عصرایران؛ مجله تصویری
سلاح- مسلسل دستی ام 3، سلاحی
آمریکایی با کالیبر 45. است که از تاریخ 12 سپتامبر سال 1942 در خدمت ارتش این
کشور قرار دارد. ام 3 در ابتدای تولید خود شباهت زیادی به مسلسل دستی تامسن داشت
با این تفاوت که از نظر قیمت بسیار ارزان تر و از منظر وزن نیز سبک تر بود. با وجود
تمامی این مزیت ها و برخلاف تصورات موجود، مسلسل ام 3 نسبت به رقیب خود دقت بسیار
پایین تری داشت. از طرفی این اسلحه تحت
عناوین دیگری همچون Grease Gun و
the Greaser نیز شناخته می شود که به علت همانندی
بصری آن با تلمبه روغن تفنگی به این نام ها خوانده می شود.
««برای مشاهده تصاویر در اندازه بزرگ روی آنها کلیک کنید»»
مسلسل دستی ام 3 در واقع به عنوان سلاح جایگزین مسلسل های
تامسن طراحی شد و در اواسط سال 1944 به این موفقیت دست یافت. با این حال به علت
مشکلات مربوط به خط تولید و همچنین یک سری اصلاحات ضروری، مدل ام 3 حضور محدودی در
جنگ جهانی دوم داشت. لازم به ذکر است که مدل ام 3 ای 1؛ تغییر یافته ام 3، هیچگاه
چنین فرصتی به دست نیاورد. ام 3 ای 1 سابقه شرکت در جنگ کره و شماری از درگیری های
بعدی را در کارنامه خود به همراه دارد.
تاریخچه
در سال 1941، ارتش آمریکا تحقیقات خود مبنی بر اثر بخشی
مسلسل ها دستی در اروپای غربی را آغاز کرد. این مطالعه به ویژه شامل German 9×19mm MP
40 و مسلسل بریتانیایی استن
بود. بدین ترتیب در اکتبر سال 1942 ارتش آمریکا تصمیم به توسعه مسلسل مدل استن
مخصوص به خود را گرفت. ACP
با کالیبر 45. به منظور تولید سریع و ارزان قیمت پیشنهاد داده شد. توانایی آتش
دوگانه به صورت تمام خودکار و نیمه خودکار دیگر ویژگی مهم این سلاح بود.
فردی به نام George
Hyde از جنرال موتورز وظیفه طراحی سلاح جدید را بر عهده داشت. به دنبال
پروسه طولانی ساخت، سرانجام در تاریخ 8 اکتبر سال 1942 مشخصات اصلی اسلحه در
راستای حذف عملکرد آتش نیمه خودکار دست خوش تغییر و دگرگونی شد. نسخه کامل 9mm/.45
تمام خودکار، محصول نهایی تولید شده بود که T20 نام گرفت. در ادامه پنج نمونه اولیه
از T20 توسط جنرال موتورز برای انجام تست
های آزمایشی ساخته شد. تست های نظامی ابتدایی حاکی از موفقیت چشم گیر این سلاح در
زمینه دقت با امتیاز 97 از 100 بود. در آزمون استقامت نیز T20 بیش از 5000 دور شلیک انجام داد که
تنها دو مورد از آن ها با شکست مواجه شد. در دسامبر سال 1942، T20 به صورت رسمی توسط هیئت مدیره ارتش
آمریکا برای تولید انبوه با عنوان مسلسل دستی کالیبر 45. ام 3 مورد تایید قرار
گرفت. بدین ترتیب بین سال های 1943 تا 1945، در مجموع 606،694 واحد ام 3 تولید شد.
اگرچه گزارش هایی از عملکرد نامناسب خشاب طی تست های شلیک اولیه به دست رسید، اما
هیچ گونه تغییری در این بخش اسلحه داده نشد. با این وجود به دلیل طراحی حرفه ای و
ظاهر به نسبت زیبای آن، به عنوان یک مسلسل کوچک با هزینه ی پایین تولید وارد میدان
رقابت با سایر رقبای خود شد. در سال 1944 نیز بازار به دلیل اجرای تغییرات ضروری روی
ام 3 که از سوی هیئت مدیره ارتش درخواست شده بود، با کمبود قابل ملاحظه این سلاح
رو به رو شد. هدف اصلی این تغییرات حفظ قابلیت های عملیاتی سلاح در بلند مدت بیان
شد. پس از معرفی سلاح مذکور برای خدمت رسانی گسترده به نیرو های نظامی، در فوریه
سال 1944 گزارش های متعددی مبنی برای غیر قابل استفاده بودن ام 3 به دست رسید. در
نتیجه تمامی محصولات جدید تولیدی پیشرفت های واضحی را در راه رفع مشکلات ذکر شده،
تجربه کردند. برای مثال در دسامبر سال 1944، نسخه بهبود یافته و در عین حال ساده
تری از ام 3 با نام "ام 3 ای 1" متولد شد. تا قبل از جنگ جهانی دوم
15،469 واحد از این سلاح جدید وارد خط تولید خود شد.
طراحی
از منظر طراحی ام 3 یک سلاح خودکار بوده که از ورقه های
ضخیم فولاد ضد زنگ ساخته شده است. لازم به ذکر است که قسمت های جوشکاری شده از
ظرافت بالایی برخوردار هستند و به خوبی مهر و موم شده اند. هر دو نوع ام 3 و ام 3
ای 1، می توانند مجهز به قطعه ای اختیاری تحت عنوان flash hider باشند. این جز با عملکرد منحصر به
فرد خود رد قابل رویت ناشی از شلیک گلوله را تا حد امکان کاهش می دهد اما در جنگ
جهانی دوم سابقه ای مربوط به استفاده از آن به ثبت نرسیده است. فلش ام 9 طی جنگ
کره ساخته شد و به محبوبیت زیادی در میدان نبرد دست یافت چرا که از بین بردن رد
شلیک گلوله به ویژه در درگیری های شبانه اهمیت بالایی داشت.
تست دقت در فاصله 30 متری بر تمام مسلسل های ام 3 انجام
گرفت و درصد موفقیت نیز بالا گزارش شد اما همان طور که پیش تر اشاره کردیم، خشاب
مسلسل های ام 3 و ام 3 ای 1 منبع اصلی شکایت از این سلاح ها طی تاریخچه عملیاتی آن
ها بود.
انواع
M3A1: نسخه به روز شده از ام 3 که در دسامبر سال 1944 برای آغاز
دوران خدمت نظامی خود معرفی شد. وزن خالی این سلاح 7.95 پوند و وزن خالی ام 3،
8.15 پوند است. علاوه بر این نه تنها کار با نسخه مدرن بسیار راحت تر خواهد بود،
بلکه نگه داری و تعمیر آن نیز با سهولت بیشتری انجام می گیرد.
P.A.M. 1 & 2 : این دو سلاح مشتقات آرژانتینی از ام 3 ای 1 محسوب می شوند
که از آن ها توسط ارتش این کشور در جنگ فالکلند علیه بریتانیا (سال 1982) استفاده
شد.
Type 36 & 37: این دو هر دو نمونه های چینی هستند. مدل 36 را می توان
مشابه ترین سلاح به ام 3 ای 1 به حساب آورد که در سال 1947 طراحی شد. قطعات آن با
ام 3 ای 1 قابل تعویض نیستند. 10،000 عدد از مدل 36 پیش از آن که به دست نیرو های
کمونیستی برسد، در سال 1949 ساخته شد. در مقابل مدل 37 وجود دارد که اقتباسی کامل
از ام 3 است. تولید این سلاح با نام مدل 39 در تایوان ادامه یافت.