تغییراتی که طی دوران بارداری در بدن مادر رخ می دهند، می توانند وی را در معرض برخی بیماری های شایع این دوران قرار دهد. این مشکلات به طور معمول پس از تولد نوزاد برطرف می شوند.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "استپ تو هلث"، در شرایطی که بسیاری از زنان با این مشکلات شایع دوران بارداری مواجه می شوند، برخی نیز آن را تجربه نمی کنند. برخی بیماری ها نسبت به موارد دیگر شیوع بیشتری دارند. برخی از آنها خوش خیم هستند، در شرایطی که برخی دیگر پیچیده‌تر بوده و می توانند روند بارداری و حتی خود نوزاد را تحت تاثیر قرار دهند.
مراقبت های پیش از زایمان، یکی از مواردی است که از در معرض خطر قرار نگرفتن زندگی مادر و جنین به واسطه بیماری های شایع دوران بارداری اطمینان حاصل می کند. در همین راستا، آشنایی و آگاهی از نخستین علائم بروز مشکل اهمیت دارد.
شایع‌ترین مساله طی دوران بارداری به واسطه کمبود آهن در جریان خون شکل می گیرد. طی بارداری، گردش خون مادر افزایش می یابد تا خون حاوی اکسیژن به جنین برسد. آهن به منظور انتقال اکسیژن با گلبول های قرمز خون پیوند تشکیل می دهد. دریافت ناکافی آهن موجب می شود تا مادر با احساس خستگی، ظاهر رنگ پریده، و دشواری در تنفس مواجه شود. در موارد شدید، سطوح کم آهن می تواند بر رشد نوزاد تاثیرگذار باشد.
پزشکان به طور معمول مکمل های آهن (چه خوراکی یا تزریقی) را تجویز می کنند و سطوح آهن را طی دوران بارداری اندازه گیری می کنند.
در موارد شدیدتر، ممکن است به تزریق خون نیاز باشد. تغذیه خوب برای پیشگیری از کم خونی ضروری است.
افزایش جریان خون طی سه ماه نخست بارداری و سطوح پروژسترون می تواند موجب جینجیویت (التهاب لثه) در زنان باردار شود. این شرایط زمانی که حالت تهوع صبحگاهی مسواک زدن دندان ها را دشوار می کند، وخیم‌تر می شود.
هورمون ها نیز pH بزاق زن باردار را تغییر می دهند که هرچه بیشتر این بیماری را پیچیده‌تر می کند. مراجعه به دندانپزشک طی سه ماه نخست و سوم بارداری برای پاکسازی دهان و دندان ها توصیه شده است.
مد نظر قرار دادن برخی درمان های طبیعی برای پیشگیری از جینجیویت نیز ایده خوبی است که از آن جمله می توان به مسواک زدن با جوش شیرین و استفاده از عسل و براکس روی لثه ها برای محافظت از سلامت دهان و دندان اشاره کرد. اگر مادر بتواند طی دوران بارداری بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کند، جینجیویت باید پس از تولد نوزاد از بین برود.
تغییرات هورمونی و تغییر در ساختار لگن که به واسطه بارداری شکل می گیرند، سدهای دفاعی طبیعی زن مقابل باکتری هایی که در مجرای پیشاب تکثیر می شوند را در معرض خطر قرار می دهد. این شرایط می تواند به بروز عفونت های دستگاه ادراری منجر شود که یکی دیگر از بیماری های شایع در دوران بارداری است.
برخی از نشانه های شایع عفونت دستگاه ادراری شامل موارد زیر می شوند:
- تکرر ادرار
- بوی بد ادرار یا ظاهر کدر آن
- احساس خالی نشدن کامل مثانه
- درد در قسمت پایینی شکم و کمر
- وجود خون در ادرار
- تب
در برخی موارد، زن هیچ علائمی ندارد، که شرایطی خطرناک است زیرا می تواند به سقط جنین یا تولد زودرس منجر شود. پزشک به طور معمول طی دوران بارداری دو آزمایش ادرار را توصیه می کند.
درمان هایی طبیعی برای این شرایط وجود دارند، اما همواره باید درباره استفاده از راه حل های گیاهی محتاط باشید.
اگر عفونت ها مکرر و بی پاسخ به درمان هستند، پزشک کشت ادرار برای تعیین بهترین آنتی بیوتیک هم برای مادر و هم نوزاد را تجویز خواهد کرد.
تغییرات بدنی و هورمونی که اغلب به عفونت های دستگاه ادراری طی دوران بارداری منجر می شوند، می توانند محرک عفونت های واژن نیز باشند.
ابتلا به این شرایط ممکن است با ترشحات فراوان از واژن با بوی بد و خارش همراه باشد. نشانه دیگر می تواند احساس درد یا سوزش هنگام رابطه جنسی باشد.
پزشک به طور معمول روش درمان برای این علائم را تعیین خواهد کرد.
در برخی موارد، ممکن است برای تشخیص این که عفونت از باکتری، قارچ، انگل یا ترکیبی از موارد مذکور شکل گرفته است، به کشت میکروب نیاز باشد. شیاف واژنی به طور معمول برای درمان و پیشگیری از قرار گرفتن جنین در معرض دارو توصیه می شود.
تغییرات هورمونی مسئول تغییر سطوح قند خون زن طی دوران بارداری هستند. اگر زمینه ژنتیکی برای دیابت وجود داشته باشد، این بیماری می تواند طی دوران بارداری خود را نشان داده و پس از تولد نوزاد از بین برود.
جدا از گرسنگی، تشنگی و تکرر ادرار، زن باردار افزایش وزن قابل توجه و رشد در اندازه نوزاد (ماکروزومی جنین) را تجربه خواهد کرد. همچنین، مواجهه با مقدار بیش از حد مایع آمنیوتیک (پلی هیدرآمنیوس) نیز امکان پذیر است.
این عوارض می توانند به مرگ نوزاد در نتیجه مشکلات تنفسی پس از زایمان منجر شود. همچنین، کودک آینده می تواند به دیابت مبتلا شود یا از چاقی رنج ببرد. بر همین اساس، دیابت بارداری نباید نادیده گرفته شود.
پزشک آزمایش قند خون و منحنی تحمل گلوکز را تجویز خواهد کرد. اگر نتایج مثبت باشند، وضعیت باید با یک رژیم غذایی متعادل کنترل شود. اگر تغییرات در رژیم غذایی کافی نباشند، پزشک تزریق روزانه انسولین را تجویز خواهد کرد.
افزایش فشار خون طی نیمه دوم بارداری می تواند نشان دهنده پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری باشد. این یک بیماری شایع اما با خطر بالا طی دوران بارداری است و دومین دلیل شایع مرگ بین زنان باردار است. تنها مراقبت پزشکی مناسب می تواند از عوارض مرتبط با پره اکلامپسی پیشگیری کند.
زن مبتلا به این بیماری ممکن است علائم خاصی نداشته باشد. تنها بررسی منظم فشار خون به تشخیص آن کمک خواهد کرد.
با پیشرفت بیماری، زن با احتباس مایع، سردرد، زنگ زدن گوش، مشکل بینایی، معده درد و تشنج مواجه خواهد شد.
اگر فشار خون 140/90 یا بیشتر باشد، آزمایش ادرار برای تشخیص وجود پروتئین ها در ادرار تجویز خواهد شد. نتایج این آزمایش ابتلا یا عدم ابتلا به پره اکلامپسی را مشخص می کند. اگر نتیجه مثبت باشد، پزشک به طور معمول زمان زایمان را جلو می اندازد تا از در معرض خطر قرار گرفتن جان مادر و جنین به واسطه ادامه بارداری پیشگیری شود.