مراسم نخستین سالگرد ابراهیم یزدی وزیر امور خارجه دولت موقت در مراسمی با عنوان «دکتر ابراهیم یزدی؛ گذار به دموکراسی»عصر پنجشنبه با حضور جمعی از فعالان سیاسی و مدنی و نزدیکان او در سالن همایش کانون توحید تهران برگزار شد.
به گزارش ایسنا، در این مراسم که شخصیت‌هایی از جمله علیرضا رجایی، احمد زیدابادی، عمادالدین باقی، عماد بهاور، علی شکوری راد، محمد کیانوش راد، شهربانو امانی، الهه کولایی، احسان شریعتی و جمعی دیگر از فعالان سیاسی و مدنی حضور داشتند، مسعود فراست‌خواه جامعه شناس، امیر خرم فعال سیاسی، محمودصادقی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و یوسف یزدی فرزند ابراهیم یزدی به سخنرانی پرداختند.
مسعود فراست‌خواه طی سخنانی با بیان اینکه «چندین دهه از حیات ابراهیم یزدی صرف گذار به دموکراسی در ایران شد»٬ اظهار کرد: کارنامه او حاوی تجربه زیست‌هایی از گذار به دموکراسی در ایران است. گذار به دموکراسی مفهومی آشنا در مباحث اجتماعی است و نظریات بسیاری در این زمینه وجود دارد.
وی با تاکید بر اینکه گذار به دموکراسی تنها با دانش سیاسی امکان پذیر نیست و دمومراسی تنها شیوه حکمرانی نیست بلکه سبکی از زندگی است، به بررسی قرابت کارنامه یزدی با مدل‌های مختلف دموکراسی پرداخت و گفت: جابجایی از طریق مجادله ملی بدون خشونت میان جامعه مدنی و دولت و حکومت یکی از بهترین و اخلاقی ترین نسخ گذار به دموکراسی است که از سوی کنش گران سیاسی از جمله مرحوم مهدی بازرگان و ابراهیم یزدی از آن استفاده کردند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه «این مدل با هدف تغییر رفتار سیاسی حاکمان برای تغییر مسالمت آمیز ساختار های سیاسی مورد استفاده قرار می‌گیرد»٬ به ظرفیت‌ها و محاسن این مدل گذار به دموکراسی خاطر نشان کرد: از محاسن این مدل گذار، ایجاد نوعی آشتی اجتماعی، رشد پا به پای حکومت و جامعه و ایجاد موازنه مجدد قدرت میان حکومت و جامعه ایجاد و همچنین حاکمیت مسالمت، مدارا، گفت‌و گو و مشارکت در جامعه است.
فراست‌خواه همچنین با اشاره به راهکارهای ۱۵ گانه ارائه شده از سوی رئیس دولت اصلاحات برای برون رفت از وضعیت فعلی کشور افزود: به نظرم نامه ۱۵ بندی که آقای خاتمی اخیرا به نگارش درآوردند و در آن به ارائه راهکارهایی برای برون رفت از وضعیت فعلی کشور پرداختند، برخی از مشخصه های این نوع دموکراسی را در بر داشت.
وی در پایان صحبت‌های خود، به بیان برخی ویژگی‌های شخصیتی و دیدگاه‌های ابراهیم یزدی پرداخت و گفت: یزدی یک آزادی خواه ملی بود که هم پیش از انقلاب و هم بعد از انقلاب این مدل گذار به دموکراسی را پیگیری کرد.
امیر خرم نیز در این مراسم طی سخنانی با اشاره به شیوه‌های تغییر در جامعه درباره گذار به دموکراسی اظهار کرد: شروط سلبی لازم برای گذار به دموکراسی به تعبیر ساموئل هانتینگتون مشتمل بر پنج مورد است؛ یکی شکست ایدئولوژی حکومت، دوم شکاف در ساختار قدرت، سوم بحران اقتصادی، چهارم قابلیت بروز بحران اجتماعی و پنجمین مورد هم فشارهای خارجی است.
وی افزود: اگر گفتمان دموکراسی خواهی در درون جامعه را نداشته باشیم، کاری از دست نیروهای تحول خواه داخل حکومت برنخواهد آمد؛ پس در شرایط موجود در جامعه ما هم پنج شرط سلبی به شکلی وجود دارد و هم دو شرط ایجابی که ناظر بر وجود افرادی برای حراست از گفتمان دموکراسی خواهی در جامعه و بودن نیروهای تحول خواه در حکومت هستند، دیده می‌شود.
خرم تاکید کرد: اگر گفتمان اصلاحات بتواند قواعد بازی را رعایت کند، می‌تواند جلو برود، اما اگر این کار را نکند هیچ تضمینی وجود ندارد که به نتیجه برسد.
به گزارش ایسنا، در ادامه این مراسم، محمود صادقی نیز با اشاره به اینکه اگر ظرفیت‌های قانون اساسی استفاده شود، می‌توان برای گذار به دموکراسی حرکت خوبی را انجام داد، اظهار کرد: قانون اساسی وحی منزل نیست و حتی ده سال بعد از انقلاب هم این قانون اساسی بازنگری شد و همین متن فعلی هم ظرفیت های دموکراتیک کردن جامعه را با رعایت مسائل اسلامی در خود دارد.
یوسف یزدی نیز به عنوان آخرین سخنران این مراسم با بیان اینکه «ابراهیم یزدی برای انسان‌ها اعم از اعضای خانواده، نزدیکان و مردم، وقت بسیاری می‌گذاشت و برای آنها ارزش قائل بود»، اظهار کرد: شهادت می‌دهم که دکتر ابراهیم یزدی زمان خود را برای علم، تحقیقات، حرفه و کسب درآمد خوب برای خانواده‌اش صرف کرده است، اما بیشترین زمان خود را برای انسان سازی صرف کرده است.
وی با تاکید بر اینکه معنای در مردمسالاری، حکومت آیینه‌ای از مردم خواهد بود، گفت: مهمترین کار سیاسی و رسالتی که افراد می‌توانند انجام دهند، انسان سازی است و یزدی مردی بود که با آرمان و رسالت زندگی کرد. کسی در کشور حضور ندارد که بیشتر از پدر من دلسوز مردم فلسطین، لبنان و مردم کشورهای مسلمان دنیا بوده باشد. تفاوت ابراهیم یزدی با دیگران در این بود که او موضوعی را بر دیگری تحمیل نمی‌کرد.
فرزند ابراهیم یزدی در پایان خاطر نشان کرد: یکی از بزرگترین ویژگی‌هایی که ابراهیم یزدی داشت، امیدواری به آینده تا روزهای پایان عمر خود بود؛ او به آینده‌ای درخشان برای کشور اعتقاد داشت.