در تمامی موضوعات مرتبط با سلامت مانند افسردگی – اوتیسم – آلزایمر و خستگی مرمن – اختلال در زیاد خوردن و سایر اختلالات دستگاه ایمنی بدن بدلیل عدم تعادل شیمیایی هورمون سروتونین می باشد سروتونین که همچنین با نام هورمون احساس خوب نیز ازان یاد می شود مسئول انتقال پیام عصبی برای طیف وسیعی از حالتها ی روانی و کارکردهای بدنی می باشند سروتونین که نام علمی ان هیدروکسی تروپان ۵ می باشد یک ماده شیمیایی می باشد که در بدن انسانها و عمدتا در مغز و روده ها و پلاکت های خونی یافت می شود.
وازه سروتونین از نتایج تحقیقات آقای موریس راپورت درسال ۱۹۴۸ میلادی بدست آمد که در ابتدا بعنوان یک سرم که برروی حجم عروق انسانی تاثیرداشت طبقه بندی شده بود.
درحدود ۴۰ میلیون از سلولهای مغز به صورت مستقیم یا غیر مستقیم تحت تاثیر سروتونین میباشند این سولها با خلق وخو میل جنسی –اشتها-خواب – حافظه و یادگیری – تنظیم دمای بدن و برخی ازرفتارهای اجتماعی سروکاردارند .
سروتونین علی الخصوص برروی انتقال پالسهای عصبی بین سلول های عصبی – ایجاد محدودیت در عضلات صاف بدن انسان – تنظیم سیکل فرآیندهای بدن و ایجاد حس خوشی و شاد بودن کمک می نماید.
سروتونین تحت تاثیر قرار می دهد
حالتهای خلق و خوی فردی
حافظه
دستگاه های درون ریز بدن
اشتها ی قرد
تمایلات جنسی
ماهیچه
عملکرد قلب
خوابیدن
میزان برانگیختگی فردی
بر طبق پژوهشهای اخیر اگر شما احساس بدبینانه ناراحتی و عدم اعتماد به نفس دارید مستعد در معر ض قرار گرفتن کمبود سروتونین می باشید که میتواند سبب افسردگی - خشم و مسایل دیگری بشودو درضمن می تواند سلامتی مغز و طول عمر شما را به میزان قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهد و معلول ایجاد نارساییهای قلبی و جنون و الزایمر شود وهمچنین به تشدید سندرم های میگرنی و فیبرومالزیا و آسم نیز کمک می کند.
میزان طبیعی سروتونین به شما کمک می کند میزان خوابتان تنظیم شود و سبب ایجاد احساس آرامش و بهبود خلق و خوی شما می شود
علائم که ناشی از کمبود سروتونین می باشند شامل :
عصبانیت ( خشم ) :
عموما آن دسته از افرادی که در سطح پائینی از سروتوتین هستند گرایش به سطح بالایی ازعصبانیت قرار دارند
میزان علاقه به مصرف کربوهیدرات :افرادی که دارای میزان سطح پائینی از سروتونین هستند علاقه وافری به مصرف مواد شیرین وشکلاتی دارند و از انجایی که کربوهیدراتها به طور غیر مستقیم برروی سطوح سروتونین در بدن تاثیر می گذارند و اجازه می دهند تا تروپتوپان به میزان زیادی در دسترس قرار بگیرند که قابلیت بسیار زیادی در تبدبل شدن به سروتونین دارند . ودر انتها باید خاطر نشان شد که حتی میزان مصرف بالای مواد شیرینی در اندسته از افرادی که دارای سطوح بسیار بالایی از سروتونین می باشند به دلیل وجود ماده ای بنام گلوتن می باشد که می تواند امکان اعتیاد بافتن به استفاده از مواد شیرینی را افزایش دهد .
اختلال شناختی :
سروتونین به میزان هورمون دوپامین در کارکرد عملکرد شناختی ذهن مهم نمی باشد اما از طرف دیگر دوپامین به بهبود عملکرد شناختی مغز کمک می نماید.
افسردگی
مشکلات گوارشی
حساسیت نسبت به مسائل عاطفی
خستگی
سردرد
تفکرات خودکشی یا رفتارهای تهاجمی
بی خوابی
تغییرات در میزان میل جنسی
اعتماد به نفس پائین
تفکرات مبنی برجبران کمبودهای روحی
نغییرات طیف رفتاری
غذا خوردن بیش ازاندازه
حساس بودن به صدا و درد
افزایش وزن
فقدان شادی در زندگی
شیدایی یا وسواس
تحریک شدن فرد در زمانی که
شرایط اب و هوایی نامناسب است
راههای افزایش میزان سروتونین
اغلب افراد با کمبود ویتامین b6 دچار پایین امدن سطح سروتونین می شوند .ویتامین های گروه b مانند اسید فولیک – ویتامین b6 و b12 در متابولیسم انتقال عصبی نقش دارند ویتامین b باعث ضربه زدن به فشار روانی – و توازن شیمیایی مغزی مانند سروتونین می شود. ویتامین b6 بخصوص باعث کمک به تولید سروتونین در مغز می شود
آدنوزیل متیونیل یک مکمل طبیعی که درافزایش میزان تمرکز انتقال دهنده های عصبی برروی خلق و خوی افراد نقش دارند و این مکمل در شرایطی که میزان سروتونین ناکافی می باشد مانند حالتهای عصبانیت و خشم – افسردگی – فیبرومالزیا –الزایمز – بی قراری ذهنی– میگرن – بیماریهای قلبی – جنون قابل استفاده می باشد .
مکمل امگا ۳
تصور براین هست که امگا ۳ تاثیر مستقیمی برروی سطح سروتونین در بدن دارد و افزایش میزان ان ممکن که باعث انتقال راحتر سروتونین از غشای سلولی شود درکل مکمل های اسید های چرب امگا ۳ مانند روغن ماهی و روغن بذر کتان در شرایطی که سطح سروتونین پائین می باشد و در درمان بیماریهای قلبی – بیش فعالی – اختلالات دوقطبی – اوتیسم – و افسردگی بکاربرده می شود .
گل رز ردیولا
یک گیاه دارویی که فرایند شکستن انزیمهای سروتونین رو اهسته پیش می برد و یک انتقال دهنده عصبی که شامل ماده ای بنام دوپامین است و در شرایطی که فرد دارای سطح پائین سروتونین هست مانند خستگی های ناشی از استرس – افسردگی – عصبانیت – سردردو بیخوابی تجویز می شود
چگونه می توان از کمبود سروتونین جلوگیری کرد:
خوابیدن به اندازه کافی در شبانه روز
تمرینات ورزشی منظم
مدیتیشن
تکنیک های ارام سازی
-نور خورشید به اندازه کافی
ازمصرف الکل کافئین و نیکوتین خودداری نمایید
بهترین رزیم غذایی برای جلوگیری از کمبود سروتونین
افرایش دادن سطح سروتونین ازطریق رزیم غذایی ایده مناسبی است درحالیکه سروتونین در مواد غذایی یافت نمی شود ودر این بخش مواد غذایی که حاوی مقادیر زیادی تروپتوفان که پیش زمینه ساخت سروتونین هستند مانند غذاهایی با مقادیر بالایی از اهن – پروتئین –ویتامین b2,b6 مثل پروتئین موجود در تخم مرغ که سطح تریپتوفان در خون افزایش می دهد در محموع منابع خوب تریپتوفان شامل ماهی کاد –تن – جوجه –بوقلمون – اسفناج – ماهی سالمون – گردو – اواکادو – برنج قهوه ای – تخم مرغ – اناناس – سویا –گوشت بره و اسپرولینا را شامل می شود.
بااین وجود خوردن غذاهایی با سطح بالایی از تریپتوفان کار اسانی نیست چون تریپتوفان در غذا در رقابت با سایر امینو اسیدها یی میباشد که نیاز دارند در مغز جدب شوند .
گفته میشود وقتی شما غذاهایی رو با میزان تریپتوفان بالا در ترکیب با کربوهیدرات ها مصرف می نمایید باعث می شود که بدن مقدار انسولین بیشتری را آزاد نماید این موضوع سبب میشود که میزان جذب امینو اسید منجربه رها سازی بیشتر تریپتوفان در خون شده ودر انتها باید یاد اور شویم که طبق گفته انستیتیو پزشکی در آکادمی ملی علوم ایالات متحده درسال ۲۰۰۲ گفته شده که میزان تریپتوفان در نوزادان بیشتر از ۲ سال :۱۷ میلیگرم در روز برای کودکان تا ۱۰ سال : ۱۲.۵ میلیگرم و بچه های نوجوان تا ۱۸ سال ۳.۳ میلی گرم میزان ۳.۵ میلی گرم درروز درانتها باید یاد آورشویم که سروتونین شاه کلید درمان بیماریهای خلقی و شادی بخش طبیعی بدن میباشد که مردان مقداربیشتری سروتونین نسبت به زنان دارند اما این اختلاف ناچیز هست و به همین دلیل زنان بیشتر دچارافسردگی میشوند . زنان دارای کمبود سروتونین دچاراضطراب واختلالات خلقی میشوند .و مردان دارای کمبود سروتونین دچاراعتیاد به الکل و اخنلال بیش فعالی و اختلال کنترل انگیزه می شوند.
مترجم :امیرحسین شهبازی راد
منابع
www.medicalnewstoday.com
www.migna.ir