این که چرا در ایران، اشتغالزایی کار ساده ای نیست پاسخ های متعددی دارد: از محدودیت های تجارت بین المللی گرفته تا کمبود منابع مالی و سوء مدیریت و تعداد اندک شمار نیروهای آموزش دیده.
همه این ها درست هستند ولی واقعیت این است که با همین وضعیت کنونی هم می توان میزان اشتغالزایی را با سرعتی قابل ملاحظه بالا برد و میلیون ها شغل را در کشور ایجاد کرد.
اما چگونه؟
جواب در مشاغل خرد و متوسط نهفته است اما اگر پای درد دل های فعالان و کارآفرینان این عرصه می نشینید، در می یابید که موانع ریز و درشت داخلی، مانع از فعالیت آنها می شود.
تصور کنید که شما با بودجه شخصی اندکی می خواهید یک کارگاه تولید نان فانتزی، یا یک آرایشگاه، یا یک کارگاه بسته بندی مواد غذایی می خواهید راه بیندازید. در این فرض، نه تحریم ها مانع است، نه کمبود منابع مالی دارید و نه با فقدان نیروی متخصص مواجه هستید.
بر آوردتان این است که می توانید ظرف مدت کوتاهی، مثلاً یک الی دو ماه ( و حتی کمتر) ، می توانید کارتان را شروع کنید و علاوه بر خودتان، 5 نفر دیگر را نیز مشغول به کار کنید.
اما وقتی وارد پروسه اداری ماجرا می شوید، ناگهان خود را در برابر هفت خان رستم می بینید. باید ادارات و نهادهای مختلف را طی کنید و در هر سازمان با افراد متعددی سر و کله بزنید و اگر در این میان کسی خواسته های فراقانونی هم نداشته باشد، انواع بهانه های قانونی و غیرقانونی را باید تحمل کنید، دهها امضا از این و آن بگیرید و برای این که در این کشور اشتغالزایی کنید، باید منتظر این کمیسیون و آن کمیسیون و تصمیم این مدیر و آن معاون باشید. گاه آنقدر این مراحل طاقت فرسا می شود که افراد از خیر سرمایه گذاری و اشتغالزایی می گذرند و ترجیح می دهند پول خود را صرف مسائلی مانند سرمایه گذاری در بانک یا خرید ملک و طلا کنند. آنانی هم که سرمایه های بیشتری دارند، وسوسه می شوند در کشورهای دیگری مانند امارات، ترکیه، آذربایجان، ارمنستان، گرجستان و ... سرمایه گذاری کنند.
بنابراین، اگر مسوولان می خواهند با سرمایه های خرد مردمی، اشتغالزایی شکل بگیرد سریع ترین اولویت شان باید مقررات زدایی از کسب و کارهای کوچک و متوسط باشد. اگر چنین کنند، خواهند دید که در زمانی کوتاه چه تحولی در اقتصاد کشور رخ می دهد.