شیوع بیماری کرونا در ایران از چند جهت حائز اهمیت است. کرونا امروز فقط یک بیماری در حوزه نظام بهداشت و سلامت نیست بلکه مسألهای جهانی است. سالها پیش که بهتازگی مباحث جهانی شدن در محافل آکادمیک مورد بحث قرار گرفته بود، جیمز روزنا در کتاب «جهان آشوبزده» به مسأله بیماریهای جهانی توجه کرد. بیماریها با گسترش ارتباطات انسانی، مرزها را درنوردیده و به سرعت همهگیر شده و با گسترش ارتباطات به مسألهای جهانی تبدیل میشوند.
کرونا همچنین در داخل کشور بههمان اندازه که مسأله بهداشتی باشد، مسألهای اجتماعی-سیاسی است. کرونا، ویروس کوری است که مرزهای طبیعی و اجتماعی را به رسمیت نمیشناسد؛ بین دولتی و مردمی، نظامی و غیرنظامی، اصلاحطلب و اصولگرا، بالاشهری و پایینشهری، زن و مرد، این قوم یا آن قوم و... تمایز قائل نمیشود. این ویروس کور از هرخطی عبور میکند و به هیچ دروازهای محدود نمیشود.
مقابله با این بیماری پروژه مشترک مردم و حاکمیت سیاسی است. مردم همه با هم که باشند و با مشارکت در یک برنامه مشترک و با اعتماد به نظام سلامت، اطلاعرسانی دلسوزانه و ایجاد شفافیت و عمل به توصیههای وزارت بهداشت میتوانیم دروازههای شیوع ویروس را ببندیم و با مشارکت همگانی برای مقابله با ویروس کور متحد شویم.هیچ کس در امان نیست و تنها در سایه اعتماد، مراعات و مراقبت، میتوان دیواری برای دفاع در برابر این ویروس ایجاد کرد.
مشارکت ملی توأم با اعتماد به یکدیگر است که مقابله با این بیماری ممکن میشود. وقتی موفق خواهیم شد که همه فکر کنند «کرونا مسأله همه ماست.»دولت از ابتدای شیوع ویروس کرونا در چین موضوع را در دستور کار خود قرار داد. وزارت بهداشت حساسیت لازم را در مراکز درمانی ایجاد کرد و کمیتههای ذیربط در آن وزارتخانه شکل گرفتند.
در جلسه دولت تصمیم گرفته شد که همه دستگاههای ذیربط باید در کنار وزارت بهداشت قرار گیرند. در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۹۸ در دفتر آقای جهانگیری در جلسه بررسی راهکارهای پیشگیری از ورود ویروس کرونا و مقابله با آن مقرر شد، پروازهای مسافری به چین ممنوع شود و صرفاً پروازهایی که در آسمان بودند یا چند پرواز برای بازگرداندن ایرانیها برقرار بود و فقط تا چند روز بعد از آن پروازها با وجود رعایت حداکثری مسائل بهداشتی، تعطیل شد. چند پرواز فقط برای حملونقل بار تحت نظر وزارت بهداشت با رعایت اصول ایزولاسیون کامل اجازه تردد بین ایران و چین داشتهاند. مرزها کنترل شدند و اسکنر در فرودگاهها نصب شد. وزارت بهداشت در ۲۳ پایانه حضور پیدا کرد. شماره تلفنی هم برای پاسخگویی به سؤالات شهروندان اعلام شد.
بنابراین اولین و مهمترین تصمیم در دولت، شفافیت در برخورد با موضوع و بیان هرآنچه رخ داده و خواهد داد به مردم با کمال صداقت بود. اعضای دولت که در جلسه درباره این مسأله صحبت کردند بر ایجاد اعتماد و شفافیت و مراقبت از مردم تأکید داشتند.
روز چهارشنبه سی بهمن با مثبت اعلام شدن نتایج ویروس کرونا در قم بلافاصله اطلاعرسانی شد و بهرغم اینکه عدهای متأسفانه حتی دولت را متهم کردند برای بیرونق کردن انتخابات «کروناهراسی» ایجاد کرده (در این نحوه تلاش برای کسب قدرت که برای جان انسانها ارزشی قائل نیست بعداً سخن خواهم گفت) است، پنجشنبه صبح با احساس نیاز به بسیج ملی و اقدامات احتمالی سختگیرانه، که خارج از وظایف وزارت بهداشت است، ستاد پیشگیری و مقابله با بحران کرونا با دستور رئیسجمهور تشکیل شد.
دستورالعملها به همه استانها و اختیارات به استانداران صادر شد. اقدامات لازم برای مراقبت از مردم در استانی که کانون اولیه شناسایی شد صورت گرفت.تصمیم گرفته شد که روز شنبه سوم اسفند جلسهای با همه رسانهها در وزارت ارشاد برگزار کنیم. اتاق رسانه در وزارت بهداشت تشکیل خواهد شد و وزارت صمت دیروز جمعه با همه کارخانههای تولید ماسک مذاکره کرد تا در صورت نیاز، تولید در سه شیفت صورت گیرد.
خوشبختانه با اقداماتی که از سالهای گذشته انجام شده، ما از نظر تکنولوژی تولید ماسک در شمار چند کشور بادانش هستیم و کمبودی از این جهت نخواهیم داشت.
مردم نباید نگران وجود ماسک در کشور باشند و توصیه میکنم که ماسک اضافی خریداری نکنند. متأسفانه پنجشنبه شاهد بودم یک داروخانه در تهران ماسک را مانند یک کالای قاچاق بیش از ۱۵ هزار تومان به فروش رساند که رفتاری غیرمدنی و سوداگرانه است، گرچه دستگاههای نظارتی و تعزیرات در این زمینه فعال هستند.
اطلاعرسانی غیرمسئولانهای که از سوی برخی صورت میگیرد به مردم و اقدام مشترک همگی ما و حل مسأله هیچ کمکی نمیکند. ما به مشارکت ملی نیاز داریم و به یاد داشته باشیم که با ویروسی بیتفاوت نسبت به هر تفاوت اجتماعی و انسانی روبهرو هستیم. کاستیهای خود را میشناسیم، اما نقاط قوت بسیاری هم برای مقابله با ویروس کرونا داریم.
معتقدم و از نزدیک شاهدم وزارت بهداشت با صداقت و شفافیت کامل در مواجهه با این ویروس عمل میکند. آنها که بیاعتمادی میپراکنند، رفتاری غیرسازنده و غیرخیرخواهانه انجام میدهند.