دنیای سلامت به طور معمول بیشتر روی قلب، ریه ها و پوست متمرکز می شود، اما سلامت کلیه ها نیز به همان اندازه اهمیت دارد. کلیه ها نقش مهمی در حفظ سلامت کلی بدن انسان ایفا می کنند، زیرا مسئولیت دفع مواد زائد، ایجاد تعادل در مواد معدنی، تنظیم آب و تولید برخی هورمون ها را بر عهده دارند. از آنجایی که بدن برای ارائه عملکرد درست به مقدار مشخصی آب نیاز دارد، کلیه ها به بدن در حفظ آب مورد نیاز خود هنگام کمبود و دفع آب اضافی هنگام فزونی بیش از اندازه کمک می کنند.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "آلترنیتیو دیلی"، بدن بدون کلیه ها قادر به پالایش مقادیر اضافی مواد معدنی نیست. کلیه ها مسئولیت تنظیم مقدار سدیم، کلسیم، فسفات، و پتاسیم در بدن و دفع مقدار اضافی از طریق ادرار را بر عهده دارند. اگر کلیه ها قادر به ارائه عملکرد درست خود نباشند، قسمت های دیگر بدن، مانند استخوان ها نیز تحت تاثیر قرار خواهند گرفت، زیرا کلیه ها شکلی فعال از ویتامین D را تولید می کنند که به حفظ سلامت و استحکام استخوان ها کمک می کند.
فردی که به بیماری کلیوی مبتلا شده است، در حقیقت آسیب دیدگی کلیه ها و ناتوانی آنها در پالایش خون به صورت عادی را تجربه می کند. آسیب کلیوی می تواند افزایش مواد زائد سمی در بدن را به همراه داشته باشد. با توجه به آمار و ارقام هشدار دهنده، آگاهی از چگونگی حفظ سلامت کلیه ها اهمیت بسیار زیادی دارد.
پاکسازی کلیه ها یکی از بخش های مهم حفظ سلامت این اندام ها محسوب می شود. مصرف آب ناکافی و قند بیش از اندازه می تواند توانایی بدن برای ارائه عملکرد درست را کاهش دهد. برای پاکسازی کلیه ها می توانید مصرف خوراکی هایی که در ادامه به آنها اشاره می شود را مد نظر قرار دهید.
آب مرکبات
آب مرکبات یک نوشیدنی محبوب در وعده غذایی صبحانه است. آب مرکبات منبعی عالی برای ویتامین C است و همچنین مواد مغذی دیگری مانند پتاسیم، فولات، منیزیم، و ویتامین A را نیز در اختیار بدن قرار می دهد. آب مرکبات یک نوشیدنی سبک، نیروبخش و سرشار از ویتامین هاست که می تواند به پاکسازی کلیه ها کمک کند.
پزشکان برای پیشگیری از شکل گیری سنگ های کلیه نوشیدن مایعات فراوان را توصیه می کنند. نوشیدن آب مرکبات می تواند به پیشگیری از سنگ های کلیه کمک کند، زیرا آنها حاوی سیترات هستند که از شکل گیری سنگ های کلسیم اگزالات و کلسیم فسفات جلوگیری می کند. سیترات به واسطه کاهش اسیدیته ادرار به پیشگیری از تشکیل سنگ های کلیه کمک می کند. آب مرکبات به واسطه سطوح بالای پتاسیم و اسید سیتریک خود برای افزایش حجم ادرار و تکرر آن نیز گزینه خوبی است.
پزشکان به افرادی که سیترات در ادرار آنها بسیار کم است، مصرف هرچه بیشتر مواد غذایی سرشار از اسید سیتریک مانند لیمو و آبلیمو را توصیه می کنند. مطالعات نشان داده اند که نوشیدن چهار اونس آبلیمو در روز ممکن است به به افزایش چشمگیر سطوح سیترات در ادرار بدون افزایش سطوح اگزالات منتج شود. اگر آبلیمو برای شما بیش از اندازه ترش است، آبمیوه های دیگر مانند آب ملون و آب پرتقال را مد نظر قرار دهید.
هدف نهایی شما باید مصرف هرچه بیشتر مایعات سالم باشد، زیرا این کار به کاهش خطر تشکیل سنگ های کلیه کمک می کند. زمانی که به میزان کافی مایعات مصرف نمی کنید، خروجی ادرار کاهش یافته و ادرار با سرعت کمتری جریان می یابد که در این شرایط احتمال تشکیل سنگ کلیه افزایش می یابد.
روغن ماهی
روغن ماهی، چربی استخراج شده از بافت ماهی، به پیشگیری از بیماری های بسیاری کمک می کند. این ماده سرشار از اسیدهای چرب امگا-3 و ویتامین های A و D است. روغن ماهی در میان دوستداران سلامت به واسطه فواید مختلف خود از محبوبیت بسیاری برخوردار است.
نتایج یک مطالعه نشان داده که مصرف 1,200 میلی گرم روغن ماهی در روز با کاهش چشمگیر کلسیم در ادرار و غلظت اگزالات و افزایش غلظت سیترات در ادرار مرتبط بوده است. همچنین، مصرف روغن ماهی می تواند مقدار پروتئین در ادرار را به ویژه در افراد مبتلا به بیماری کلیوی کاهش دهد. مصرف روغن ماهی می تواند آهنگ افت عملکرد کلیه را در افراد مبتلا به بیماری کلیوی کند ساخته و از آسیب بیشتر پیشگیری کند.
برای بهره‌مندی از فواید روغن ماهی برای کلیه ها می توانید مصرف ماهی های آب سرد مانند سالمون، تن، خال مخالی و ساردین را مد نظر قرار دهید. اگر به خوردن ماهی علاقه ندارید می توانید مصرف منابع دیگر برای چربی های مفید مانند گردو، بذر کتان و روغن کانولا را مد نظر قرار دهید که از منابع خوب برای اسید ایکوزاپنتانوئیک (EPA) محسوب می شوند.
شیر
دریافت کلسیم به میزان کافی برای پاکسازی کلیه ها اهمیت دارد، زیرا سطوح کم کلسیم در رژیم غذایی شما می تواند موجب افزایش سطوح اگزالات و تشکیل سنگ های کلیه شود. این تصور نادرست وجود دارد که عدم مصرف کلسیم ممکن است به پاکسازی کلیه ها کمک کند، اما اگر کلسیم کافی در دستگاه گوارش برای تشکیل پیوند با اگزالات وجود نداشته باشد، جذب اگزالات و دفع ادراری آن را به همراه خواهد داشت.
بهتر است به جای مصرف مکمل ها، کلسیم مورد نیاز خود را از منابع غذایی تامین کنید، زیرا برخی مطالعات ارتباط بین مصرف مکمل های کلسیم و تشکیل سنگ های کلیه را نشان داده اند. شیر کم چرب، پنیر کم چرب و ماست کم چرب گزینه های خوبی برای کمک به پاکسازی کلیه ها هستند.
اگر به عدم تحمل لاکتوز مبتلا هستید، مصرف غذاهای غنی شده با کلسیم، مانند آب پرتقال، شیر سویا، توفو، غلات صبحانه، ساردین با استخوان و بادام را مد نظر قرار دهید.
رژیم غذایی گیاهخواری
رژیم های غذایی گیاهخواری برای پیشگیری از افت عملکرد کلیه ها و بهبود نارسایی کلیوی گزینه های خوبی هستند. رژیم های غذایی با محتوای پروتئین حیوانی زیاد با افزایش اسید اوریک در ادرار ارتباط دارند که فشار مضاعفی را بر کلیه ها وارد می کند. یک رژیم غذایی گیاهخواری می تواند با کاهش خطر کلسیفیکاسیون متاستاتیک در کلیه ها به این اندام ها در ارائه عملکرد بهتر کمک کند.
سلامت کلیه ها برای ارائه عملکرد درست بدن حیاتی است. کلیه ها نقش مهمی در عملکردهای روزانه بدن، مانند از بین بردن مواد زائد، تنظیم سطوح آب، و تولید هورمون ها ایفا می کنند. در صورت مشاهده هرگونه نشانه بروز مشکل در کلیه ها مراجعه به پزشک و رعایت نکته های غذایی برای پاکسازی این اندام ها اهمیت دارد.