به گزارش اعتماد محمد غرضی، وزیر اسبق پست وتلگراف و تلفن که بعدها به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تغییر نام داد انواع و اقسام ممنوعیت‌ها و مخالفت‌ها با تکنولوژی‌های جدیدی را تجربه کرده است. با او در مورد نصب نمایشگر تشعشعات و امواج که آذری‌جهرمی، وزیر جوان کابینه خبر داده گفت‌وگو کردیم. او معتقد است مساله پارازیت‌ها تا زمانی که از حوزه سیاسی به حوزه تخصصی و فنی منتقل نشود قابل حل نیست. او همچنین می‌گوید در زمان وزارت در مورد این امواج احکام دستوری دریافت نمی‌کرده بلکه اغلب توصیه‌ای بوده است.
محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات به تازگی خبر داده که قرار است نمایشگر‌هایی برای وضعیت فرکانسی به صورت زنده در شیراز نصب شود. موضوعی که دست کم در یک‌سال گذشته استان فارس با آن درگیر بوده است. همچنین وزیر ارتباطات تاکید داشته از یک‌ماه گذشته 18 سایت برای اندازه‌گیری امواج رادیویی در شهر شیراز نصب شده که نتیجه این پایش‌ها نشان می‌دهد حدود این تشعشعات در مرکز استان فارس از استاندارد گرمایی بالاتر نیست. شما به عنوان اولین وزیر در این حوزه هم با این‌گونه مسائل مواجه بوده‌اید؟
همواره در مورد میزان آسیب‌زنندگی این تشعشعات اختلاف نظر وجود داشته است. هنوز هم هیچ منبع وثیقی وجود ندارد که تایید کند این تشعشعات آسیب‌زا است یا نه. البته نصب این نمایشگرها اقدام مثبتی است که می‌تواند تاحدودی از سر و صدای مخالف و موافق را بکاهد. به هر حال اینکه به مصرف‌کننده بگویم این تشعشعات چقدر است و آیا مشکل‌زا است یا نه اقدام مثبتی است.
گرچه ماجرای پارازیت‌ها از دهه 80 به صورت جدی شروع شد آیا پیش از آن یا در زمان وزارت شما هم مسائلی از این دست مطرح بود؟
همیشه در این زمینه بحث‌های درگوشی زیادی مطرح بود. حتی خیلی پیش‌تر از دهه 80 حوالی دهه 40 که من در شبکه مخابراتی اصفهان مشغول بودم هم این موضوع مطرح بود که اگر کابل 20 کیلوولت و 60 کیلوولت و 120 کیلوولت اضافه شود احتمالا امواجی ایجاد می‌شود که خطرناک است. همه این بحث‌ها و اختلاف‌نظرها در مورد تاثیرگذاری امواج و پارازیت‌ها بر پدیده‌های موجود وجود داشته و دارد. در زمان ما هم به صورت موهوم صحبت‌هایی می‌شد اما به صورت علمی نبود. البته زمانی که تلفن هم به ایران آمد برخی می‌گفتند نباید گوشی را دم گوش گذاشت و باید فاصله داد چون ممکن است امواجی را انتقال دهد درحالی که این انتقال صوت از طریق سیم بود نه امواج.
در هیات دولت هم بحث‌هایی از این دست یا در جهت اعمال این‌گونه امواج مطرح می‌شد؟
به صورت نظری بحث‌هایی بود اما کسی از من نمی‌خواست کار اجرایی انجام دهم. از دهه 80 به بعد به دلیل توسعه‌یافتگی تکنولوژی کم‌کم این موضوع جدی‌تر شد. در زمینه اعمال و اجرا هم به صورت دستوری نبود بلکه به صورت توصیه‌ای مطرح می‌شد.
در این زمینه با چه نهادهایی درگیر بودید؟
بحث و صحبت‌ها بیشتر در داخل وزارتخانه بوده نه با نهادی دیگر. کمی هم با صداوسیما بر سر این امواج بحث داشتیم ولی نهاد اصلی همین وزارتخانه بود.
توصیه‌هایی که از آن صحبت می‌کنید از سوی کدام سازمان یا نهادی صورت می‌گرفت؟
از نهاد یا سازمانی ما توصیه نداشتیم. در آن زمان اطلاعات ویژه‌ای در این موارد نبود اما مسوولیت تنظیم امواج و تشعشعات کاملا متوجه وزارت ارتباطات یا همان پست و تلگراف و تلفن بود.
بحثی در مورد کاهش و کنترل این پارازیت‌ها در اوایل دولت یازدهم هم مطرح شد که مسوولیت ارایه گزارش به رییس‌جمهوری در این زمینه را وزرای بهداشت، ارتباطات و دفاع برعهده داشتند اما به جایی نرسید. فکر می‌کنید این اقدام با توجه به اینکه هنوز تاثیرات تشعشعات به صورت دقیق مشخص نیست چقدر از بعد سیاسی برای دولت تاثیرگذار است؟
اینکه به جایی نرسید به این دلیل بود که بیشتر به صورت سیاسی مطرح شد تا فنی و عملیاتی. وقتی موضوع سیاسی شود همه نهادها دخالت می‌کنند و هیچ امری در این رابطه اجرایی نمی‌شود. در صورتی که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات متولی اجرای این موضوع است بقیه نه تخصصی دارند و نه ابزارهای لازم را اما در وجه سیاسی همه مدعی‌اند و حرف می‌زنند. وقتی موضوع تشعشعات با سیاست، فقه، ارتباطات، فلسفه و... همه‌چیز گره می‌خورد، همه در این رابطه اظهارنظر می‌کنند، موجی ایجاد می‌شود که خیلی زود می‌خوابد و دوباره موجی جدید آغاز می‌شود. یک بار سپاه، یک بار نیروی انتظامی، بار دیگر دستگاهی دیگر می‌خواهند متولی بشوند همین می‌شود که الان با گذشت 20 سال هنوز با مشکلاتی از این دست در تصمیم‌گیری‌ها روبه‌رو هستیم. باید بحث سیاسی را در این زمینه جمع کرد و بحث به صورت فنی بررسی شود. درگیری در این زمینه هم مثل مبارزه با استفاده از موبایل در آینده سبک‌تر خواهد شد.
پیشنهاد وزیر ارتباطات برای نمایش این تشعشعات و امواج را چطور می‌بینید؟
به هر حال تجربه جدیدی برای دولت است و نمی‌توان پدیده‌هایی از این دست را نهی کرد چرا که زمانی همین درگیری‌ها در مورد موبایل وجود داشت. بسیاری از نهادها، مجلس، نهادهای فرهنگی و سیاستمداران با موبایل مخالف بودند اما الان نسل این مخالفان هم تغییر کرده است. اما اینکه چرا مخالفت با موبایل خیلی زودتر به اتمام رسید و عادی شد به خاطر خاصیت ارتباط دوسویه بودن است.