مدت‌ها است که سخن از ورود استارتاپ‌ها به بورس است. استارتاپ‌هایی که به اندازه، سایز و میزان رشد قابل قبول دست یافته‌اند و به‌نوعی حتی به سوددهی رسیده‌اند و به‌نظر می‌رسد می‌توانند در بازار سرمایه ورود کرده و سهام خود را به مردم واگذار کنند؛ البته مدیران استارتاپ ها، همیشه نگرانی هایی بابت گفت وگو با مدیران بازار سرمایه برای ورود به بورس داشته اند ولی گویا این روزها وضعیت بگونه‌ای رقم خورده که باب ورود استارتاپ‌ها به بورس فراهم است.
یکی از استارتاپ‌هایی که قرار است بزودی وارد فرابورس شود، تاکسی اینترنتی «تپسی» است. استارتاپی که بعد از چندسال فعالیت خود به این نتیجه رسیده که می‌تواند وارد فرابورس شده و مطمئن است که عرضه سهام آن با استقبال مردم روبه‌رو خواهد شد. با «میلاد منشی پور» بنیانگذار و مدیرعامل تاکسی اینترنتی «تپسی» درباره ورود آنها به فرابورس و البته در خصوص روزهای کرونایی که کسب و کارها بخصوص تاکسی‌های اینترنتی آسیب دیدند به گفت‌و‌گو نشسته‌ایم که می‌خوانید.
این روزها بحث بورس داغ است آیا شرایط ورود استارتاپ‌ها به بورس فراهم است چون پیش از این کارشناسان مدعی بودند که بورس آماده حضور استارتاپ‌ها نیست؟
فارغ از اینکه شرایط بورس اکنون برای ورود آماده است یا نه باید گفت استارتاپ‌ها، چاره‌ای جز حضور در بورس ندارند و برای رشد بیشتر، یا باید سرمایه‌گذار جذب کنند یا وارد بورس شوند. وقتی شرکت‌های اینترنت محور دنیا را نگاه می‌کنیم می‌بینیم که این شرکت‌ها یا یک سرمایه‌گذار خارجی دارند که بخشی از سهام آنها را خریداری کرده یا وارد بورس شده‌اند. همه استارتاپ‌های دنیا مانند اوبر، آمازون و... وقتی از یک سایزی بزرگ‌تر شدند، حتماً وارد بورس شده‌اند و گریزی جز طی کردن این مسیر نیست.
خوشبختانه ورود تپسی به بورس با زمانی مصادف شده که بورس، شرایط بسیار خوبی دارد چرا که در حال حاضر هم تعداد شرکت‌هایی که عرضه‌کننده سهام هستند، کم است و هم تقاضا بسیار بالاست ازسوی دیگر سرمایه‌گذاری در دیگر حوزه‌ها مانند دلار، مسکن، سکه و... هم راکد است بنابراین به‌نظر می‌رسد وضعیت کنونی هم برای ما و هم برای بازار سرمایه، موقعیت خوبی است.
کارشناسان مدعی هستند که حتی اگر استارتاپ‌ها آماده ورود به بورس هم باشند، باز هم ترس و نگرانی دارند و این ترس اجازه نمی‌دهد که به بورس ورود کنند. آیا این ترس در مجموعه شما «تپسی» وجود داشت و چطور بر آن غلبه کردید؟
به‌هر حال ترس و نگرانی در استارتاپ‌ها برای ورود به بورس وجود دارد و آن هم ناشی از نگاه بازار سرمایه به شرکت‌های اینترنت محور است در شرکت‌های اینترنت محور، رشد در کنار سوددهی بسیار مهم است از طرف دیگر، دارایی اصلی ما شبکه مشتریان (راننده‌ها و مسافران) است و این دارایی برای ما ایجاد ارزش می‌کند. با توجه به این موارد، ما در ابتدا فکر می‌کردیم بازار سرمایه هنوز به گفتمان با استارتاپ‌ها عادت ندارد ولی وقتی ما و چند شرکت اینترنت محور دیگر گفتمان خود را با بورس، وزارت اقتصاد و... شروع کردیم، متوجه شدیم که نگرانی‌های ما نابجا بوده و بازار سرمایه و بورس طالب ورود استارتاپ‌ها هستند و این پذیرش در آنها وجود دارد از این‌رو آمادگی خود را برای ورود به بورس اعلام کردیم. البته هنوز باید کارهایی را که برای ورود به بورس نیاز است ، تکمیل کنیم که در حال انجام آن هستیم.
آیا «تپسی» تنها استارتاپی است که در حال آماده شدن برای ورود به بورس است؟
خیر. تا آنجایی که می‌دانم ما تنها شرکت اینترنت محوری نیستیم که آماده ورود به بورس هستیم، بلکه دیجی کالا و کافه بازار هم آماده ورود به بورس هستند.
آیا فکر می‌کردید که روزی «تپسی» آماده ورود به بورس شود؟
در حقیقت ما از همان روز اولی که «تپسی» را راه‌اندازی کردیم به چنین روزی فکر می‌کردیم و جزو استراتژی ما بود. به‌همین دلیل از همان ابتدا تلاش کردیم به موضوعاتی مانند شفافیت مالی، سیستم‌های گزارش دهی، سوددهی، رشد و... را که برای ورود به بورس لازم است، توجه کنیم و خوشبختانه اکنون به نقطه‌ای رسیده‌ایم که از نظر سایز و اندازه، میزان درآمد، فروش و... کاملاً آماده ورود به بورس هستیم.
پس اکنون «تپسی» به سوددهی رسیده که می‌خواهید وارد بورس شوید؟
بله، خوشبختانه شرکت ما به سوددهی رسیده است. البته باید بگویم که ما قصد ورود به فرابورس را داریم و معیار اصلی ورود به فرابورس، سودده بودن شرکت نیست، البته کار شرکتی که به سوددهی رسیده باشد، در بورس راحت‌تر است و اگر به سوددهی نیز نرسیده باشد مسیر سخت تری برای ورود به بورس پیش رو دارد، در دنیا نیز میزان ارزش‌گذاری استارتاپ‌ها لزوماً سودآوری نیست و همین که شرکتی امید به سوددهی داشته باشد، کفایت می‌کند.
آیا فکر می‌کنید مردم در حال حاضر آماده خرید سهام استارتاپ‌ها در بورس هستند؟
بله. ما فکر می‌کنیم مردم از خرید سهام استارتاپ‌ها در بورس استقبال کنند.
فکر می‌کنید «تپسی» چه زمانی وارد فرابورس شود و مردم برای خرید سهام آن اقدام کنند؟
دقیق نمی‌توانم بگویم اما فکر می‌کنیم بتوانیم در تابستان وارد بورس شویم.
با شیوع کرونا بخشی از استارتاپ‌ها آسیب دیدند این بیماری چه تأثیری روی تاکسی‌های اینترنتی مانند «تپسی» گذاشت؟
به‌علت شیوع کرونا و خانه ماندن مردم، تردد در شهرها کاهش یافت و به‌همین دلیل، درآمد ما از اسفندماه روند نزولی داشت، چرا که علاوه بر تعطیلی برخی شرکت‌ها، کارکنان بسیاری از شرکت‌ها به‌صورت دورکار یا پاره وقت فعالیت می‌کردند و مراکز تفریحی، خرید و... نیز تعطیل شدند. کاهش ترددهای شهری به‌گونه‌ای بود که در تعطیلات عید، 70 درصد سفرهای تپسی نسبت به تعطیلات عادی سال گذشته کاهش و روند نزولی تردد و درآمدزایی ما ادامه داشت. از انتهای فروردین که وضعیت تقریباً به‌حالت عادی برگشت، دوباره با افزایش تردد مواجه شدیم اما همچنان میزان ترددهای شهری، 50درصد کمتر از مدت مشابه سال گذشته است.
در «تپسی» چطور بر بحران کرونا غلبه کردید چون بسیاری از کسب و کاری‌های اینترنتی در این شرایط بشدت آسیب دیدند؟
شرایط سختی برای بسیاری از شرکت‌ها رقم خورد که کماکان هم ادامه دارد. خب ما ابتدا سعی کردیم سلامت کارکنان خود را مدیریت کنیم و تا جایی که امکان داشت تلاش کردیم نگرانی‌های پیش آمده را کاهش دهیم. چون بحران یک سمت قضیه است و نگرانی‌های به‌وجود آمده سمت دیگر قضیه، در سال جدید برخی از کارکنان شرکت را دورکار کردیم. برخی را به مرخصی فرستادیم و سپس تلاش کردیم نقدینگی خود را مدیریت کنیم. در این بحران دولت نقش مهمی دارد و می‌تواند با ارائه بسته‌های حمایتی به کمک اکوسیستم استارتاپی بیاید هرچند این اکوسیستم همواره مستقل بوده و بدون کمک دولت فعالیت کرده ولی در شرایط بحرانی مانند شرایط فعلی ایجاب می‌کند که دولت ورود کند. البته دولت بسته حمایتی‌ای را از طریق سازمان فناوری اطلاعات و صندوق نوآوری و شکوفایی ارائه داده است ولی ما هنوز نتوانستیم از آن استفاده کنیم چون شرایطی که از ما خواسته‌اند را هنوز نتوانستیم ارائه دهیم و درصدد هستیم که از این بسته استفاده کنیم.
راننده‌ها در استارتاپ‌های اینترنت محور نقش مهمی دارند و با شیوع کرونا آنها نیز آسیب دیدند چه اقدام‌هایی برای آنها انجام دادید؟
یکی از نگرانی‌های اصلی ما در این مدت، راننده‌هایی بوده‌اند که به‌صورت تمام وقت در سیستم حمل‌ونقل اینترنتی کار می‌کنند. چون آنها بیشتر تحت تأثیر این بیماری قرار داشتند و علاوه بر اینکه در معرض بیماری بودند، به‌دلیل کاهش تردد از نظر درآمدی آسیب زیادی دیدند. از این‌رو سعی کردیم در حد توان از آنها حمایت کنیم. به این منظور توافقنامه‌ای را با بنیاد علوی امضا کردیم که در صورت عملیاتی شدن اتفاق خوبی خواهد بود و رانندگان تمام وقت ما می‌توانند از یک تا 5 میلیون تومان وام دریافت کنند. البته وزارت رفاه برای حمایت از راننده‌های ناوگان حمل‌ونقل عمومی بسته‌های حمایتی در نظر گرفته که ما هم با این وزارتخانه مذاکره کرده‌ایم تا رانندگان ما نیز مشمول دریافت این بسته‌ها شوند اما متأسفانه هنوز جوابی دریافت نکرده‌ایم. بسیاری از راننده‌های ما همان شرایط رانندگان ناوگان حمل‌ونقل عمومی را دارند و ما کماکان پیگیر هستیم تا آنها نیز این کمک‌ها را دریافت کنند.
افزایش نرخ در روزهای کرونایی خبرساز شد آیا «تپسی» نیز افزایش نرخ داشت؟
خیر. اتفاقاً در این روزها، نرخ‌های تردد با تپسی کاهش یافته است. البته این اتفاق ارتباطی با تصمیم ما نداشته و طبق الگوریتم‌های قیمت‌گذاری سفرهای تپسی صورت می‌گیرد. به این صورت که وقتی عرضه و تقاضا به هم می‌ریزد و تقاضا کم می‌شود، نرخ هم کاهش می‌یابد و به‌همین دلیل معدل نرخ در اسفند و فروردین ماه کاهش را نشان می‌دهد. البته باید بگویم تپسی سرویس جدیدی ارائه داده که افزایش نرخ داشته است.
این سرویس جدید چگونه سرویسی است؟
این سرویس جدید «سفر سپید» نام دارد. در این سرویس، با توجه به شیوع کرونا، برای محافظت از راننده و مسافر، راننده‌ها باید هزینه اضافه‌ای را برای ایمن کردن محیط متقبل شوند به این ترتیب که با استفاده از یک حائل جداکننده، فضای سفیر یا همان راننده تپسی در خودرو از مسافر جدا می‌شود. علاوه بر این باید وسایل ضدعفونی و... تهیه کند و پیش از سوار شدن هر مسافر جدید، خودرو را ضد عفونی کند به‌همین دلیل کمی نرخ این سفرها بالاتر است، چراکه خرید وسایل ضدعفونی‌کننده و ماسک خود هزینه بر است. از سوی دیگر سفیرانی که این سرویس را ارائه می‌دهند، به‌صورت دوره‌ای چکاپ و اگر مشکوک باشند برای آزمایش کرونا و انجام تست‌های لازم به آزمایشگاه اعزام می‌شوند. سرویس جدید تپسی از نظر رعایت نکات بهداشتی، سفر امن تری است و به مردم توصیه می‌کنیم از سرویس جدید ما با عنوان «تپسی سفید» استفاده کنند.
«تپسی» سرویس جدید دیگری را نیز برای سرویس دهی به مشتریان خود راه‌اندازی کرده است؟
سرویس جدید دیگر ما که با شیوع کرونا راه‌اندازی کردیم «همیار» نام دارد. این سرویس از فروردین ماه راه‌اندازی شده و هدفش انجام خرید برای مشتریان ما است. افراد بیمار و سالمند که نباید تا مهار بیماری در شهر تردد کنند و برای خرید به مراکز شلوغ و غیرایمن بروند، می‌توانند با کمک همیار تپسی خرید‌های خود را انجام دهند. این دسته از مشتریان ما که مشتری سرویس 1630 یا تپسی تلفنی هستند می‌توانند درخواست سفیر کنند و لیست خرید خود را به او بدهند تا خریدشان را انجام داده و به آنها تحویل دهد. این اقدام برای سفیران ما نیز خوب بود چون درآمد آنها که به‌دلیل شرایط موجود کاهش یافته، بیشتر می‌شد و از سوی دیگر به کمک این سرویس، سلامت هر دو طرف بیشتر حفظ می‌شود. جدیدترین سرویس ما هم ، سرویس پیک تپسی است که برای ارسال و تحویل مرسولات استفاده می شود.
هم‌اکنون شما در چه شهرهایی و با چه تعداد راننده فعال هستید؟
تپسی در شهرهای اصلی و مراکز 14 استان و شهرهای تابعه آن فعال است. طبق ثبت‌نام‌های صورت گرفته از ابتدا تاکنون ما یک میلیون و 200 هزار راننده داریم. تهران اولین شهری بود که کار خود را در آن شروع کردیم و بعد در شهرهای بزرگ دیگر مانند مشهد، شیراز، اصفهان، البرز، یزد، اهواز، کرمان، ارومیه و نوار شمالی کشور فعال شدیم.
وضعیت رقابت تاکسی‌های عادی با اینترنتی چگونه است این رقابت به کجا رسیده آیا وضعیت سفید شده است؟
بله اوضاع کاملاً تغییر کرده است و این رقابت دیگر وجود ندارد بخصوص که سال گذشته آیین نامه نظارتی شهرداری مصوب شد و به تأیید وزارت صمت هم رسید و به این ترتیب این رقابت‌ها کلاً پایان یافت و حتی تاکسیرانی شهرها، تاکسی‌های اینترنتی را همکار خود دیدند. تپسی پیشتاز امضای قرارداد با شهرداری‌ها بود و حتی تلاش کردیم تا امکان فعالیت رسمی تاکسی‌های زرد و سبز در تپسی را فراهم کنیم. به این ترتیب که کاربران تپسی می‌توانند از طریق اپلیکیشن درخواست تاکسی‌های زرد و سبز دهند و این تاکسی‌ها در زمان‌های غیر پیک، با تپسی درآمدزایی کنند.
تاکسی‌های اینترنتی کماکان با چه مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کنند؟
مشکلات که زیاد است. سال گذشته بعد از چالش‌هایی که برای تصویب آیین‌نامه نظارتی داشتیم، بحث سهمیه‌بندی بنزین مطرح شد که منجر به بروز مشکلات زیادی در اوایل کار شد و راننده‌ها و به‌دنبال آن شرکت ما آسیب زیادی دیدیم ولی مشکلات تا حدودی حل شده بود که شیوع بیماری کرونا نیز به آن اضافه شد و اوضاع بدتر شد.
دورنمای شما چیست؟
کسب و کار اصلی ما حمل‌ونقل است و در تپسی تلاش می‌کنیم تا سرویس‌های جدیدی را ارائه دهیم تا علاوه بر سهولت سفرهای شهری، قیمت‌ها را هم کاهش دهد. البته سعی می‌کنیم سرویس‌های دیگری هم ارائه دهیم که بزودی آنها را اعلام و مشتریان خود را شگفت زده می‌کنیم.