عصر ایران؛ مصطفی داننده- سلطان سکه، سلطان قیر، سلطان گوشت و... چرا جامعه ما این قدر سلطان تولید کرده است؟ چرا این قدر آدم‌ها راه یک ساله را یک شبه طی کرده‌اند؟ یک جای کار می‌لنگد.
پاسخ این سوال‌ها را می‌شود در یک ناهنجاری اجتماعی جستجو کرد. ثروتمند شدن در جامعه ایران تبدیل به یک ارزش شده است. ثروت با خود احترام می‌آورد. برخی‌ها جلوی آدم ثروتمند کلاه از سر بر می‌دارند و تا کمر خم می‌شوند. حرف ثروتمندها حسابی برو دارد.
لذت احترام به حدی است که آدمی را وسوسه می‌کند به سمت پولدار شدن خیز بردارد و سعی کند پله‌های ترقی را دوتا، یکی را بالا برود.
یادتان هست زمانی شهوت مدرک گرفتن در ایران مُد بود. همه دوست داشتند به دانشگاه بروند، لیسانس یا فوق لیسانس بگیرند. چرا؟ چون مردم به کسی که مدرک دانشگاهی داشت احترام می‌گذاشتند. در خواستگاری اولین سوالی که از یک جوان پرسیده می‌شد در مورد مدرک تحصیلی اوبود بعد شغل و مسکن.
خانواده‌ها فکر می‌کردند که جوان تحصیل‌کرده به واسطه دانشگاه رفتن حتما به درجات بالا خواهد رسید. به سبب همین معنا بود که دهه شصتی‌ها در صف دانشگاه ایستادند چون می‌دیدند، دانشگاه رفتن تنها رمز موفقیت در جامعه ایران است.
این سال‌ها اما داستان موفقیت در ایران رنگ و بویی دیگر به خود گرفته است. بسیاری به دنبال پول هستند. در مراسم خواستگاری آخرین سوال در مورد مدرک است و اولین سوال در مورد شغل، خانه و درآمد آقای داماد است.
همین نگاه باعث شده است تا جامعه به دنبال پولدار شدن بدود. در حالت عادی پولدار شدن کار سختی است و باید سال‌ها تلاش کنید تا به ثروتی معقول برسید. به خاطر همین برخی برای اینکه سریع به پول برسند از راههای میان‌‌بر استفاده می‌کنند. این راه یعنی پولی که به دست می‌آید الزاما از روش‌های درست و قانونی نیست.
کار آنقدر بیخ پیدا کرده که جوانانی که به دانشگاه رفته‌اند، پشیمان شده‌اند و با خود میگویند کاش به جای وقتی که در دانشگاه سپری کردیم به بازار رفته بودیم و پول در می‌آوردیم.
این شهوت پول در آوردن باعث شده است که اخلاق و انصاف قربانی شود. اختلاس، گران فروشی، حق مردم را خوردن و ... به خاطر این است که جامعه به سمت پولدار شدن به هر قیمت سوق پیدا کرده است.
به وجود آمدن سلطان‌ها در جامعه ایران یک مسئله فرهنگی است و باید علت رسیدن به این نقطه را جستجو کنیم. باید جامعه شناس‌ها به صحنه بیایند و ببیند کجای کار ما می‌لنگد که امروز پولدار شدن تبدیل به یک ارزش شده است.
لازم به ذکر است که پولدار بودن، بد نیست. مسئله چگونه پولدار شدن است. روش‌های پول درآوردن تغییر پیدا کرده است و این موضوعی است که باید به آن پرداخت.
درضمن طبق گزارش جدید جهانی رتبه ازادی اقتصاد ایران ۱۵۵ است و رتبه فساد ۱۳۸ ، پس میبینیم رابطه معناداری بین بسته بودن اقتصاد با فساد وجود دارد .
یک موضوع روشن و واضح را الکی پیچیده اش می کنید! این عبارت شبیه این است که کسی بگوید، گوشت گران شده است؛ای اقتصاددانان کجایید؟ به صحنه بیایند و دریابید که چرا گوشت گران شده است و قصاب ها ارزش زیادی برای گوشت قائل شده اند و مردم هم با سرعت بیشتری بدنبال گوشت می دوند!!!