سواد زندگی؛ توسعه توانمندی های فردی - اين اثر نخستين بار در دهه 1950 توسط محققي به نام هنری لندزبرگ معرفي شد و در اصل محصول مطالعات وي طي دهه 1920 و 1930 است.
چون این پژوهش در كارخانه تجهيزات الكتريكي هاثورن در ايلينوي انجام گرفت، اثر اثبات شده نيز به همين نام خوانده شد.
در اين مطالعه تلاش شد با تغيير سطح نور محيط و كم يا زياد كردن آن افزايش عملكرد و كارايي كاركنان مورد بررسي قرار گيرد. اساس تحقیقات بر این موضوع استوار بود که آیا با تغییر سطح نور و با کم و زیاد کردن آن تغییری در عملکرد و بهره‌وری کارکنان ایجاد می‌شود؟
شگفت آور بود: هم وقتی نور را زیاد کردند عملکرد بالا رفت و هم وقتی نور را کم کردند! به راستی علت چه بود؟!