هنگامی که فسفات کلسیم در مقادیر غیر طبیعی در بافت نرم رسوب می کند، کلسینوز یا کلسیفیکاسیون شکل می گیرد. رسوبات کلسیم زیر پوست همانند توده های سفید یا زرد رنگ به نظر می رسند، که اغلب به صورت خوشه ای پدیدار می شوند.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "نیو هلث ادوایزر"، این رسوبات کلسیم از نظر اندازه و کمیت متفاوت هستند. هنگامی که سوراخ می شوند، مایعی سفید از توده رسوبات کلسیم خارج می شود که شکلی خمیر مانند دارد. رسوبات کلسیم به طور معمول در آرنج ها، ساق پا یا انگشتان پدیدار می شوند، اگرچه امکان شکل گیری آنها در هر قسمتی از بدن انسان وجود دارد.
رسوبات کلسیم زیر پوست به تدریج و بدون نشانه یا علامتی خاص پدیدار می شوند. با این وجود، نشانه ها و علائم یک بیماری زمینه ای که موجب شکل گیری رسوبات کلسیم می شود، ممکن است قابل مشاهده باشند.
از نشانه های رایج رسوبات کلسیم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
جوش ها یا برآمدگی های سفید یا زرد رنگ در پوست وجود دارند.
آنها سفت هستند زیرا کلسیم اغلب توده های سخت ایجاد می کند.
اگر این توده ها سوراخ شوند مایعی گچ مانند از آنها تخلیه می شود.
ممکن است حساسیت به لمس و حتی درد در ناحیه تحت تاثیر قرار گرفته شکل بگیرد.
در مواردی که رسوبات کلسیم بزرگ در نزدیکی مفاصل شکل گرفته اند، امکان سفتی مفصل وجود دارد، که قابلیت حرکت مفصل را به میزان چشمگیری محدود می سازد.
در موارد شدید رسوبات کلسیم، قانقاریا پوستی ممکن است در ناحیه تحت تاثیر قرار گرفته شکل بگیرد.
بر اساس دلیل زمینه ای، چهار نوع متفاوت از کلسینوز وجود دارند:
آتروژنیک کلسینوز کوتیس به واسطه استفاده از برخی داروها و حتی دنبال کردن برخی فرآیندهای پزشکی شکل می گیرد. گاهی اوقات آتروژنیک کلسینوز کوتیس زمانی که مصرف این داروها قطع می شود، بهبود می یابد. از دلایل این شرایط می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تزریق فسفات و کلسیم
استفاده طولانی مدت از خمیر الکترود حاوی کلسیم
خون گرفتن مکرر از پاشنه پا
این شرایط به دلایلی نامعلوم رخ می دهد، و از این رو، دلیل واقعی یا عواملی که موجب تشکیل رسوبات کلسیم زیر پوست می شوند، ناشناخته هستند. سطوح فسفات و کلسیم در بدن نیز عادی هستند. همچنین، هیچ آسیب بافتی که می تواند به تجمع کلسیم زیر پوست منجر شود، رخ نداده است. افراد مبتلا به ایدیوپاتیک کلسینوز کوتیس هیچ دارویی مصرف نکرده یا به تازگی هیچ فرآیند پزشکی که می تواند به شکل گیری کلسینوز منجر شود را تجربه نکرده اند.
این شرایطی زمانی رخ می دهد که بافت آسیب دیده باشد و شایع‌ترین نوع کلسینوز محسوب می شود. به طور معمول، التهاب، مرگ بافت یا حتی بدخیمی به تجمع رسوبات کلسیم زیر پوست منجر می شوند. دلایل شایع دیستروفیک کلسینوز کوتیس شامل موارد زیر می شوند:
آسیب دیدگی پوست
عفونت های پوستی
بیماری های بافت همبند
پانکولیت
سیاهرگ های واریسی
تومورها
این شرایط با فسفر و کلسیم اضافی پیوند خورده است. هر شرایط پزشکی یا عامل مرتبط با فزونی فسفر یا فزونی کلسیم می تواند به شکل گیری این نوع از کلسینوز منجر شود. از دلایل شایع متاستاتیک کلسینوز کوتیس می توان به موارد زیر اشاره کرد:
نارسایی کلیوی
سارکوئیدوز
سندرم پارانوپلاستی
پرکاری پاراتیروئید
سندرم شیر-قلیا
کلسیفیلاکسی
ویتامین D بیش از حد
رسیدگی به رسوبات کلسیم می تواند به واقع آزاردهنده باشد، زیرا اغلب به سختی درمان می شوند.
برای مصرف دارو ابتدا باید با پزشک مشورت کنید. وی ممکن است داروهایی مانند استروئیدها که سیستم ایمنی را سرکوب خواهند کرد، تجویز کند. از دیگر داروهای رایج برای درمان رسوبات کلسیم زیر پوست می توان به مسدودکننده های کانال کلسیم، آنتی اسیدهای آلومینیوم، و دی فسفونات ها اشاره کرد. وارفارین نیز به ویژه اگر رسوبات کلسیم در مراحل اولیه قرار داشته باشند، می تواند موثر باشد.
برخی بیماری ها یا شرایط پزشکی می توانند عامل شکل گیری رسوبات کلسیم زیر پوست باشند. مدیریت این بیماری ها می تواند به برطرف شدن مشکل کمک کند.
لیزر درمانی اغلب برای درمان رسوبات کلسیم جزئی موثر است. لیزر درمانی دی اکسید کربن شامل استفاده از انرژی نوری می شود که به پوست نفوذ می کند، و نسبتا یا به طور کامل کلسینوز کوتیس را از بین می برد.
گزینه درمانی دیگر برای کلسینوز کوتیس یونتوفورزیس است که شامل استفاده از سطوح کم جریان الکتریکی برای تحویل مستقیم داروهایی مانند کورتیزون به ناحیه تحت تاثیر قرار گرفته پوست می شود و از این طریق رسوبات کلسیم حل می شوند.
در موارد شکل گیری رسوبات کلسیم بزرگ در زیر پوست، ممکن است به عمل جراحی برای خارج کردن آنها نیاز باشد. اغلب، عمل جراحی زمانی نیاز است که رسوبات کلسیم دردناک شده اند، محدوده حرکت مفاصل در بدن را کاهش داده اند یا به صورت خوشه ای پدیدار شده اند. با این وجود، باید به این نکته توجه داشته باشید که عمل جراحی یک راه حل دائمی محسوب نمی شود و رسوبات کلسیم می توانند بار دیگر شکل بگیرند.
همچنین آسیب ناشی از جراحی می تواند کلسیفیکاسیون را تحریک کند، که می تواند به شکل گیری رسوبات کلسیم بیشتر زیر پوست منجر شود. پزشک احتمالا زمانی عمل جراحی را توصیه خواهد کرد که گزینه های درمانی دیگر شکست خورده باشند.
دبریدمان جراحی گزینه دیگری برای درمان رسوبات کلسیم است، که باید با مشورت با پزشک صورت بگیرد. دبریدمان جراحی شامل برداشتن بافت با چاقو یا قیچی می شود. دبریدمان آنزیمی گزینه ای دیگر است که دبریدمان جراحی و استفاده از برخی پمادهای موضعی روی ناحیه تحت تاثیر قرار گرفته پوست را ترکیب می کند. جنبه منفی این روش های درمانی این است که نمی توانند از شکل گیری رسوبات کلسیم در آینده پیشگیری کنند.
افرادی بسیاری به این نکته پی برده اند که ماساژ ناحیه تحت تاثیر قرار گرفته با روغن زیتون و همچنین ژل موضعی یا کرم آلوئه ورا در درمان رسوبات کلسیم موثر است. آنها پوست را نرم و لطیف می سازند. هنگامی که به طور منظم استفاده شود، رسوبات کلسیم با گذشت زمان ناپدید خواهند شد.
کاهش میزان مصرف کلسیم ممکن است به بهبود شرایط کمک کند. بر همین اساس، از مصرف برخی مواد غذایی مانند محصولات لبنی یا غذاهای حاوی ویتامین A و ویتامین E باید پرهیز شود. همچنین، از مصرف آبمیوه های غنی شده با کلسیم نیز باید اجتناب کرد.