شهرداری به ماده 9 قانون توسعه حمل و نقل استناد میکند و میگوید مدیریت حمل بار و مسافر به عهده شهرداریها است. شرکتهای تاکسی اینترنتی نگاهی جز این دارند و معتقدند وزارت کشور متولی نظارت بر فعالیت تاکسیهای اینترنتی است. برخی دیگر معتقدند نظارت وزارت کشور هم پاسخگو نیست و باید نهاد دیگری شکل بگیرد تا بتواند بر فعالیت تاکسیهای اینترنتی نظارت کند. نهادی متشکل از افراد و سازمانهای مختلف.
اما کشورهای دیگر، این مشکل را چگونه حل کردهاند و در دیگر کشورها، نظارت بر عهده چه نهادی است و شامل چه مواردی میشود؟
شکل زیر مروري بر وضعيت كشورهاي مختلف در حوزه تاكسيهاي اينترنتي است. در این گرافیک اطلاعرسان، 10 شهر و کشور مختلف مورد بررسی قرار گرفته تا مشخص شود، نظارت در این کشورها بر عهده کدام نهاد و سازمان است و از آن مهمتر ابعاد نظارت چیست؟
در سه کشور فرانسه، دانمارک و ایالت شیکاگو در آمریکا مشخصا شهرداري و تاكسيراني مسئول نظارت بر تاكسيهاي اينترنتي هستند، در چهار کشور آلمان، بلغارستان، سنگاپور و انگلستان نظارت بر عهده شهرداری و دولت است و در سه کشور مالزی و دو ایالت ویجینیا و نیویورک نظارت بر عهده کمیسیون حمل و نقل و کمیسیون تاکسی است. به عبارتی در 10 کشور مورد بررسی، نظارت بر عهده شهرداری و دولت است. یعنی نه نهادی ایجاد شده و نه کمیسیون خاصی شکل گرفته. بلکه برخی از قوانین و مقررات برای این شرکتها وضع و آنها ملزم به رعایت آن شدهاند.
یکی از دیدگاههایی که مخالف نظارت بوده و هست، دیدگاهی است که میگوید هر نظارتی بر استارتآپها، مانع رشد و شکوفایی آنهاست. اما نکته قابل توجه این است که نظارت بر تاکسیهای اینترنتی در کشورهایی بر عهده دولت و شهرداریهاست که مخالف سرسخت مداخله دولت در اقتصادند. اما مساله این است که در این مورد به برخی از قوانین تن دادهاند.
قوانین تاکسیهای اینترنتی در دیگر کشورها
در این کشورها حداقلهايي براي ثبتنام رانندگان وضع شده و مهمترين مورد پايبندي به مقررات سازمان حمل و نقل آن كشور و استفاده از رانندگان حرفهاي داراي مجوز است. بررسي سلامت جسمي و الزام به معاينه پزشكي، گذراندن آموزشهاي لازم از دیگر ارکان قانونی وضع شده است. در شیکاگو راننده تاکسی اینترنتی حتما باید 21 سال به بالا باشد، سابقه رانندگی خطرناک و سوءسابقه نداشته باشد. همچنین در این ایالت آمریکا، •محدوديت ساعات فعاليت يك راننده در 24 ساعت هم مشخص شده و ماشین باید دارای آرامی باشد که از 50 فوتی تخیص داده شود.
در تمام شهرهای دانمارک تاکسیهای اینترنتی ملزم به رعايت ضوابط شركتهاي حمل و نقل مسافر هستند و همه تاکسیها ملزم به استفاده از تاکسیمتر و برچسبی متصل بر کیسه هوای خود هستند که نشان دهد این خودرو تحت نظارت شهرداری است در غیر اینصورت جریمه سنگین در انتظار رانندگان خواهد بود.
در ایالت فرانکفورت آلمان تاکسیهای اینترنتی تنها در صورتی مجاز به فعالیتاند که آن شرکت، بهعنوان شركت تاكسيراني رسمي ثبت شده باشد. در فرانسه تاکسیهای اینترنتی ملزم به رعايت ضوابط شركت¬هاي تاكسيرانياند. در لندن پايبندي به مقررات سازمان حمل و نقل ضروری است و در مالزی افراد تنها در صورتی مسافر را در سطح شهر جابجا کنند که خودروی شخصی خود را به عنوان يك وسيله نقليه عمومی ثبت کرده باشند.
شاید بهتر باشد در ایران هم به جای جدل بر سر ناظر، به ابعاد نظارت توجه کنیم. اینکه چه مواردی باید در این شرکتها رعایت شود و چه قوانینی وضع شود.