کارشناس مسئول آسیب‌های اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی گفت: آسیب روانی طلاق برای مردان بسیار بیشتر است، شاید پس از طلاق آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی برای بانوان وجود داشته باشد، اما آسیب روانی و عاطفی برای مردان بسیار شدیدتر است.
شهره شاهرودی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، بیان کرد: روزانه حدود 150 نفر متقاضی طلاق در این مرکز پذیرش می‌شوند. باید توجه داشت که حدود 88 مرکز دولتی و غیردولتی در استان وجود دارد که با این طرح همکاری می‌کنند. از آنجا که دغدغه ما سلامت خانواده و در نهایت سلامت جامعه است در راستتای حل این مشکل، سرمایه‌گذاری‌های لازم را انجام داده‌ایم.
وی تصریح کرد: خردادماه 1395 که شروع به کار این طرح بوده است تا به امروز، حدود 5 هزار سازش داشته‌ایم که حدود 17 درصد سازش است. افرادی هستند که ممکن است تنها در یک جلسه از جلسات مشاوره‌ها شرکت کرده باشند، بنابراین ممکن است که این افراد نیز از طلاق خود منصرف شده باشند.
کارشناس مسئول آسیب‌های اجتماعی بهزیستی خراسان‌رضوی توضیح داد: تلاش ما بر این است تا آسیب‌های ناشی از طلاق را کاهش دهیم، بنابراین صرف کاهش آمار طلاق‌های قطعی هدف ما نیست. درنتیجه حتی اگر یک مورد را هم بتوانیم از طلاق منصرف کنیم برایمان ارزشمند است.
وی با اشاره به نیاز جامعه در راستای اقدامات فرهنگی برای جلوگیری ازروند روبه رشد طلاق تشریح کرد: باتوجه به شرایط فرهنگی که در جامعه وجود دارد، بایستی فرهنگ استفاده از مشاور برای گرفتن تصمیم‌های مهم زندگی ایجاد شود. در جامعه ما فرهنگ افراد در حوزه انسانی و روابط بسیار ضعیف است. درواقع افراد بایستی پس از ازدواج با کوچکترین مشکلی که روبه‌رو می‌شوند از کمک مشاور استفاده کنند، اما متأسفانه فرهنگ جامعه به این مرحله نرسیده است. بنابراین قانون مشاوره‌های اجباری پیش از طلاق، خانواده‌ها را مجبور می‌کند که از مشاور، کمک بگیرند.
مهمترین عوامل طلاق در استان عدم مسئولیت‌پذیری و خشونت در میان افراد است
شاهرودی در رابطه با عواملی که زمینه‌ساز طلاق می‌شوند، ادامه داد: طلاق امری پیچیده است و نمی‌توانیم آن را تک علتی بدانیم. مسائلی چون عدم‌مسئولیت‌پذیری و خشونت بالاترین آمار را در گرایش افراد به طلاق فراهم می‌کند. درواقع خشونت کلامی و روانی جزو مواردی هستند که بیشترین عامل برای طلاق به‌ویژه طلاق‌های توافقی دارند. اعتیاد، روابط فرازناشویی و... نیز عامل‌های دیگری هستند. از آنجا که طلاق مسأله تک‌علتی نیست و برای ترمیم آن بایستی تمام سیستم‌های خانواده دست‌کاری شود ما در تلاشیم تا باورهای افراد را ترمیم کنیم. بنابراین گاهی باید از سیستم‌های تخصصی روان‌درمانی بهره گیریم، گاهی از طریق باورهای مذهبی افراد وارد می‌شویم. درواقع مشاوره‌های ما بستگی دارد کدام یک از این بخش‌ها برای فرد اهمیت بیشتری داشته باشد، درنتیجه یک روانشناس، مددکار اجتماعی و مشاور مذهبی برای این جلسات در نظر گرفته شده است.
کارشناس مسئول آسیب‌های اجتماعی بهزیستی خراسان‌رضوی بیان کرد: علت اینکه سازمان بهزیستی بخش خصوصی را وارد کار کرد به دلیل این است که بخش دولتی توانایی رسیدگی به چنین فرایندی را ندارد. بنابراین بخش غیردولتی وارد این فرایند شده و سازمان بهزیستی تنها نقش بازرسی را برعهده دارد.
وی با اشاره به اینکه استفاده زنان از نفقه برای اعمال فشار است، توضیح داد: نفقه و تمکین دو دعوی خانوادگی هستند، درواقع این دو ابزاری است که از طریق آن، بر یکدیگر اعمال فشار می‌کنند تا به خواسته‌های خود برسند. بنابراین با گذاشتن مشاوره برای درخواست نفقه درتلاشیم تا فرد را با مشکل اصلی خود در خانواده آشنا کنیم و بتواند این موضوع را از راه درستی برطرف کند.
آمارهای اداره ثبت‌احوال از طلاق معتبر است
شاهرودی در رابطه با آمارهای گوناگونی که از رتبه استان در زمینه طلاق وجود دارد، توضیح داد: آمارهای ارائه شده از سوی ثبت‌احوال اهمیت و دقت بالایی دارد؛ چراکه طلاق‌های قطعی ثبت شده در دادگستری را ارائه می‌دهد. ما درتلاشیم نیازی را که دادگستری برای مشاوره در مراحل دادخواست طلاق دارد، رفع کنیم. هدف کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی است. براساس اقداماتی که انجام داده‌ایم در حال حاضر میزان طلاق‌های سطح استان کاهش پیدا کرده است.
خودکشی و خشونت اولویت اورژانس اجتماعی در رسیدگی است
وی در رابطه با پایگاه اورژانس اجتماعی و خدماتی که ارائه می‌دهد، خاطرنشان کرد: 123 خط سه رقمی پایگاه اورژانس اجتماعی است. در این مکان کارشناسان، 24 ساعته فعال هستند. هدف رسیدگی به امور آسیب‌دیدگان به ویژه خشونت خانگی و خودکشی است که جزو اولویت‌هایی بوده، که به آن فوریت می‌دهیم. در این راستا موارد دیگری چون کودکان کار، دختران فراری، کودکان خیابانی، زنان آسیب‌دیده و... نیز وجود دارد که به آن رسیدگی می‌شود. در این راستا با سازمان‌های دیگری چون نیروی‌انتظامی، دادگستری و... درارتباطیم نکته اینجاست که موارد خشونت خانگی و خودکشی اعزام و اقدام فوری ما را دربردارد.
کارشناس مسئول آسیب‌های اجتماعی بهزیستی خراسان‌رضوی تشریح کرد: زمانی که تماسی در رابطه با اعلام خشونت یا خودکشی وجود دارد، یک ارزیابی اولیه انجام می‌شود و اقدام بایستی فوری باشد. گاهی ممکن است که به مکان مراجعه کنیم و موضوع اعلام‌شده حقیقت نداشته باشد، اما حساسیت کار به‌گونه‌ای است که اقدام فوری ما را می‌طلبد. بنابراین تمامی مواردی که در رابطه با این دو مورد تماس گرفته می‌شود اعزام صورت می‌گیرد.
وی بیان کرد: بیشتر موارد خشونت‌های خانوادگی مربوط به زنان و کودکان است، اما در موارد خودکشی نمی‌توان گفت که کدام جنس بیشتر است، حتی در برخی از موارد میزان اقدام خودکشی آقایان بیشتر است. درواقع آقایان رفتارهای پرخطرتری در زمینه خودکشی دارند. در مورد آمار ارائه شده به بهزیستی در رباطه با خودکشی باید توضیح داد که اگر این دسته از افراد خودکشی کرده و موفق نبوده باشد بیمارستان یا نیروی انتظامی با ما تماس می‌گیرد، اما اگر موفق باشد آماری به بهزیستی نخواهند داد، این درحالیست که به‌دلیل بحران‌زده بودن خانواده خدمات اورژانس اجتماعی به این دسته از خانواده‌هایی که خودکشی در آن اتفاق افتاده است، ارائه می‌شود.
بهزیستی به پسران فراری زیر 18 سال خدمات ارائه می‌دهد
شاهرودی با اشاره به تماس برخی از دختران فراری با پایگاه اورژانس اجتماعی ادامه داد: بیشتر موارد معرفی دختران فراری توسط کلانتری‌ها و پایگاه‌های خدمات اجتماعی که در مناطق پرآسیب سطح شهر مانند حرم، پایانه مسافربری و... هستند شناسایی و به بهزیستی با ما تماس می‌گیرند. در مواردی نادر، خود دختر فراری هنگامی که در شرایط نامناسب قرار گرفته، با اورژانس اجتماعی تماس می‌گیرد و اعلام نیاز به کمک می‌کند. بایستی توجه داشت که پسران فراری نیز در جامعه وجود دارد، اما از آنجا که این افراد تلاش می‌کنند شب‌هایی را به راحتی در خیابان سپری کنند به عنوان کودک خیابانی شناسایی می‌شوند نکته اینجاست که بهزیستی به پسران زیر 18 سال خدمات ارائه می‌دهد.
کارشناس مسئول آسیب‌های اجتماعی بهزیستی خراسان‌رضوی در رابطه میزان تماس‌ها با پایگاه اورژانس اجتماعی افزود: به صورت میانگین روزی دو تا سه مورد اعلام اقدام به خودکشی یا خشونت خانگی داریم و درمجموع 17 تماس مرتبط در طول شبانه‌روز داریم. نکته دیگر این است که تماس‌های ما نسبت به سال گذشته افزایش چشمگیری نداشته است. خط تلفن، سه رقمی تعریف شده تا برقراری تماس برای کودکان آسان باشد. تمهیداتی را درنظر گرفته‌ایم که ماشین‌های اورژانس اجتماعی در مدت زمان 25 دقیقه به محل برسد. همچنین هر فرد نیز می‌تواند با پایگاه تماس بگیرد و گزارشی پیرامون مسائل اجتماعی را ارائه دهد و هویت او پنهان خواهد ماند.