آیا تا به حال در هنگام خرید باطری قلمی و باطری نیم قلمی و یا حتی شارژر باطری به این مساله دقت کرده اید که تفاوت این ها تنها در برند سازنده ی ان ها نیست؟
که تکنولوژی تولید هر کدام، ان ها را منحصر به فرد کرده است؟ اگر حتی تاکنون این سوالات برایتان پیش نیامده است پیشنهاد میکنیم تا با ما در این مقاله همراه و با دنیای باطری های قلمی بیشتر اشنا شوید.
جالب است بدانید که در سال های ابتدایی تولید باطری های سیلندری (باطری های قلمی امروزی که دارای پیل خشک هستند) کارخانه ها این باطری ها را در ابعاد مختلفی تولید میکردند و هیچ اندازه ی استانداردی برای ان ها تعریف نشده بود.
تا اینکه در سال 1907 سازمان ملی استاندارد امریکا اندازه های استانداردی را برای ان ها تعریف کرد که امروزه شاهد حضور ان ها در بازار هستیم. این اندازه ها به صورت زیر تعریف شده اند:
استاندارد باتری |
ابعاد |
ولتاژ نامی (ولت) |
ظرفیت متداول (میلیآمپر ساعت) |
AAAA |
۸.۳ در ۴۲.۵ |
۱.۵ |
۶۲۵ |
AAA (نیمقلمی) |
۱۰.۵ در ۴۴.۵ |
۱.۵ |
۵۰۰ تا ۱۵۰۰ |
AA (قلمی) |
۱۴.۵ در ۵۰.۵ |
۱.۵ |
۶۰۰ تا ۳۰۰۰ |
C |
۲۶.۲ در ۵۰ |
۱.۵ |
۳۸۰۰ تا ۸۰۰۰ |
D |
۳۴.۲ در ۶۱.۵ |
۱.۵ |
۵۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ |
وزن باطری های نام برده در جدول بالا با توجه به جنسی که از ان ساخته شده اند متفاوت است. امروزه 60 درصد از باطری های قلمی متداولی که در بازار به فروش میرسند باطری الکالاین هستند.
جدول مشخصات باطریهای قلمی (AA) متداول |
||||||
زینک-کربن |
آلکالاین |
لیتیوم |
لیتیوم-یون |
نیکل کادمیوم |
نیکل-هیدرید فلز |
|
ولتاژ نامی |
1.5 V |
1.5 V |
1.5 V |
3.6-3.7 V |
1.2 V |
1.2 V |
ظرفیت در شرایط جریان ثابت ۵۰ میلیآمپر |
400–1700 mAh |
1800–2600 mAh |
2700–3400 mAh |
600-800 mAh |
600–1000 mAh |
600–2850 mAh |
حداکثر انرژی در ولتاژ نامی و جریان ۵۰ میلیآمپر |
2.55 Wh |
3.90 Wh |
5.10 Wh |
2.88-2.96 Wh |
1.20 Wh |
3.42 Wh |
قابلیت شارژ |
ندارد |
بعضی مدلها |
ندارد |
دارد |
دارد |
دارد |
باطری نیم قلمی نسبت به باطری قلمی ابعاد کوچک تری دارد که موجب شده تاظرفیت کمتری نیز داشته باشد. این باطری ها اغلب در دستگاه هایی مورد استفاده قرار میگیرند که فضای کمتری برای باطری ها دارند.
جدول مشخصات باطریهای نیمقلمی (AAA) متداول |
||||||
زینک-کربن |
آلکالاین |
لیتیوم |
لیتیوم-یون |
نیکل کادمیوم |
نیکل-هیدرید فلز |
|
ولتاژ نامی |
1.5 V |
1.5 V |
1.5 V |
3.6-3.7 V |
1.25 V |
1.25 V |
ظرفیت در شرایط جریان ثابت ۵۰ میلیآمپر |
540 mAh |
820–1200 mAh |
1200 mAh |
350 mAh |
300–500 mAh |
600–1250 mAh |
حداکثر انرژی در ولتاژ نامی و جریان ۵۰ میلیآمپر |
0.81 Wh |
1.3-1.8 Wh |
1.8 Wh |
1.3 Wh |
0.38-0.63 Wh |
0.75-1.6 Wh |
قابلیت شارژ |
ندارد |
بعضی مدلها |
ندارد |
دارد |
دارد |
دارد |
میتوان با استفاده از تبدیل، باطری های نیم قلمی را به قلمی تبدیل کرد. به این صورت که در جایی تعبیه میشوند و اندازه ان ها بزرگ تر میشود تا درون دستگاه جای بگیرند.
باطری کوادروپل A (AAAA) از باطری نیم قلمی کوچک تر است و برای دستگاه های کوچکی مانند اشارهگرهای لیزری کوچک، ریموت دزدگیر ماشین، خودکارهای مجهز به لامپ LED، استایلوسها و آمپلیفایرهای هدفون ساخته شده است.
با این که شهرت این باطری ها از سال 2010 تاکنون بیشتر شده است با این حال هنوز هم پیدا کردن ان ها در مغازه ها سخت است.
باطری های سایز C از دهه 20 تاکنون تولید میشده اند که ابعاد بزرگتری نسبت به باطری های قلمی دارند. این باطری ها که امروزه از جنس الکالاین هستند ظرفیتی بالغ بر 8000 میلی امپر بر ساعت دارند در حالیکه مدل قدیمی تر ان ها یعنی روی کربن تا 3800 میلی امپر بر ساعت ظرفیت داشت.
نوع دیگر باطری ها باطری های نوع D است که بزرگ تر از سایر باطری ها هستند. این باطری ها که قدیمی ترین نوع باطری ها هم هستند و از سال 1898 تولید میشوند برای وسایل پر مصرفی مانند رادیو، صبط صوت و ... مورد استفاده قرار میگیرند.
این باطری ها تا 20 هزار میلی امپر ساعت ظرفیت دارند و به باطری های چراغ قوه ای معروف هستند. بزرگ ترین مصرف کننده این باطری ها کشور امریکا است که 8 درصد از سهم جهانی را به خود اختصاص داده است.
در جدول زیر انواع باطری های قلمی را همراه با عمر قفسه یا نرخ دشارژ اورده ایم:
نوع باطری |
قابلیت شارژ مجدد |
عمر قفسه/نرخ دشارژ خودکار |
لیتیوم-فلز (LiM) |
ندارد |
۱۰ سال |
قلیایی (Alkaline) |
ندارد |
۵ سال |
روی-کربن (ZnC) |
ندارد |
۲ تا ۳ سال |
لیتیوم-یون (Li-ion) |
دارد |
۲ تا ۳ درصد در ماه |
نیکل-هیدرید فلز (NiMH) جدید |
دارد |
۲ تا ۳ درصد در ماه |
سربی-اسیدی (Lead–Acid) |
دارد |
۴ تا ۶ درصد در ماه |
نیکل-کادمیوم (NiCd) |
دارد |
۱۵ تا ۲۰ درصد در ماه |
نیکل هیدرید فلز (NiMH) قدیمی |
دارد |
۳۰ درصد در ماه |
باطری های قلمی به طور کلی به دو دسته ی قابل شارژ و غیرقابل شارژ تقسیم میشوند. در ادامه انواع باطری های قلمی غیرقابل شارژ را معرفی میکنیم:
باطری های غیرقابل شارژ یا یکبار مصرف:
باطری های قابل شارژ:
شارژر باطری:
زمانی که باطری های شارژی به بازار راه پیدا کردند مسلما باید شارژر ان ها نیز تولید و به بازار عرضه میشد. شارژر باطری در دو مدل به بازار عرضه شد. یکی مدل هوشمند و دیگری مدل غیرهوشمند بود.
مدل هوشمند همانطور که از نام ان بر می اید به این صورت عمل میکند که میتوان انواع مختلف باطری ها را درون ان جای داد بدون اینکه اختلالی ایجاد شود.
چرا که هر باطری به صورت جداگانه شارژ میشود و زمانی که باطری به طور کامل شارژ شد شارژر فرایند شارژ را متوقف میکند.
اما در شارژر غیرهوشمند باطری ها به صورت همزمان شارژ میشوند و لذا باید باطری های همانند را درون دستگاه قرار داد تا در یک زمان به شارژ کامل برسند.
در این دستگاه قطع کن خودکار وجود ندارد و باید محاسبه کنید که هر باطری چه میزان زمان برای شارژ نیاز دارد و طبق ان خودتان اقدام به جداسازی باطری ها کنید.