نورچشمی ها را نقد نکنید؛ توبیخ می شوید!

عصر ایران؛ جعفر محمدی - در ایام جشنواره فیلم فجر، "به وقت شام" را دیدم و بر خلاف بسیاری از منتقدان، آن را پسندیدم و نظرم را در یادداشت کوتاه "ایستاده با احترام، به وقت شام، به وقت حاتمی کیا" نوشتم.
درباره سخنان ابراهیم حاتمی کیا در اختتامیه جشنواره نیز حرف هایی برای نوشتن داشتم، اما هم دوستان درباره اش نوشتند و هم حرف های او را برخلاف فیلم اش آنقدر جدی نمی دانستم که بخواهم درباره اش قلمفرسایی کنم. دیروز اما وقتی سخنان رئیس سازمان صدا و سیما را خواندم، تصمیم گرفتم این چند سطر را بنویسم، اما نه درباره حرف های حاتمی کیا که خصوص آنچه رئیس صدا و سیما گفت.
علی عسکری در گفت‌وگو با فارس درباره صحبت‌های ابراهیم حاتمی کیا گفته است: در این زمینه در برنامه هفت اشتباه کردند و تذکر لازم در این خصوص داده شده است.

احتمالاً این اولین بار در تاریخ جهان است که رئیس یک رسانه، نقد یک فیلم سینمایی در یک برنامه تخصصی سینمایی را اشتباه می داند و به سازندگان برنامه تذکر می دهد!
خطری که در سخنان علی عسکری نهفته، این است که دایره مقدسات، غیرقابل نقدها و خط قرمزها با یک جهش تاریخی کیلومترها جابجا شده است و از این پس، تولیدات نورچشمی ها در حوزه های مختلف، از کتاب و تئاتر گرفته تا فیلم و سخنرانی هم در دایره "ممنوع النقد"ی ها قرار می گیرند و هر که به این ها بگوید بالای چشم تان ابروست، توبیخ می شود.
واقعاً باید گریست بر حال جامعه ای که نقد، مساوی با استرس و هزینه دادن است ، حتی اگر بخواهی یک فیلم سینمایی را نقد کنی و مثلاً بگویی داستان ضعیفی داشت یا بودجه زیادی صرف ساختن اش شده است.
و باز باید بیشتر گریست بر حال همان جامعه که در آن برخی افراد نورچشمی می توانند درباره دیگران، نه نقد که هتاکی کنند و اجازه پاسخگویی هم ندهند و طلبکار هم باشند.
واقعاً اگر یکی از نقدها این است که این فیلم بودجه میلیاردی بیش از حد متعارف داشته است، آیا جواب نقد این است که به منتقد فحاشی کنند و به برنامه ای که نقد را پخش کرده تذکر دهند یا این که شفاف بگویند این فیلم که با بودجه عمومی ساخته شده، چقدر هزینه داشته است؟! یا اگر کسی فیلم را کاریکاتوری خوانده، آیا باید به او اُف و تف فرستاد و برنامه را توبیخ کرد یا تفاوت کاریکاتور و فیلم جدی را به او یادآور شد؟

این مسیر هولناکی است که روز به روز عرصه بر نقد و منتقد تنگ تر شود تا مصداق این بیت پرمفهوم صائب تبریزی شویم:
هر شب کواکب کم کنند از روزی ما پاره‌ای
هر روز گردد تنگ تر، سوراخ این غربال ها