مدیرعامل شرکت ملی گاز دیروز (شنبه) بعد از بازگشت از عشق آباد با تشریح اهداف این سفر گفته بود: در مذاکرات با مقام های شرکت «ترکمن گاز»، تفاهم نامه ارتقاء همکاری های 2 کشور درباره واردات گاز به ایران، سوآپ و همچنین تدوین استراتژی های همکاری 2 شرکت در آینده بررسی شد.
به گزارش ایرنا؛ به گفته «حمیدرضا عراقی»، قرارداد واردات گاز از ترکمنستان به ایران همچنان تا پنج سال آینده برقرار خواهد بود و هر دو کشور متعهد به اجرای کامل آن هستند.
مدیرعامل شرکت ملی گاز افزوده بود: قرار شده موارد اختلافی، توسط کمیته های مشترک 2 شرکت در 2 ماه آینده با برگزاری جلساتی بررسی و نتیجه نهایی برای تصمیم گیری اعلام شود.
شرکت «ترکمن گاز» ترکمنستان خواستار دریافت بدهی گازی 1.8 میلیارد دلاری مربوط به سال های 1386 و 1387 است که ایران آن را قبول ندارد.
هفته گذشته، پس از تهدید مقام های این شرکت به قطع گاز، هیاتی از شرکت ملی گاز ایران عازم این کشور شد، اما این هیات، روز جمعه(دهم دیماه) به دلیل کارشکنی طرف مقابل و اصرار بر مواضع خود، مذاکرات را قطع و عازم ایران شد، اما در فرودگاه با درخواست ترکمن ها هیات ایرانی به میز مذاکرات بازگشت. در نهایت، با تایید مقام های عالی این کشور، قرار شد مبادلات گازی 2 کشور همچنان تداوم داشته باشد.
هنوز 2 روز از توافق اولیه نگذشته بود که شرکت ترکمنی با پشت پا زدن به همه تفاهم ها، از صبح امروز (یکشنبه) جریان صادرات گاز به ایران را قطع کرد.
ماجرای طلب 1.8 میلیارد دلاری ترکمنستان
شرکت «ترکمن گاز» در حالی خواستار طلب 1.8 میلیارد دلاری از شرکت ملی گاز ایران بابت صادرات در سال های 1386 و 1387 شده است که تهران آن را قبول نداشته و خواستار ارجاع موضوع به داوری بین المللی است.
در دیماه 1386 که سرمای زمستان به اوج خود رسید و بیش از 20 استان کشور با افت شدید دمای هوا و یخبندان مواجه شدند، «ترکمن گاز» با سواستفاده از این فرصت اعلام کرد که قیمت گاز صادراتی خود به ایران را 9 برابر بالا برده و از 40 دلار به ازای هر هزار مترمکعب به 360 دلار افزایش می دهد.
دولت وقت ایران، به هر دلیلی در آن مقطع زمانی با این درخواست موافقت کرد و بدین ترتیب براساس محاسبات ترکمن ها، طلبی حدود 1.8 میلیارد دلار به حساب ایران نوشته می شود. البته با گذشت زمان و پس از افت قیمت گاز در بازارهای جهانی، قیمت گاز صادراتی این کشور به ایران کاهش می یابد که همچنان ادامه دارد.
زمانی که ایران آماده پرداخت بدهی گازی ترکمنستان می شود، تحریم ها شدت یافته و مراودات بانکی قطع می شود و بدین ترتیب روند پرداخت بدهی به این کشور بلاتکلیف باقی می ماند.
پس از استقرار دولت یازدهم، ایران به صورت ماهانه اقدام به تسویه بدهی گازی خود به ترکمنستان کرده و بنابراین مبلغ دیگری به این طلب افزوده نمی شود.
ایران با قطع واردات گاز از ترکمنستان با شتاب بخشیدن به ساخت خط لوله های در دست ساخت و تغییر موقت سوخت صنایع از گاز به سوخت مایع، می تواند نیاز نواحی شمالی شرقی کشور را رفع کند اما شرکت ترکمنی بازنده اصلی این ماجرا خواهد بود زیرا بزرگترین مشتری خود را از دست خواهد داد.