عصر ایران؛ سروش بامداد - «براساس روایت پیامبر، کسی که در انتخابات شرکت نکند، مسلمان نیست»؛ این جمله را سید احمد علم‌الهدی امام جمعۀ مشهد در خطبه‌های روز برگزاری انتخابات بیان کرد و چون پیش بینی می‌کرد مورد انتقاد واقع می‌شود تأکید کرد «این حرف را من نمی‌گویم، صحبت پیامبر است.»
روشن است که به ذهن مخاطب این نکته خطور می‌کند که مگر انتخابات، امری مدرن نیست؟ چگونه ممکن است پیامبر به ساز و کار رأی‌گیری و انتخابات اشاره کرده باشد در حالی که در نگاه مذهبی اکثریت، ملاک حقانیت نیست و در مردم سالاری دینی هم اکثریت آرا به عنوان یک ساز و کار ادارۀ کشور پذیرفته شده و مشروعیت به مفهوم عرفی آن مطرح است نه مشروعیت مذهبی.
استناد آقای علم‌الهدی البته به این روایت است که "هر که صبح برخیزد و به امور اجتماعی مسلمانان اهتمام نورزد، مسلمان نیست."
با فرض سوء تفاهم می‌توان گفت آقای علم‌الهدی دچار دو فقره سوء تفاهم شده است: اول از این روایت. چون صحبت از رأی و انتخابات نیست و انتخابات امری مدرن است و دوم از اعلام تکلیف شرعی از جانب رهبری.
«مسلمان نبودن» یا « تکلیف شرعی» که در سخنان پیامبر و رهبری است اما جنبۀ تکفیری و خارج کردن از دین ندارد. در بیان اهمیت موضوع است و این که امور فردی کافی نیست و به امور سیاسی و اجتماعی باید همت گمارد.
نقل می‌کنند فردی مفهوم آیه‌ای را از مرحوم آیت الله خویی می‌پرسد و ایشان نظر خود را می‌گوید و فرد می گوید پس به مؤمنین بگویم این آیه چنین می‌گوید؟ مرحوم آیت الله خویی پاسخ می‌دهد: بگویید فهم خویی از این آیه چنین است. آقای علم الهدی هم نهایتاً می تواند بگوید من مصداق این روایت را در زمان حال شرکت در انتخابات می دانم. نه این که آن را متر و معیار مسلمانی و نامسلمانی قرار دهد.
اظهار نظر دیگر شبیه این مورد و ربط دادن به دین و مذهب از آن شیخ عباس تبریزیان است که به خاطر بحث " طب اسلامی" و آتش زدن کتاب مرجع پزشکی سر و صدا کرد و گفته است: « تا حالا هیچ مسلمانی در دنیا با کرونا نمرده اگر کسی می میرد فقط پیروان و شیعه هاریسون هستند که دین ندارند.»
با درگذشت 5 نفر در ایران که مسلمان هم بوده اند صحبت های آقای تبریزیان باطل شده مگر این که ایشان بخواهد بر ادعای خود پافشاری کند و خدای ناکرده مسلمانی متوفیان را زیر سؤال ببرد.
با اعلام نرخ مشارکت نیز دست کم نیمی از مردم در شهرستان ها و 70 درصد شهروندان در شهرهای بزرگ که در انتخابات روز جمعه دوم اسفند شرکت نکردند مسلمان نیستند!
روشن است که این ادعاها نادرست است. اما چرا برخی از روحانیون این گونه سخن می گویند؟ این اجازه و اختیار خارج کردن شماری از مردم از اسلام و مسلمانی را از کجا آورده اند؟ وقتی مراجع تقلید نیز چنین نمی کنند اینان در خود چه مرتبتی یافته اند که این گونه حکم صادر می کنند؟
آیه مبارکه قرآن که پس از فتح نازل شده تأکید دارد بر «یدخلون فی دین‌الله افواجا» یعنی فوج فوج داخل دین می‌شوند اما نتیجه تکاپوی برخی از آقایان برای فتوح دنیوی و سیاسی عملا این می‌شود « یخرجون من دین الله افواجا». البته خوش بختانه آن که اعتقاد دیرین دارد از دین الله خارج نمی شود و با حرف امثال آقای علم الهدی و تبریزیان هم احراج نمی شود. تنها اعتماد عمومی فرومی‌کاهد و گرنه کیست که بتواند کاهش نرخ مشارکت در انتخابات یا مرگ در پی ابتلا به ویروس کرونا را به خروج از دین و نامسلمانی ربط دهد؟ امیدواریم آقایان علم الهدی و تبریزیان نگویند ما!
مهم تر این که امور سیاسی و رقابتی و انتخاباتی و بیماری‌ها و امثال آن گذرایند و نباید دست‌مایۀ موضوعات دیگر قرار گیرند. از این رو انتظار می‌رود متولیان دین اظهار نظر کنند خصوصا این که آقای علم‌الهدی تصریح کرده این نظر شخصی من نیست و اصرار دارد به پیامبر نسبت دهد.
------------------------------
بیشتر بخوانید: