ساخت بنای تاریخی 'باغ شالیمار' لاهور پاکستان در سال 1637 میلادی با فرمان شاه جهان از پادشاهان گورکانی هند آغاز شده و سال 1641 به پایان رسید .
باغ شالیمار که به صورت متوازی الضلاع ساخته شده است در ابعادی به طول 658 و عرض 258 متر و مساحت 16 هکتار در داخل دیوار شهر لاهور احداث شد. این باغ با دیوار آجری منبت کاری شده محصور شده است که البته طرز بنای آن نیز در نوع خود بی نظیر است.
باغ شالیمار که از سوی 'ملا علاءالملک تونی' از معماران صاحب نام در آن دوره طرح ریزی شده بود بر اساس معماری باغاهای ایرانی بنا شد . زیبایی خیره کننده و معماری بی نظیر و استقامت آن طی سه قرن و نیم گذشته باعث شد تا سازمان یونیسکو در سال 1981 میلادی آن در فهرست اثار فرهنگی و تاریخی قرار دهد.
این باغ از زمان بنا تا پایان دوره سلسله گورکانیان هند در اختیار پادشاهان و شاهزادگان گورکانی و سپس سی کها و حاکمان انگلیس قرار گرفت، ولی از 150 سال گذشته تاکنون به صورت یک مرکز تفریحی عمومی درآمده است.
همانند باغ شالیمار ابتدا در ایران صغیر یعنی منطقه زیبای کشمیر از سوی جهانگیر شاه مغول پدر شاه جهان ساخته شد ولی زیبایی خیره کننده باغ شالیمار در کشمیر باعث شد تا شاه جهان به فکر احداث همانند آن در شهر لاهور بیفتد.
معماری این باغ باشکوه به گونه ای است که از جنوب به شمال در سه تراس ساخته شده است ارتفاع و فاصله هر یک از تراس ها از یکدیگر که برای هر یک از آنها به صورت جداگانه نامگذاری شده است 4 تا 5 متر می باشد .
اولین تراس که در قسمت فوقانی قرار دارد فرخبخش نام دارد، دومین تراس که در قسمت میانی قرار دارد فیض بخش نام گرفت و سوم تراس که در قسمت پایینی قرار دارد نیز حیات بخش نامیده شد . همانند باغ های ایرانی در این باغ نیز 410 فواره کوچک و بزرگ با حوض های مفروش به سنگ مرمر در وسط آن بنا شده است که زیبایی این باغ را دو چندان می کند برای تامین اب مورد نیاز این فواره ها یک کانال اب نیز در محوطه بیرونی باغ احداث شد .
باغ شالیمار با گذشت قرن ها همچنان الگویی مناسب برای معماران عصر حاضر تصور می شود و سیستم تامین آب فواره ها به گونه ای پیچیده است که در زمان کنونی و عصر فنآوری مدرس باعث حیرت مهندسان و معماران می شود. با آغاز صبح صادق در شهر لاهور باغ زیبای شالیمار با معماری حیرت انگیز خود هر روز پذیرای هزاران از بازدیدکنندگان پاکستانی و خارجی است.
منبع: ایرنا