روزنامه عصر خودرو در شماره امروز خود نوشت: گروه قطعات خودرو عظام که شامل 12 شرکت بزرگ توليدي در تهران و ديگر استانها ازجمله آذربايجان شرقي، گيلان، البرز و اصفهان است، از سال 1372 فعاليت خود را آغاز کرده و اکنون نزديک به چهارهزار نفر شاغل مستقيم و بيش از 20هزار نفر شاغل غيرمستقيم را تحت پوشش خود دارد. ليسانسهاي معتبر و همکاريهاي مبتني بر تکنولوژيهاي روز دنيا با شرکتهاي صاحبنام جهاني نظير Bosch آلمان،Valeo فرانسه، ماندو در کره جنوبي و...، خطوط توليد مختلف، آزمايشگاههاي مرجع بهعنوان همکار موسسه استاندارد، زيرساخت مناسب R&D و بسياري دستاوردهاي ديگر از داشته هاي امروز گروه عظام است که نيازهاي گروههاي خودروسازي کشور نظير ايرانخودرو، سايپا و غيره را تامين ميکند. درهمين زمينه با منصور ميرزايي، مديرعامل هلدينگ «عظام» گفتوگويي انجام دادهايم که مشروح آن در ادامه از نظرتان ميگذرد.
گروه عظام با چه رويکردهايي شکل گرفته است؟
مجموعه بزرگ عظام حدود سه دهه پيش متولد شد و با انتقال دانش فني و تکنولوژي از شرکتهاي معتبر دنيا و پرورش نيروي انساني موفق شد بخش اعظمي از صنعت قطعه و زنجيره تامين خودروسازان را به خود اختصاص دهد. اين رويکرد همسو با شعارهاي توليدمحوري است که مقام معظم رهبري در سالهاي اخير با هدف توسعه توليد ملي بهعنوان کليد حل بسياري از مشکلات کشور ازجمله مشکلات اقتصادي و اجتماعي اعم از بيکاري، اعتياد و... مطرح کردهاند. از اين رو، فعالان بخش توليد ازجمله کارآفرينان، مهندسان، کارگران و تمام کساني که دراين بخش کار ميکنند، سربازان اقتصادي محسوب ميشوند و حکم بسيجي دارند. گروه عظام نيز درطول سهدهه فعاليت خود با گذر از فراز و نشيبهاي صنعت، تحريم و مشکلات اقتصادي توانسته مسير توسعه را طي کند و بهعنوان يک هلدينگ 12 شرکت توليدي درقالب سهگروه توليدي تخصصي برق و الکترونيک، موتوري و تعليق انتقال قدرت را برپا کند. در اين مجموعه بزرگ صنعتي، انواع سيستمهاي برق و الکترونيک، ايمني و امنيتي و مکاترونيک، قطعات تزئيني و پلاستيکي، انواع کيت کلاچ و کمکفنر، فرمان هيدروليک، انواع دينام و استارت، موتور فن، قفلهاي سوئيچي و مکانيکي، انواع پوستههاي آلومينيومي، ريختهگري قطعات چدني نظير ميللنگ، ديسک و کاسهچرخ، بوش سيلندر، انواع پيستونهاي بنزيني، ديزلي و ديگر قطعات را براي خودروهاي داخلي توليد و تامين ميکنيم.
آمار توليد قطعات در گروه عظام بهچه صورت است؟
کارخانههاي گروه عظام سالانه بيش از 55 ميليون انواع قطعه و مجموعه قطعات خودرو را توليد ميکنند. براي توليد مجموعهها تعداد قابل توجهي قطعات ريز و درشت ميبايست توليد شوند. بر اين اساس، طي يک سال بيش از 940 ميليون شماره فني توليد و تحويل خودروسازان و خدمات پس از فروش آنها ميشود.
تولد و رشد گروه عظام چگونه بوده است؟
گروه قطعات خودرو عظام از سال 1372 با در اختيار گرفتن کارخانه پيستون ايران در تبريز متولد شد. درسالهاي بعدي با راهاندازي شرکت فرآوري ساخت و احداث کارخانههاي ديگر براساس نيازمندي صنعتخودرو تعداد شرکتهاي توليدي افزايش يافت و امروز با داشتن بيش از 100هزار مترمربع فضاي توليدي تبديل بهيکي از بزرگترين تامينکنندگان قطعات اصلي خودرو براي خودروسازان کشور و تامين قطعات يدکي خدمات پس از فروش آنها شده است.
آيا عظام مانند ديگر قطعهسازان بزرگ دنيا بهسمت مجموعهساز شدن نيز حرکت کرده است؟
مجموعهسازي از همان اوايل سالهاي دهه 80 که خودروسازان تامين قطعات مورد نياز خود را بهصورت مجموعه مدنظر داشتند، در دستور کار اين گروه قرار گرفت و در اين مسير سرمايهگذاريهاي قابل توجهي انجام شده است. موضوع مهم در اين خصوص تامين قطعات به شکل Tiering است که خودروسازان آن را دنبال ميکنند و بر اين اساس پنج مگاماژول اصلي شامل ماژول برق و الکترونيک، ماژول شاسي، تعليق و ترمز، ماژول بدنه و مکانيزمها، ماژول قواي محرکه و ماژول تزيينات داخل و خارج تعريف شده است.
تحقق اين هدف نياز به بسترسازي دارد. در گروه عظام با حرکتهايي که درجهت مجموعهسازي انجام شده با قدرت ميگوييم ميتوانيم مگاماژول برق و الکترونيک خودرو را و همچنين بسياري از قطعات ساير ماژولها را تامين کنيم.
با سرمايهگذاريهاي انجامشده در طول اين سالها درحالحاضر ظرفيتي براي توليد مجموعه قطعات خودرو بالغ بر 600 ميليون دلار در شرکتهاي گروه عظام ايجاد شده که ميتواند از خروج سالانه همين مقدار ارز از کشور جلوگيري کند. درحالحاضر بهدليل مشکلات بهوجود آمده براي صنعتخودرو، حداکثر تا 400ميليون دلار از اين ظرفيت قابل استفاده است که از اين مقدار حدود 300ميليون دلار در خودکفايي کامل قرار گرفته است. يعني فقط 100 ميليون دلار از مواد اوليه و قطعات نيمهساخته از خارج کشور وارد شده و مابقي آن بهطور کامل درداخل کشور توليد ميشوند. اگر سرمايهگذاري و پروژههاي ساخت داخل و خودکفايي انجام نشده بود، امروز بيش از نيمي از رقم مذکور بايد از طريق واردات
تامين ميشد.
آيا سرمايه گذاران عظام در خارج از کشور نيز اقدام به سرمايه گذاري کرده اند؟
سرمايهگذاران گروه قطعات خودرو عظام تا اين لحظه که بنده در کنارشان بودهام، حتي يک دلار در خارج از کشور سرمايهگذاري نکرده و تمامي عوايد کارخانههاي قطعهسازي را براي رشد و توسعه همين صنعت در داخل کشور سرمايهگذاري کردهاند. اگر شرکتها و کارخانههاي اين گروه با ظرفيت کامل کار کنند، سطح اشتغال در اين مجموعه به بيش از شش هزار نفر افزايش مييابد.
اين موضوع از آنجايي مهم است که براي ايجاد يک شغل بايد حداقل 250ميليون تومان هزينه شود. درحالحاضر براي پنجهزار نفر نيروي انساني که حدود چهارهزار نفر دربخش قطعهسازي و مابقي درساير شرکتهاي وابسته هستند، اشتغالزايي انجام شده است. با توسعه و احداث کارخانهها بالغ بر 100هزار مترمربع سوله همراه با تجهيزات و ماشينآلات مختلف درکارخانهها فعاليت ميکنند.
علاوه بر اين، بيش از 540 شرکت داخلي تامينکننده مواد اوليه و قطعات با بيش از 20 هزار نيروي انساني براي تامين نياز کارخانههاي عظام همکاري دارند که بخش قابل توجهي از اين شرکتها فقط براي گروه عظام فعاليت ميکنند. خلاصه بگويم درمجموع حدود 10 هزار ميليارد تومان سرمايهگذاري درمسير تحقق چشمانداز 1404 صنعتخودرو کشور براي توليد سهميليون دستگاه خودرو در سال انجام شده، اما شرايط اين صنعت بهشکل ديگري رقم
خورده است.
پراکندگي شرکتها و کارخانههاي عظام درسطح کشور به چه صورت است؟
«پيستون ايران» با ظرفيت توليد شش ميليون عدد انواع پيستون موتورهاي بنزيني و ديزلي همراه با رينگ گژنپين و شاتون در تبريز مستقر است. در شهر صنعتي رشت کارخانههاي «فرآوري و ساخت و پاياکلاچ» با ظرفيت توليد سالانه ششميليون انواع کمکفنر خودروهاي سبک و سنگين و 500 هزار مجموعه فرمان هيدروليک خودرو، دوميليون عدد انواع کيت کلاچ قرار دارند.
«مجتمع ذوب ريختهگري و ماشينکاري پاياذوب كاوه» در اصفهان با ظرفيت 20 هزار تن در سال انواع قطعات ريختهگري چدني، بوش سيلندر و ديگر قطعات خودرو را توليد ميکند. کارخانه «سازهپويش» با دو سايت درشهر صنعتي اشتهارد و يک سايت توليدي در جاده مخصوص کرج توليدکننده انواع قطعات الکترونيکي و مکاترونيکي خودرو است.
کارخانه «سازه سيم پويش» با دو سايت توليدي يکي در اشتهارد و ديگري در منطقه صنعتي يوزبند کليبر واقع در استان آذربايجان شرقي توليدکننده انواع دستهسيم و کابل خودرو است. کارخانه «تاراذوب» در اشتهارد با ظرفيت ريختهگري چهارهزار تن انواع قطعات دايکست آلومينيوم را توليد ميکند. کارخانه «استام صنعت» درشهر صنعتي بهارستان کمالشهر کرج با ظرفيت توليد 1.3ميليون عدد انواع استارت، 1.9 ميليون عدد انواع دينام، توليد دوميليون عدد انواع کويلجرقه که بهتازگي ماشينآلات خطوط توليدي آن نصب و راهاندازي شده، از ديگر کارخانههاي گروه عظام است. کارخانه «پويان صنعت نهاد» توليدکننده انواع بلبرينگ نيز در شهر صنعتي شمسآباد تهران فعاليت دارد.
وضعيت صادرات گروه عظام به چه صورت است؟
توليدات ما بهکشورهايي از قبيل روسيه، ترکيه، عراق، سوريه و ايتاليا صادر شده است. بهعنوان مثال هماکنون درتوليد خودروهاي شرکت خودروسازي گازگروپ روسيه از کمکفنرهاي توليدي گروه عظام استفاده ميشود.
در قطعاتي که نام برديد تا چه ميزان نياز ايرانخودرو و سايپا را پاسخگو هستيد؟
دربسياري از قطعات توليدي تا 100درصد نياز شرکتهاي خودروسازان و دربرخي ديگر بسته بهسهم ساير شرکتهاي تامينکننده بيش از 50 تا 90 درصد توسط کارخانههاي گروه عظام تامين ميشود. سهم عمده توليدات ما براي تامين نياز خودروسازان اختصاص داشته و مابقي براي تامين نياز بازار قطعات يدکي خدمات پس از فروش است.