صفحه نخست

عصرايران دو

فیلم

ورزشی

بین الملل

فرهنگ و هنر

علم و دانش

گوناگون

صفحات داخلی

کد خبر ۷۱۵۱۲۷
تعداد نظرات: ۳۳ نظر
تاریخ انتشار: ۱۱:۱۷ - ۰۴ اسفند ۱۳۹۸ - 23 February 2020

گزینۀ پنجم در اُفتِ مشارکت در انتخابات دوم اسفند

مدیر مسؤول روزنامۀ جوان، 4 گزینه را به نظر‌خواهی گذاشته ولی این یادداشت گزینۀ پنجمی را مطرح می کند.

عصر ایران؛ مهرداد خدیر- مدیر مسؤول روزنامۀ اصول‌گرای «جوان» در توییت خود به بهانۀ «پایین آمدن مشارکت در انتخابات مجلس یازدهم» چهار گزینه را مطرح کرده است: «رد صلاحیت‌ها، فشارها در حوزۀ معیشت، وحشت کرونا و حوادث تلخ 1398».

همین که آقای عبدالله گنجی به این موضوع پرداخته و اصل کاهش قابل توجه مشارکت را انکار نکرده وباب این بحث را گشوده قابل تقدیر است.

 



اما آیا یگانه عامل کاهش قابل توجه مشارکت مردم در انتخابات محدود و به اصطلاح حقوقی محصور به همین موارد چهار گانه است؟ یعنی به جز ردّ صلاحیت های شورای نگهبان، فشارها در حوزۀ معیشت، وحشت ویروس کرونا و حوادث سال، هیچ عامل دیگری در این کاهش، مؤثر نبوده است؟

روزنامۀ اصول‌گرای «وطن امروز» هم در میان اصول‌گرایان به این موضوع پرداخته و این پرسش را در صفحۀ نخست طرح کرده است: «عامل اصلی کاهش مشارکت، نسبت به ادوار گذشتۀ انتخابات مجلس شورای اسلامی چیست؟» و به جای نظرخواهی و طرح گزینه های مختلف، خود در مقام پاسخ آورده است:

«ناکارآمدی و بی تدبیری دولت و بی عملی و دنباله روی مجلس از سیاست های دولت، منجر به بروز ناامیدی و مخدوش شدن اعتماد و اعتقاد بخشی از مردم نسبت به کارکرد این نهادها شد.»

یک گام اما می توان فراتر نهاد و این احتمال را مطرح کرد که عامل اصلی کاهش فاحش نرخ مشارکت احساس بی اثری مجلس در ساختار سیاسی و قانون گذاری است.

هر سه کارکرد مجلس در طول سالیان اخیر، به شدت مختل شده است.

کارکرد اول این است که وکیل، سخن موکل خود را بیان کند تا صدای ملت به جای خیابان از خانه ملت شنیده شود. اما شورای نگهبان صلاحیت فرزند ایدئولوگ جمهوری اسلامی و منتخب مردم در دوره های هشتم و نهم و دهم را -که به انتخاب دیگر نمایندگان نایب رییس مجلس هم شده بود- نه به دلیل فساد مالی یا اخلاقی یا ارتکاب جُرم که به خاطر سه اظهار نظر رد کرد. علی مطهری به صراحت اعلام کرد به او گفته شد سه اظهار نظر او (دربارۀ مرحوم دکتر یزدی، رفع حصر و 9 دی) موجب رد صلاحیت شده است.

بدین ترتیب، این احساس در برخی رأی دهندگان درگرفت که نماینده نمی‌تواند در زمینه های مخالف اظهار نظر کند و اگر هم بتواند باید پیه ردصلاحیت در دوره بعد را به تن خود بمالد و وقتی علی مطهری نتواند از دیگران چه بر می آید؟ به قول ناصر خسرو: جایی که عقاب، پَر بریزد، از پشّۀ لاغری چه خیزد؟!

به یاد آوریم که 20 سال پیش و در آستانۀ انتخابات مجلس ششم، همین آقای علی مطهری در یادداشتی در روزنامۀ جمهوری اسلامی شعار جبهۀ مشارکت (ایران برای تمام ایرانیان) را نقد کرد و نوشت: شعار درست این است:«ایران برای تمام ایرانیانِ صالح». حالا خود او را از دایرۀ ایرانیان صالح، بیرون گذاشته‌اند!

کارکرد دوم، نظارت است. اما عملا مردم دیدند دست مجلسیان از نظارت بر خیلی عرصه‌ها کوتاه است. صدا و سیما تنها یک نمونه است. بودجۀ آن را مجلس، تصویب می کند اما عملا چقدر بر نوع هزینه کرد این بودجه و محتوای آن نظارت دارد و به جز عضویت نمایندگانی در شورایی که عملا جدی گرفته نمی شود چه کار نظارتی از آن برمی‌آید؟

کارکرد سوم که البته مهم‌تر و وظیفۀ ذاتی مجلس است، قانون‌گذاری است و اتفاقاً این وجه بیش از جنبه‌های دیگر منکوب شده و مجلس شورای اسلامی عملا در محاصرۀ نهادهای قیمومَتی و موازی قرار گرفته و نهادی که قرار بود مناقشه‌ها را حل و فصل کند (مجمع تشخیص مصلحت نظام)  نیز عملا بالادست مجلس نشسته و حتی درون آن یک شورا بالای آن شکل گرفته است (شورای نظارت بر حُسن اجرای مصوبات).

 
ماجرای اف.ای.تی.اف بهترین گواه است. مردم به یک نفر رأی دادند و او را به ریاست جمهوری رساندند. آن یک نفر دولتی معرفی کرد و نمایندگان مجلس شورای اسلامی به آنان رأی اعتماد دادند. لایحه قبول الزامات گروه ویژه اقدام مالی را این دولت و مجلس تصویب کردند اما در شورای نگهبان رد شد و دو سال در مجمع تشخیص مصلحت ماند. جالب این که مجمع نظر نداد و قبل تر «شورای نظارت بر حُسن اجرای آن» مخالفت کرده بود. به عبارت دیگر نظر دولت و مجلس نادیده انگاشته شد و نظر آن هیأت به اجرا درآمد و ایران به لیست سیاه اف.ای. تی .اف بازگشت.

دست کم سه نهاد فراتر از مجلس، نقش ایفا کردند: شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای عالی نظارت بر حُسن اجرای مصوبات که هر چند در دل مجمع است اما در واقع بالادست آن نشسته است.

با این وصف آیا شخص حق ندارد احساس کند رأی دادن او کاری عبث است؟

کل پروسۀ قانونی ملی شدن صنعت نفت ایران سه ماه طول کشید و چند سال است درگیر اف.ای.تی.اف هستیم و آخر سر هم معلوم نشد تصویب شده یا رد!

70 سال پیش ودر زمستان سال 1329 کمیسیون نفت طرح ملی شدن صنعت نفت را در مجلسی که تازه دکتر مصدق در اقلیت بود، تصویب کرد. بعد به صحن آمد و تصویب شد و روز آخر سال با تصویب سنا به قانون بدل شد و مانده بود امضای شاه که آن هم در آغاز سال تازه انجام شد. منتها این قانون را یکی باید اجرا می کرد و مجلس، مصدق اقلیت را به نخست‌وزیری برگزید تا این قانون را اجرا کند. درست است که جمال امامی که پیشنهاد نخست وزیری دکتر مصدق را طرح کرد تصور نمی‌کرد او بپذیرد اما این اتفاق افتاد.

از این رو می‌توان گفت مهم‌ترین دلیل کاهش مشارکت را باید در احساس بی‌اثری یا کم‌اثری یا از دست رفتن کارکرد مجلس دانست حال آن که اصول متعددی از قانون اساسی به مجلس اختصاص دارد و به تعبیر امام خمینی قرار بود در رأس امور و مرکز قانون‌گذاری باشد و در میان شخصیت‌های مختلف سیاسی تاریخی از سید حسن مدرس که یک شخصیت پارلمانی بود به عنوان الگوی سیاست ورزی یاد می‌کرد.

وقتی نتوان نظر داد، نتوان نظارت کرد و نتوان قانون تصویب کرد یا اگر هم بتوان، این احساس در جامعه درنگیرد، انگیزۀ مشارکت فرومی‌کاهد و کاش آقای گنجی این گزینه را هم اضافه می‌کرد: اُفولِ جایگاه مجلس در ساختار سیاسی و قانون‌گذاری. 

---------------------------------------

بیشتر بخوانید:

ضرغامی: میزان مشارکت در انتخابات مجلس را اعلام کنید

نتایج نهایی انتخابات مجلس یازدهم 

سؤال مدیرمسئول روزنامه "جوان"درباره مشارکت پایین در انتخابات مجلس‌ (+عکس)

مدیر مسؤول روزنامه جمهوری اسلامی: مشارکت پایین، قابل قبول نیست

ارسال به تلگرام
انتشار یافته: ۳۳
در انتظار بررسی: ۳۴۴
غیر قابل انتشار: ۰
حامد
۱۳:۵۳ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
سلام
لطفا این مطلبم در مطالبتون بگنجونید که مجلسی که رییس جمهورو استیضاح کردو به جواب قانع کننده ای نرسید دیگه چرا پیگیر عدم جواب دادن رییس جمهور نشد و همه چی مسکوت ماند؟
ناشناس
۱۳:۳۱ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
عصر جدیدی هانظرسنجی هاتونو کجا انجام می دید و یا با مردم کدوم مناطق از نزدیک در ارتباط هستید؟؟!!بیایید از صادقیه پایین تر یا شهرهای دیگه تا ببینید درصد بالای مردم به خاطر فشارهای معیشتی که علی‌الخصوص در دوره ی دوم ریاست روحانی بر مردم تحمیل شده در صورتی که بهترین شعارها رو میده حاضر نبودند رای بدن،بعد می فهمید همین میزان مشارکت هم عالی بود
میلاد
۱۳:۲۸ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
کاملا موافقم
ناشناس
۱۳:۲۸ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
بله اگر مینوشت بیشتری علت، نظرسنجی درست تر میشد ولی پرسیدن کدام علت گزینه ۵می هم داره که مثلا همه موارد میتونه باشه
مهدی
۱۳:۲۲ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
مبحث نظارت نماینده گان بر دولت و وزرا مهمه که مردم کم میبینند

و متاسفانه مردم بیشتر میبینند نمایندگان دنبال زدوبند هستند{به خصوص اقتصادی}
عملکرد نماینده گان تهران هم جالب نبود

گران کردن ناگهانی بنزین
رضا
۱۳:۰۵ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
اون نکته ی 20 سال پیش علی مطهری فقط از حافظه ی مهرداد خدیر برمیاد. چون اون موقع هم می نوشته و خوب یادشه.
علی
۱۳:۰۲ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
معلومه که مخاطبان موارد دیگری رو هم مطرح میکنن و شما با ملاحطاتی منتشر نمیکنین. اگر آره همونو منتشر کنین. همین
رضا
۱۳:۰۲ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
جالبه .هرنماینده حداقل 20درصد راروبیاره واردمجلس میشه-مثلا تعدادکل رای دهند100هزارنفرباشند.کاندیدبااخذ20هزاررای واردمجلس میشه.تفسیرواقعیش اینه که 80درصد به ایشون رای ندادن ومخالفنش.بعدمیشه نماینده همه .بمانداونایی که اصلا رای ندادن .برعکسه بجای اینکه نماینده ازیک حوزه کوچک که شناخت مردم بیشتره حداکثرآراداشته وبالای 50درصدمقبولیت داشته باشه .حداقل درنظرگرفته شده .که کاندیداباتقلب وخرید رای به نفع خودشون راحت به 20درصدمیرسند.به نفع کاندید مشهوروپولدار
ناشناس
۱۲:۵۵ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
فساد نمایندگان هم بنویس
عباس
۱۲:۴۹ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
بنده هم با تحلیل نویسنده موافقم و گرچه گزینه 4 را می پسندم اما گزینه 5 صحیح تر است
جارچی
۱۲:۴۴ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
به نظرم همه موارد
آرمان
۱۲:۴۰ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
عامل اصلی کاهش فاحش نرخ مشارکت احساس بی اثری مجلس در ساختار سیاسی و قانون گذاری است.
ناشناس
۱۲:۳۴ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
شما چرا نظر سنجی نمیزارید لطفا بزارید
ناشناس
۱۲:۳۲ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
بعد مجلس ششم هم در انتخابات هفتم مجلس آمار مسارکت پایین آمد چرا؟؟/
چون عملکرد مجلس ششم و دهم واقعا جای دفاع ندارد
پاسخ ها
آقایی
| |
۱۳:۵۶ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
مجلس ششم بهترین مجلس انقلاب بود
ناشناس
۱۲:۳۱ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
معیشت
کارگر
۱۲:۲۷ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
بی اعتمادی.بی لیاقتی و...
ناشناس
۱۲:۲۵ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
رد صلاحيت ها و فشارها و فسادهاي اقتصادي
ناشناس
۱۲:۲۱ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
همه ی موارد به یک اندازه اهمیت داره و اولویتی نمیشه براش قایل شد
ناشناس
۱۲:۱۴ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
همه پنج عامل موثرند که برآیند همه عوامل شده یاس عمومی از اصلاح امور مردم و موج ناامیدی بین آنها
ناشناس
۱۲:۱۰ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
لطفا اب را بریزید همانجا که میدانید
تیمور
۱۲:۰۷ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
اون نماینده ای که میگفت میخاد حکم اعدام روحانی رو بگیره رای آورد یا نه؟؟؟؟
محمد
۱۲:۰۱ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
بايد ديد كه فردي كه در دوران جواني خود در اواسط دهه 70 6 روز هفته توي صف دكه روزنامه فروشي مي ايستاد و در گرما و سرما منتظر مي ماند تاروزنامه برسد، چرا امروز و در ميانسالي و اوج شكوفايي فعاليت هاي اجتماعي حاضر نيست يك روز در 4 سال و در صف انتخابات بايستد؟ اين تغيير بزرگ دليلي بزرگتر از اين حرف ها دارد.
ناشناس
۱۱:۵۷ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
گزینه پنجم درست است
ناشناس
۱۱:۵۵ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
احسنت
نقی
۱۱:۵۵ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
مجلس دیگر در راس امور نیست. تصمیمات در جاهای دیگری گرفته می شود. من روز آدینه بسیار با خودم کلنجار رفتم. چون تصمیم گرفته بودم رای ندهم. ولی آخرش رفتم و رای دادم. ولی دختر و دامادم، سه پسرم و همسرم هیچ کدام رای ندادند. یعنی در یک جمع 7 نفره فقط من رای دادم. یعنی در خانواده ما فقط 14.3 درصد رای دهنده بود. همین را بسط بدهید به کل جامعه ایران. این را هم بگویم که تمام اعضای خانواده ما در انتخابات پیشین پای ثابت انتخابات بودند ولی این بار با صندوق رای قهر کرده بودند.
ناشناس
۱۱:۵۳ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
عالی بود به نظر پنجمین گزینه مهمترین گزینه است.
ناشناس
۱۱:۵۳ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
چرا درصد مشارکت صریح و شفاف اعلام نمی شود؟
ناشناس
۱۱:۴۱ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
باریک الله به آقای خدیر تاریخ دان و تطبیق دهنده تاریخ با امروز، خداقوت
ناشناس
۱۱:۲۹ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
خود شما انصاف دهید:
مجلس اصولگرا، برجام را در 20 دقیقه تصویب می کند، مجلس اصلاح طلب FATF را در دو سال نمی تواند تصویب کند.
با این حساب، مجلس اصلا کاره ای است در این مملکت؟
احسان
۱۱:۲۷ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
فقط همین یک دلیل کافی بود. شورای عالی اقتصادی. شورای عالی فضای مجازی. شورای عالی انقلاب فرهنگی. شورای عالی ....
**
۱۱:۲۵ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
تحلیل منطقی و واقعگرانه ای بود. ممنون
ناشناس
۱۱:۲۲ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۴
من افراد زیادی را می شناسم که شرکت نکردند چون تصورشان این است که مجلس دیگر کاره ای نیست و تمام تصمیمات مملکت در مجمع و شورای نگهبان گرفته می شود
تعداد کاراکترهای مجاز:1200