امیر شجاعان در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه به تعداد شعب اخذ رای، دستگاه احراز هویت الکترونیکی تولید شده است، اظهار کرد: دستگاه‌ها به گونه‌ای طراحی شده که امکان هک شدن آنها بسیاربسیار ضعیف است و از این بابت نگرانی وجود ندارد.
وی همچنین تاکید کرد: در روز اخذ رای شناسنامه و کارت ملی مورد نیاز است، ولی الزامی برای کارت ملی هوشمند نداریم البته بدون شماره ملی به هیچ وجه از کسی رای‌گیری نخواهیم کرد.
متن کامل گفت وگوی ایسنا با امیر شجاعان رئیس کمیته فناوری اطلاعات ستاد انتخابات کشور درباره شیوه انجام احراز هویت الکترونیکی به شرح زیر است:
احراز هویت در یک ثانیه انجام می‌شود
رئیس کمیته فناوری اطلاعات ستاد انتخابات کشور با بیان اینکه یکی از مهمترین فرایندها در روز اخذ رای، احراز هویت رای دهندگان و جلوگیری از رای تکراری است، اظهار کرد: در روز اخذ رای باید مشخص شود مدارکی که فرد ارائه می‌کند، مربوط به خود اوست. در پایگاه ثبت احوال بالای 18 سال دارد و شناسنامه ارائه شده مربوط به افراد فوت شده نباشد. احراز هویت الکترونیکی به ما کمک زیادی می‌کند تا هویت افراد احراز شده و افراد با شناسنامه تکراری یا شناشنامه افراد فوت شده رای ندهند. در بسیاری از دنیا، احراز هویت الکترونیکی و جلوگیری از رای تکراری را معادل انتخابات الکترونیکی می‌دانند. در این دوره با تجهیزات فراهم شده، امیدواریم با کیفیت خیلی بهتری احراز هویت را انجام دهیم.
وی درباره فرایند انجام احراز هویت الکترونیکی در شعب اخذ رای گفت: در گام اول، مسئول شعبه شناسنامه و کارت ملی فرد را دریافت می کند. کارت ملی فرد در بخشی از دستگاه قرار داده می شود و دستگاه تشخیص می دهد که کارت ملی، جعلی نیست و مثل بارکدخوان، اطلاعات مربوط به شماره ملی را به صورت اتوماتیک می‌خواند. در مرحله بعد، دستگاه از حافظه خود کنترل می کند که فرد در سن قانونی بوده، فوت نکرده و در این دوره رای نداده باشد. شماره ملی فرد از طرف دستگاه برای پایگاه ما در وزارت کشور ارسال می شود و ما کنترل می‌کنیم این فرد در شعبه دیگری رای نداده باشد. وقتی جواب ما به شعبه ارسال شد، تعرفه رای به رای دهنده داده می شود. دستگاه یک شماره چهار رقمی می‌دهد که این شماره در ته سوش تعرفه رای فرد ثبت می‌شود تا مشخص شود، اطلاعات این فرد استعلام شده است. احراز هویت الکترونیکی از زمانی که اطلاعات وارد دستگاه می‌شود، یک ثانیه انجام می شود البته در مناطقی که امکانات زیرساختی ضعیف‌تر است، احراز هویت حداکثر ده تا پانزده ثانیه انجام می شود بنابراین احراز هویت الکترونکی در شعب صفی ایجاد نخواهد کرد.
ملاک اخذ رای، تشخیص دستگاه احراز هویت الکترونیکی است
وی خاطرنشان کرد: در دوره‌های قبل انتخابات ممکن بود سامانه ما اعلام می کرد که فردی دو بار رای داده است یا شناسنامه وی مربوط به افراد فوت شده است یا هجده سال دارد ولی اگر همین فرد مدارکی را ارائه می‌کرد و شناسنامه اش مهر نداشت و مصّر بود رای نداده است، ما ملاک را مهر شناسنامه فرد قرار می دادیم ولی در این دوره اینگونه نیست و اگر سامانه تشخیص داد که فرد یک بار رای داده است، دیگر به فرد تعرفه نخواهد داده شد.
به تعداد شعب، دستگاه احراز هویت وجود دارد
شجاعان همچنین با اشاره به اینکه به تعداد شعب اخذ رای، دستگاه احراز هویت الکترونیکی تولید شده و در حال توزیع است، تصریح کرد: در هر شعبه یک دستگاه احراز هویت الکترونیکی استفاده می شود و تعدادی دستگاه به عنوان ذخیره هم در اختیار استان‌ها قرار داده‌ایم.
سرعت احراز هویت را افزایش داده‌ایم
مدیرکل فناوری اطلاعات وزارت کشور درباهر سرعت کار دستگاه‌های احراز هویت الکترونکی افزود: در دوره‌های گذشته انتخابات، همزمان که اطلاعات فرد را کنترل می‌کردیم، اطلاعات مختلفی از فرد را در ته سوش تعرفه رای ثبت می کردیم اما در این دوره تعداد اطلاعات ثبت شده را کاهش داده و به چهار مورد رسانده‌ایم تا سرعت کار را افزایش دهیم. سرعت احراز هویت الکترونیکی از سرعت نوشتن دستی اطلاعات در ته سوش تعرفه رای بیشتر است.
نگران هک شدن دستگاه‌ها نیستیم
وی درباره طراحی و امنیت دستگاه‌های احراز هویت اظهار کرد: کلیه طراحی‌های دستگاه‌ها در داخل کشور انجام شده است و اصلا دستگاهی مشابه دستگاه‌های ما وجود ندارد. تمام سیستم‌های رمزنگاری، نرم‌افزاری و حتی سیستم عامل دستگاه‌ها مخصوص این دستگاه بوده و در داخل کشور طراحی شده است. برخی قطعاتی که به لحاظ اقتصادی تولید آنها مقرون به صرفه نبوده یا تکنولوژی آن در داخل کشور نبوده است را هم وارد کرده ایم. دستگاه‌ها به گونه‌ای طراحی شده که امکان هک شدن آنها بسیاربسیار ضعیف است و از این بابت نگرانی وجود ندارد. شبکه مورد استفاده اختصاصی است و ما کار خیلی ویژه‌ای انجام نمی دهیم که نگران هک شدن باشیم. ما شماره ملی را ارسال کرده و در پایگاه این شماره بررسی می شود تا کنترل کند فرد پیش از این رای داده است یا نه.
دستگاه‌ها هم به صورت آفلاین و هم آنلاین کار می‌کنند
شجاعان با اشاره به اینکه شیوه‌های موازی احراز هویت را پیش بینی کرده‌ایم که اگر مشکلی پیش بیاید، از آن روش‌ها استفاده کنیم، خاطرنشان کرد: کل مجموعه زیرساختی کشور با ما همراهی می کنند و همه آماده باش هستند تا احراز هویت بدون ریسک عملیاتی شود. از سویی قطع اینترنت موجب قطع شدن دستگاها نمی شود زیرا از فضای اینترنت استفاده نمی کنیم. دستگاه احراز هویت الکترونیکی هم به صورت آفلاین و هم آنلاین کار می کند.
وی همچنین گفت: در شرایط آفلاین که کل شبکه ارتباطی ما قطع باشد، چهار کنترل از پنج کنترل را می توانیم انجام دهیم. ما داده‌های مربوط به پایگاه ثبت احوال را به صورت رمزبندی شده داخل حافظه دستگاه‌ها داریم و پنج کنترل را در روز اخذ رای توسط دستگاه‌های احراز هویت الکترونیکی انجام می دهیم. اولین کنترل این است که آیا اسناد هویتی فرد اصالت دارد یا نه. دومین کنترل این است که آیا فرد در سن قانونی قرار دارد. سومین کنترل این است که فرد فوت نشده باشد. چهارمین کنترل این است که آیا پیش از این رای داده نباشد. این چهار کنترل به شبکه و ارتباط نیازی ندارد. پنجمیمن کنترل این است که آیا این فرد در شعبه دیگری رای داده است یا خیر.
شجاعان با اشاره به اینکه اگر ارتباط ما دچار مشکل شود فقط کنترل پنجم را از دست می دهیم، تصریح کرد: البته این بدان معنا نیست که ما اصلا متوجه نمی‌شویم که فرد پیش از این رای داده است یا خیر. ما تمام شماره ملی‌ها را در دستگاه داریم و پس از کنترل‌های لازم اگر فردی دو بار رای داده است، ما متوجه می شویم یعنی اگر فردی که پیش از این رای داده باشد ولی شناسنامه‌اش مهر نخورده باشد، به شعبه بیاید و احراز هویت به صورت آفلاین شود و رای دهد، در فردای روز اخذ رای می توانیم این فرد را شناسایی کنیم.
بدون شماره ملی به هیچ وجه از کسی رای‌گیری نخواهیم کرد
رئیس کمیته فناوری اطلاعات ستاد انتخابات کشور تاکید کرد: در روز اخذ رای شناسنامه و کارت ملی مورد نیاز است ولی الزامی برای کارت ملی هوشمند نداریم البته بدون شماره ملی به هیچ وجه از کسی رای‌گیری نخواهیم کرد.
این انتخابات را صددرصد الکترونیکی نمی‌دانیم
شجاعان در پایان گفت: خیلی امیدواریم با تجهیزات فراهم شده، با کیفیت بسیار بالایی احراز هویت را انجام دهیم و گامی مهم در جهت انتخابات الکترونیکی برداریم. البته ما هنوز این انتخابات را صددرصد الکترونیکی نمی‌دانیم زیرا انتخابات تمام الکترونیکی انتخاباتی است که رای دهنده به جای تعرفه کاغذی، تعرفه الکترونیکی دریافت کند. انتخابات شورای اسلامی شهر در سال 96 در 139 شهر را کاملا الکترونیکی برگزار کردیم و بیش از هشت میلیون نفر با این تجهیزات رای دادند. امیدواریم در دوره‌های آتی انتخابات بتوانیم از این تجهیزات برای اخذ و شمارش آرا استفاده کنیم زیرا در شهرهای بزرگ کار شمارش آرا سخت و زمان بر است و استفاده از تجهیزات الکترونیکی کار شمارش آرا را راحت می‌کند. امیدواریم با شورای نگهبان برای برگزاری انتخابات تمام الکترونکی به توافق برسیم.