عصر ایران؛ کاوه معین‌فر - در روزهای گذشته نظام نامه جدید اکران نهایی شده و از سوی سازمان سینمایی وزارت ارشاد منتشر شد. بر اساس ماده 47 فصل ششم، نمايش فيلم خارجي ، پس از اخذ پروانه نمايش و حواله اكران در پرديس هاي سينمايي مجاز است. تأمين و توزيع فيلم خارجي در اختيار "مؤسسه رسانه‌هاي تصويري" است.
در ابتدا آزاد شدن نمایش فیلمهای خارجی امر مبارکی است که قطعا همگان از آن استقبال می کنند ولی ناگزیر چند پرسش به ذهن آدم خطور می‌کند، مثلا آیا شرایط اکران برای فیلمهای روز دنیا وجود دارد یا اینکه فیلم‌هایی تاریخ گذشته را در سالن‌های سینما به نمایش می گذاریم؟
وقتی که کمپانی های خارجی پخش کننده در کشور ما هیچ نمایندگی ندارند این مدل پخش چگونه خواهد بود، انحصاری و در اختیار یک موسسه؟
ابتدا ذکر این تجربه شخصی خالی از لطف نیست، داستان به زمانی بر می گردد که فیلم "گوست داگ: سلوک سامورایی" جیم جارموش را سالها قبل (فکر کنم اوائل دهه 80) در یکی از سالن‌های سینما نمایش دادند، ما هم با ذوق و شوق به تماشای آن رفتیم.
فیلم درمورد قاتلی حرفه‌ای است که سبک زندگی و دیدگاهی خاص دارد. در یکی از صحنه ها بازیگر اصلی(فارست ویتاکر) می رفت تا شخصی را به قتل برساند، بعد از کشتن او متوجه می شد که دختر جوان طرف هم در همان جاست و او را می دید، قانون او حکم می کرد که برای باقی نگذاشتن هر گونه شاهدی دختر هم باید کشته می‌شد، ولی با دیدن کتابی در دست دختر و حرف راجع به آن، از کشتن او صرف نظر می کرد و می رفت.
وقتی فیلم تمام شد می دانستم فیلم خوبی دیده ام اما به نظرم کمی مشوش و گیج کننده بود، بعد ها که نسخه اصلی فیلم را دیدم فهمیدم چه اتفاقی افتاده است و این گیجی از کجا نشأت می گرفت.
وقتی ما فیلم را در سینما دیدیم صحنه مواجهه با دختر مقتول بدلیل پوشش لباس دختر کاملا حذف شده بود در واقع سکانس اصلی از فیلم حذف شده بود. این صحنه در فیلم بسیار مهم بود زیرا همین نکشتن دختر باعث درگیری گوست داگ با رئیسش است و مابقی اتفاقات فیلم از این صحنه منتج می شد.
برای اکران فیلم خارجی مهمترین مسأله وجود زیرساخت‌های لازم است، کشور ما با حدود 500 سالن از عهده اکران تولیدات داخل برنمی‌آید چه برسد به اینکه فیلم خارجی هم به این چرخه اضافه شود.
سال گذشته حدود 40 فیلم پشت درهای اکران ماندند. اگر 5000 سالن سینما داشتیم آن موقع نمایش فیلم خارجی نه تنها خوب بلکه یک ضرورت بود ولی با شرایط اکران فعلی فقط چند فیلم تولید داخل دیگر از اکران باز می مانند. و از همین الان درگیری و بحث و جدل‌ها قابل پیش‌بینی است.
از دوستانی که حرف از باز شدن زمینه رقابت می‌زنند باید پرسید رقابت با چی و کی؟ انحصار تأمین و توزیع فیلمها که در اختیار یک مؤسسه دولتی است، اگر شرکت های بین المللی و سرمایه گذاران خارجی با ساخت سالن پا به میدان می گذاشتند و بعد هم شرایط اکران فیلم‌هایشان را داشتند می توانستیم حرفی از رقابت بزنیم ولی با شرایط کنونی در واقع رقابتی نخواهد بود که در انجام آن کیفیت سینمای ایران ارتقا یابد، و از طرف دیگر فیلم‌هایی که انتخاب می شوند را از همین الان می توان پیش بینی کرد چه خصوصیت‌هایی دارند.
همه می دانیم که بسیاری از فیلمهای خارجی در داخل به دلایل مختلف قابل ارائه نیستند، باید با کوتاه کردن و جرح و تعدیل آنرا نمایش دهیم، حال این سوال ساده پیش می آید که این فیلم را حاضرید در خانه ببینید (بخری یا دانلود کنی) یا اینکه با صرف هزینه و وقت به سینما بروید تا فیلمی را به تماشا بنشینید که بخش‌هایی از آن حذف شده است و احتمال دارد دچار همان گیجی شوید که برای من پیش آمده بود.
شکی نیست که با عملی شدن این طرح اوائل مورد استقبال قرار می گیرد ولی بعد از فروکش کردن تب اولیه، آیا همچنان تمایلی به دیدن فیلمها با شرایط ذکر شده در مخاطب باقی می ماند؟
اکران فیلم خارجی مقوله‌ای است که همواره موافقان و مخالفان خود را داشته است ولی نگاهی واقع بینانه به این شرایط اعلام شده نشان می‌دهد دنبال همان تک نمایش‌های بعضی فیلمها در سالن‌های محدود هستیم(مثل سینما تک‌ها) و بیشتر از اینکه بخواهیم فیلم خارجی اکران کنیم، یک بند و ماده ای گذاشته شده تا برای فرار از نقد موافقان نمایش فیلمهای خارجی از آن استفاده شود.
2- همین الان هم که فیلمهای هندی در شبکه های سیما پخش میشود بخاطر رقص و آواز کلی سانسور و کوتاه میشوند ، گویا باید کارهای زیادی انجام داد که از این مراحل عبور کنیم.
خ خ خ خ