زوج، یحیی (آرش مجیدی) و یلدا (الیکا عبدالرزاقی) پایه گذاری شده و اتفاقات ریز و درشت زندگی آنها و اطرافیانشان ، دغدغه‌ها و مطالبات هر کدام از زندگی، سردی و گرمی رابطه این 2 نفر و تلاش وتقلاهای مدام آنها برای حفظ این رابطه را به تصویر می‌کشد.
نکته بارزی که در مواجهه با این سریال از همان ابتدا خود را به رخ می‌کشد شیوه روایت و لحن متفاوت بیان داستان زندگی این شخصیت‌هاست، علی الخصوص با صدای راوی دانای کلی که درباره همه مورد حرف می‌زند از آنچه که در ذهن شخصیتها می‌گذرد و یا پیامد اتفاقاتی که رخ داده است و حتی لج و لجبازی شخصیتها و ...
اگرچه این شکل روایت متفاوت است و در تلویزیون ما به این شکل تجربه نشده است اما نکته اینجاست که این تفاوت دلیل بر حُسن یا برتری در این سریال نیست.
اتفاقا همه ما شاید در زندگی روزمره خود آدمهایی چون یحیی و یلدا را در اطرافمان داشته باشیم مثلا یحیی که پزشک است و در حال رفتن به سربازی اما هنوز رانندگی بلد نیست و نسبت به برخی مسائل زندگی کاملا بی اهمیت برخورد میکند یا یلدایی که مدام به فکر ارتقا موقعیت و امکانات زندگی اش است و چنان غرق در خرید و داشتن خانه شده است که رابطه اش با یحیی تقریبا شبیه جهنم شده است و هیچ نقطه امیدی یا دلخوشی در آن دیده نمی‌شود.
بله طبیعتا هر کدام از ما چنین افرادی را دیده‌ایم و میبینیم ولی آنچه مهم است این است که این افراد وقتی در قالب مدیوم نمایشی ارائه می‌شوند باید آن حضورشان مخاطب را به دنبال کردن قصه وادارد. مخاطب را باید آنی ، لحظه‌ای، قلابی از خط روایی داستان یا شخصیتها به خود جذب کند تا ترغیب شود ادامه این مجموعه را پی گیرد، بداند که چه خواهد شد؟ رابطه این دونفر به کجا خواهد رسید؟ این لج و لجبازی یلدا و جواب ندادن تلفن و پیام‌های یحیی باید تغییری در روند داستان به وجود آورد. چرا یحیی چنین پیگیر کسی است که فقط از او شاهد غر زدن، امر و نهی کردن، اعصاب خردی و ناراحتی است؟ ویژگی خاص یلدا چیست؟ یا برعکس چرا یلدا با یحیی دارد ادامه رابطه میدهد؟ این شخص بی خیالی که سربازی هم می‌رود برای خاطر آن است که پسر دایی‌اش(شهاب) را همراهی کند؟ و ...
اگر تمام روند قصه قسمت گذشته را در قالب تله فیلم هم کوتاه کنیم چندان جالب نیست، حال اگر این اتفاقات 17 شب، و هر شب حدود 50 دقیقه را به خود اختصاص دهد و آش همین آش باشد و کاسه همان کاسه، دیگر واقعا چگونه می‌توان ازمخاطب انتظار داشت که رشته ارتباطش با سریال پاره نشود ؟
متاسفانه سریال سرباز تمام سعی و تلاشش را میکند که مخاطب با آن ارتباط نگیرد و به محض این که قرار است مقداری مخاطب جذب داستان شود یک داستان فرعی یا اتفاقی بی اهمیت را پیش می‌کشد تا مخاطب را از ادامه داستان دلسرد کند و ترجیح دهد حتی کانال را عوض کرده و اخبار یا آگهی بازرگانی کانالی دیگر را تماشا کند.
حتی حضور بازیگرانی چون نیما شعبان نژاد ( با سابقه طنز) و یا جواد خواجوی (اینفلوئنسر اینستاگرامی) هیچ کمکی به سریال نکرده‌اند.
خبری هم منتشر شد که سریال «متهم گریخت» که همزمان در شبکه آی فیلم نمایش داده میشود با وجود آنکه 15 سال از ساخت آن گذشته و بارها تکرار و پخش شده است ترجیح مخاطبان برای دیدن مجموعه تلویزیونی در ساعت بعد از افطار است و غالبا به جای سرباز آن مجموعه را می‌بینند.
امروزه که عصر طلایی سریال‌سازی در تمام جهان است از آمریکا و اروپا گرفته تا همین ترکیه همسایه خودمان واقعا سریالی چون سرباز با هیچ معیاری همخوانی ندارد! در زمانه ای که نتفلیکس تمام قسمت‌های یک فصل از سریال را در تاریخ مشخص در دسترس مخاطب قرار میدهد انتظار مخاطب بسیار فراتر از این دست سریال‌هاست.
برخی بر این اعتقادند که شاید اگر برای پخش این سریال به عنوان یک کار متفاوت، رویکردی دیگر اتخاذ میشد شاید موفق هم می‌بود مثلا در آخر شبهای پاییز و زمستان، زمانی که کسی توقع پخش سریال ندارد آنرا در جدول پخش می‌گذاشتند. با این حال هم باز به نظر نمی‌آید که سرباز می‌توانست موفق باشد از اساس باید گفت مشکل عمیقتر از زمان پخش، ماه رمضان و ... است.
پخش و دیدن یک سریال نیازمند پارامترهایی چون جذابیت و ویژه بودن موقعیت دراماتیک داستانی و شخصیت‌هاست که در سرباز این مهم حلقه مفقوده است.
دیگر وارد مباحثی چون تولید سریال سرباز و هزینه آن از بیت المال و ... نمی‌شویم چون الان هر کسی به اندازه کافی از این دست اطلاعات و تحلیل‌ها خبر دارد.
تنها می‌توان گفت با ارزیابی ساده پی میبریم سریال سرباز بیشتر سربار رسانه ملی است تا سرباز آن.
______________________________________
بیشتر بخوانید:
«پژمان جمشیدی» با یک گل ملی! در صدر جدول سریالهای ماه رمضان
90 دقیقه گفت‌وگو/ ماندگارترین سریالهای ماه رمضان از نظر شما؟
واکنش ژاله صامتی به حاشیه‌های سریال «زیرخاکی»
اتفاقا بسیار سریال خوبی هستس
جناب اقای مقدم دوست بیشتر نویسنده بودند تا کارگردان
قصه ضعف داره بازیگران ضعیف هستند روابط آنها بسیار اغراق آمیز و ناباورانه می باشد استفاده از داستان های کلیشگی سریال ایرانی(عاشقی و ازدواجو دعوای زن و شوهری و ...)
اما در عوض بچه مهندس داستان کشش داره (ساخت سه سری یعنی مخاطب تا حدودی راضی است و داستان تا حدودی جذاب) روابط باور گذیر تر هستند
زیر خاکی بسیار خوبه بازی جذاب بازیگران لوکشین های طبیعی و باور پذیر قصه مناسب نگاه نو طنزی قابل قبول
ولی این فیلم دعوتی است به صبر و آهستگی و ما را از فضای تند و پرسرعت دنیا کمی فاصله می دهد.
به نظر من شروع خوبی برای ساخت سریال های درامه. این سریال پیچیدگی زندگی های مشترک و پیچیدگی روحیات رو به خوبی تصویر می کشه. به نظرم بهش فرصت بدید. به موسیقیش به راویش.
لحن آرام راوی خیلی آرامبخشه. شخصیت ها برای ما آشناست. من شخصیت یحیی و یلدا را در نزدیکی های خودم دیده ام. من این پیچیدگی ها را تجربه کرده ام.
بله قبول دارم شاید مناسب هر شخصیت و روحیه ای نباشد ولی از نظر من نمره قبولی میگیره.
حیف برقی که تلویزیون روشن بمونه براش
حیف وقتی که کسی بزاره پاش
حیف ....
حیف ....
حیف....
اتفاقا" در خانواده ما خوب دنبال میشه و ما دوست داریم. حداقل فایده اش اینه که یاد می ده زوجین و اطرافیان ، تحمل شنیدن نظر مخالف از همدیگه رو داشته باشن . هدفشون رو دنبال کنن ولی وقتی با مخالفت اطرافیان روبرو شدن ، نظرشون رو تحمیل نکنن و چارچوب رایطه شون رو به هم نریزن .خدا وکیلی بی انصافیه این سریال رو با چیزی مثل " متهم گریخت" که فقط سرگرمی و طنزه مقایسه کنیم. البته ضعف های تکنیکی و فنی زیاد داره ولی فرم نو و جذابی در سریال سازی نشون داده.ممنون از کارگردان و بازیگران که تلاش کردن کمی سلیقه مخاطب تلویزیون رو ارتقا بدن و آداب زندگی محترمانه در کنار هم با سلیقه های متفاوت رو به مردم یاد بدن.
نه قصه نداره نه مفهوم واقعا وقتمون رو هدر میده چشما گوشای همه رو آزار میده
.....
نظر شخصی من اینه که بهترین سریال تلویزیون است. دیالوگها و شخصیتها در زندگی واقعی، ما به ازای واقعی دارد. حرفهای نزده نقشها، که به زیبایی توسط راوی مطرح میشود به من یادآور شد که چگونه مسئله هایی که در زندگی با آنها مواجه شده ام ناشی از حرفهای نزده به عزیزانم است.
اجازه بدید من و افرادی نظیر من با شما موافق نباشند.
چطور به این راجتی به ما توهین میکنی و خودت رو با طح و شعور بالا میبینی؟
مشکل شما خود حق پنداری هست
دیدم خبری نیست اصلا دیگه نگاه نمیکنم
خیلی ضعیف و بی محتوا س
ما همون زیر خاکی رو هم یه خط در میون می بینیم!!
افتضاح
کارگردان و نویسنده فوق العاده ضعیف این سریال با این همه بازیگر در مقابل سریال نون خ و زیر خاکی بدون هیچ گونه ستاره و یا بازیگر مطرح.
ای کاش جلوی این سریال بی محتوا را بگیرند و به جای اون چند تا کارتون پخش کنند.
گفته مزیت رقابتی ما هست !
صدا و سيما جاى پيشرفت داره سال به سال افت ميكنه
خانواده ۴ نفری ما از دو نسل مخاطبش شدیم! اگر دنبال ایرادهای فنی نباشیم سریال جذابیه!
اگه بعد دوقسمت دیگه دنبال نکردی چطور نظر میدی؟ اتفاقا" از نظر من نکات جذابی داره . اگه دنبال میکردی حق داشتی نظر بدی
تحلیل ارایه شده هم به جای اینکه بر آمار و دلیل بنا شده باشد بیشتر بر اساس حس و نظر شخصی شده. جای تامل داره چرا سریالهایی که دارای محتوا هستن و براساس مشاوره ساخته شدن به ذایقه خیلی خوش نمیان.