به گزارش ایسنا و به نقل از تک اکسپلوریست، هر ساله حدود ۳۰۰ هزار تن موی انسان وارد چرخه زباله میشود و از بین میرود. اگرچه موهای انسان تجزیهپذیر هستند اما تجمع آنها در زبالهها به دلیل دفع غیرقابل کنترل منجر به ایجاد مشکلات جدی برای محیط زیست خواهد شد. دانشمندان موسسه(CSMCRI) راه حلی برای رفع این مشکل ارائه دادهاند. آنها موفق به توسعه فرایندی شدهاند که از طریق آن میتوانند کود بیولوژیکی را از موهای بدن انسان استخراج کنند. آنها همچنین موفق به استخراج ملانین و کراتین از آن شدهاند.
"ملانین"(melanin) یک اصطلاح گسترده برای گروهی از رنگدانههای طبیعی موجود در بسیاری از موجودات زنده است. تولید ملانین در بخشی از سلول ملانوسیت به نام ملانوزوم از اسیدآمینه تیروزین اتفاق میافتد. پوست، مو و به ویژه پوست با رنگدانه تیره حاوی ملانوزومهایی با مقادیر بیشتر ملانین هستند. کراتین(Keratin) یک پروتئین سنتز شده است که در بسیاری از موجودات زنده یک عنصر ساختاری است. کراتین همچنین بهترین نمونه پروتئین فیبری است. در پستانداران ناخن و مو از کراتین ساخته شده است.
ارزش هرکیلوگرم کراتین در بازار ۲۱۰ تا ۲۸۰ دلار است، در حالی که ملانین از طلا گرانتر است و هر گرم آن حدود ۵۶ تا ۷۰ دلار فروخته میشود. ملانین برای درمان انواع سرطان مورد استفاده قرار میگیرد در حالی که کراتین در صنایع آرایشی مورد استفاده قرار میگیرد.
پژوهشگران هندی طی این مطالعه برای جداسازی ملانین و کراتین از "مایع یونی هیدراته"(hydrated ionic liquid) استفاده کردند. این مایع میتواند موهای انسان را به طور کامل حل(تجزیه) کند. این محلول از ۶۰ درصد محلول آبی و ۴۰ درصد نمک مایع در دمای اتاق تشکیل شده است.
دکتر "کملش پراساد"(Kamlesh Prasad) از موسسه CSMCRI گفت: نمک معمولی که استفاده میکنیم در دمای اتاق جامد است، اما این نوع متفاوتی از نمک است که در دمای معمولی اتاق مایع است. از این برای حل نمکهای جامد استفاده میشود.
طی این مطالعه ۵۰ گرم از نمونه موی انسان مورد آزمایش قرار گرفت. برای از بین بردن رد شامپو، خاک و روغن، موها با یک راه حل تخصصی کاملاً شسته شدند. سپس موها به مدت ۹ ساعت در مایع یونی هیدراته قرار گرفتند تا موهای انسان در آن حل شده و سپس یک محلول سیاه از آن به جای ماند.
هنگامی که اسید هیدروکلریک به این محلول اضافه شد، ملانین سیاه به عنوان رسوب ظاهر شد. پس از استخراج ملانین، پژوهشگران به محلول مذکور استون اضافه نمودند و سپس موفق به استخراج کراتین شدند.
دکتر پراساد در ادامه افزود: مایع یونی هیدراته میتواند ۲۰-۲۵ درصد از موهای انسان را به طور کامل حل و تجزیه کند. ملانین و کراتین نیز به ترتیب در حدود ۱۰-۲۲ و ۳۸-۳۶ درصد از محلول استخراج شدند.
پس از استخراج ملانین و کراتین، از مایع باقیمانده پسماند نیز میتوان به عنوان کود استفاده کرد که برای تشکیل آن از کود جلبک دریایی به نسبت ۵۰:۵۰ استفاده میشود. دکتر پراساد تخمین زد که از یک کیلوگرم از موهای انسان میتوان ۲۰۰ گرم ملانین، ۳۶۰ گرم کراتین و ۳۰۰ میلی لیتر مایع یونی استخراج کرد که از آن نیز میتوان به عنوان کود استفاده نمود.
هند جزو یکی از بزرگترین صادرکنندگان موهای انسان به شمار میرود. دکتر پراساد در انتها گفت: با توجه به فراوانی موهای انسان در هند میتوان از آنها به عنوان یک ماده بیولوژیکی که کاربردهای فراوانی دارد، استفاده نمود.