بیش از نیمی از کشورهای کنونی جهان از طریق برنامه‌های سرمایه‌گذاری حق شهروندی اعطا می‌کنند. آنها از طریق سرمایه‌گذاری به ثروتمندان گزینه‌های بسیاری داده و پاسپورت و تابعیت خود را می‌فروشند. برخی از این تابعیت ها با وعده سفر و زندگی در کشورهای اروپایی ارائه می‌‌شوند.
به گزارش عصر ایران به نقل از بی‌بی‌سی، شما می‌توانید در "آن" متولد شوید، از "آن" درآمد کسب کنید و "آن" را از دست دهید.
"آن" در این جملات حق شهروندی در یک کشور خاص است که این روزها بیش از همیشه رواج دارد. اگر به 50 سال قبل بازگردید، اعطای حق شهروندی دوگانه (دو تابعیتی) مرسوم نبود اما اینک اعطای این حق به پدیده‌ای جهانی تبدیل شده است.
عکس: GETTY IMAGES
بر اساس اظهارات "کریستین کالین" وکیل سوئیسی مشاور در امور تابعیت، صنعت حق شهروندی در سطح جهانی حدود 25 میلیارد دلار (20 میلیارد پوند) ارزش دارد.
آقای کالین مدیر شرکت "هنلی اند پارتنرز" که با لقب "آقای پاسپورت" معروف شده، یکی از بزرگترین بازیکنان صنعت رو به رشد "حق شهروندی" در لیگ جهانی است.
بی‌بی سی نوشت: تجارت جهانی آقای کالین به افراد ثروتمند کمک می‌کند تا آنها و خانواده‌هایشان "اقامت" یا "تابعیت" در کشورهای دیگر را به دست آورند.
کالین در این باره گفت: مفهوم سنتی شهروندی ما "منسوخ" است. در حال حاضر مفاهیم کمی در باره روابط خونی یا جای محل تولد وجود دارد و بازنگری در مفهوم شهروندی ضرورت است.
این وکیل سوئیسی در این باره افزود: این موضوع به شدت ناعادلانه است. جایی که به دنیا می‌آییم هیچ ارتباطی به مهارت یا استعداد ما ندارد و یک "شانس خالص" محسوب می‌شود.
کالین با اشاره به ماهیت شهروندی پرسید: چه مشکلی در مورد حق شهروندی وجود دارد؟ و چه اشکالی در مورد پذیرش افراد با استعداد با قابلیت مشارکت -در دیگر کشورهای جهان- وجود دارد؟
افراد زیادی از استدلال‌های این وکیل سوئیسی دفاع می‌کنند اما برای بسیاری از افراد ایده کالا بودن پاسپورت چندان دلنشین نیست و به ذائقه خوش نمیآید.
دولت وانواتو پاسپورت خود را حدود 150 هزار دلار می‌فروشد/ عکس: بی‌بی‌سی
بی‌بی‌سی مراحل حق شهروندی در کشور "وانواتو" را دنبال کرده است. وانواتو کشور و جزیره‌ای کوچک در جنوب اقیانوس آرام است. در 4 سال گذشته و پس از اعلام طرح اعطای حق شهروندی، این کشور با حجم گسترده‌ای از درخواست‌ها روبه‌رو شد. "پاسپورت" در حال حاضر بزرگترین منبع درآمد دولت وانواتو به شمار می‌آید.
بی‌بی‌سی نوشت: بزرگترین مزیت داشتن پاسپورت وانواتو سفر بدون ویزا به تمام کشورهای اروپاست.
اکثردریافت‌کنندگان پاسپورت وانواتو هرگز پای خود را در این کشور نگذاشته‌اند. در عوض آنها حق شهروندی (تابعیت) خود را از دفاتر برون مرزی این کشور مانند کارگزاری‌های مجاز آن در هنگ‌کنگ گرفته‌اند.
هنگ‌کنگ یکی از بزرگترین بازارهای جهان برای در تابعیت و حق شهروندی است.
خبرنگار بی‌بی‌سی در ادامه گزارش خود نوشت: در کافه‌ای در فرودگاه هنگ‌کنگ "MJ" مشاور حقوق شهروندی را ملاقات کردیم. او یک تاجر خصوصی است که شانس مردم "سرزمین اصلی چین" یا "جمهوری چین" در اخذ پاسپورت دوم یا سوم را افزایش می‌دهد.
مردم "جمهوری چین" پس از پیروزی کمونیست‌ها در جنگ داخلی به "تایپه" در "تایوان" گریختند و چند جزیره محدود را تحت کنترل خود درآورند. "جمهوری چین" با "جمهوری خلق چین" اینک تحت کنترل و حکمرانی کمونیست‌ها است، متفاوت است و با نام سرزمین اصلی چین شناخته می‌شود.
این مشاور "تابعیت و حق شهروندی" در باره مشتریان خود گفت: مردم "جمهوری چین" در چین احساس امنیت نمی‌کنند. آنها برای خرید ملک یا شروع کسب و کار خواهان باز کردن حساب بانکی در اروپا هستند.
بازار حق شهروندی بسیار رقابتی است و برای بسیاری از کشورهای جزیره‌ای کوچک -به ویژه کشورهای حوزه "کارئیب"- قیمتی مشابه دارد. قیمت پاسپورت در جزایر حوزه کارئیب حدود 150 هزار دلار است. هزینه پاسپورت وانواتو نیز همین مقدار است.
هزینه خرید یک پاسپورت چه قدر است؟
آنتیگوا و باربودا: از 100 هزار دلار
سنت کیتس و نویس: از 150 هزار دلار
مونته‌نگرو: از 274 هزار دلار
پرتغال: از 384 هزار دلار
اسپانیا: از 358 هزار دلار
بلغارستان: از560 هزار دلار
مالت: از یک میلیون دلار
آمریکا: از 500 تا یک میلیون دلار برای سرمایه‌گذاری در کسب و کاری که حداقل 10 شغل تولید کند.
بریتانیا: از 2.5 میلیون دلار
MJ مشاور هنگ‌کنگی حق تابعیت در مورد پاسپورت "وانواتو" گفت: اخذ این پاسپورت "بسیار سریع" است (شما در 30 روز آن را خواهید داشت). این پاسپورت به انتخاب‌های محبوب شما کمک خواهد کرد.
MJ مشاور حق شهروندی: بسیاری از مردم سرزمین اصلی چین از پاسپورت وانواتو برای سفر به اروپا استفاده می‌کنند/ عکس: بی‌بی‌سی
اما آقای کالین و دیگران این کشور را با وجهه فساد آن می‌شناسند. در نتیجه شرکت "هنلی اند پارتنرز" با برنامه تابعیت و حق شهروندی وانواتو کاری ندارند.
با این وجود علاقه و اشتیاق مردم چین به این منطقه قطع نمی‌شود.
مشاور MJ در پاسخ به این پرسش که چند نفر از مردم "سرزمین اصلی چین" پس از اخذ پاسپورت وانواتو از این جزیره کوچک دیدن می‌کنند، گفت: شاید 10 درصد از مردم.
بی‌بی‌سی نوشت: "پورت ویلا" پایتخت "وانواتو" شهر تضادهاست.
خیابان‌های این شهر معمولا آب‌گرفته و پر از چاله هستند. مجموعه چراغ‌های راهنمایی در این شهر بسیار کم است و ترافیک به لطف افزایش وسایل چهار چرخ هر روز بدتر می‌شود.
این منطقه یک پناهگاه امن مالیاتی محسوب می‌شود و اخیرا به دلیل فساد و عدم شفافیت به لیست سیاه اتحادیه اروپا پیوسته است.
مردم این کشور با نام " نی‌وانواتو" شناخته می‌شدند و تا زمان استقلال در سال 1980 تنها شهروندان اصلی منطقه بودند.